دوستی

معرفی کتاب به سوی جامعه ای عقلانی همواره این پرسش پیش روی ما بوده که نظام سرمایه‌داری با این حجم مشکل عدیده‌ای که برای مردم سرتاسر جهان به وجود آورده و با حرکت بی‌وقفه‌اش در راستای گسترش نابرابری در جهان، نابودی محیط زیست و ... چه‌گونه توانسته دوام بیاورد و پایه‌هایش را این‌چنین محکم کند که در اذهان عموم مردم غیرقابل تغییر می‌نماید. سلطه‌ی این نظام پس از جنگ جهانی دوم روز به روز بیشتر و بیشتر و پس از فروپاشی بلوک شرق سیطره‌اش تمام و کمال شد، به‌گونه‌ای که در قرن بیست‌ویکم جز کره‌ی شمالی و شاید کوبا و ونزوئلا، هیچ کشوری وجود ندارد که بخشی از این نظام نباشد. برای رصد کردن این پرسش و پاسخ‌هایی که به درستی همه‌ی جوانب را در نظر بگیرد، کتاب « به سوی جامعه‌ای عقلانی» یورگن هابرماس، منبع بسیار درخوری‌ست. هابرماس در مقام یکی از قله‌های نظریه‌ی انتقادی‌ که قرن بیست و بیست‌ویک را درک کرده و تحولات گونه‌گون جهان را دیده و درباره‌شان نوشته است، در مجموعه مقالات گردآمده در کتاب به سوی جامعه‌ای عقلانی، همه‌ی حفظ ثبات و دوام سرمایه‌داری را نه به دلیل دستاوردهایش در رفع تبعیض و نابرابری، بلکه در شگردهای ویژه‌ای می‌داند که این نظام با تغییر محل منازعات فیصله‌بخش، فرم سیستماتیک تولید دانش را به گونه‌ای تغییر داده که مشروعیت خودش از نتایج انبوه پروژه‌ها و مراکز پژوهشی حاصل می‌شود! هابرماس با پرابلماتیک کردن این ماجرا، پرسش‌ها و طرح بحث‌هایی را پیش روی دانشجویان و محققان گذاشته و با دعوت از آن‌ها، بازخوانی و پرسشگری در خصوص ساختاری که با سیاست‌زدایی از توده‌ها، دانشگاهیان و متخصصان، برای خودش مشروعیت دائمی خریده را، از نو برپا کرده است.

همانطور که در مجموعه قبلی کتاب‌های فرانتس خواندید ، فرانتس کلاس دوم دبستان است اما قد او نسبت به سنش خیلی کوتاه است . او برای این موضوع خیلی حرص می‌خورد و عصبانی است تا حدی که حاضر است جانش را بدهد تا نیم وجب قدش بلندتر شود . موهایش فرفری و طلایی است ، چشم‌هایش آبی ، دماغش کوچک و سر بالا و لب‌هایش قرمز و کوچولو ، عین گیلاس . اینها را نوشتیم برای بچه‌هایی که تا حالا چیزی راجع به فرانتس نخوانده‌اند . می‌شود گفت فرانتس کلاً از پدر و مادرش راضی است . اما سر موضوع تلویزیون از دست هر دوی آنها حرص می‌خورد . چون پدر و مادر فرانتس با تلویزیون میانه چندان خوبی ندارند و از خدمات آنتن مرکزی استفاده نمی‌کنند . فرانتس فقط ٣ تا کانال را می‌تواند بگیرد . برای همین خیلی وقت‌ها پیشِ مامانش شکایت می‌کند که تلویزیون تمام بچه‌ها به آنتن مرکزی وصل است اما من بدبخت حتی یک فیلم درست و حسابی نمی‌توانم ببینم . این کتاب مجموعه‌ای از ٣ بخش است : ١- فرانتس و فیلم‌های تلویزیونی ٢- ماجراهای فرانتس و نی‌نی کوچولو ٣- دردسرهای فرانتس با دوستانش .

کتاب حاضر متنی آموزشی است که به معرفی مکاتب اصلی فلسفه علم در قرن بیستم می پردازد. در این کتاب ضمن بحث درباره سه مکتب اثبات پذیری، ابطال پذیری و نسبی گرایی، زمینه های پیدایش این سه مکتب معرفی می شود. امتیاز کتاب در این است که با بیان نقدهای هر یک از این مکاتب نسبت به یکدیگر، هم زمان با تکیه بر بیانی از عقل گرایی معتدل، از عینیت دانش تجربی دفاع می کند. از ذات گرایی و اصل علیت به عنوان دو پیش فرض عقل گرایی و از ماتریالیسم و ادعای جدایی دانش از ارزش، به عنوان دو پیش فرض تجربه گرایی بحث شده است.