دو مسئله بنیادین اخلاق

معرفی کتاب تاریخ عالم آرای عباسی 2 جلدی “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان” اثری است که علاوه بر شرح وقایع تاریخی همسایگان ایران مانند عثمانی‌ها، گرجی‌ها، تیموریان و ترک‌ها و ترکمن‌های ماوراء‌النهر، اطلاعات مفید و قابل توجهی را پیرامون نحوه‌ی برخورد با نهادهای اداری، نظامی، اقتصادی و مذهبی زمان خود ارائه می‌دهد. “اسکندر بیگ ترکمان” در این کتاب همچنین از عالمان، ادیبان، دانشمندان، شاعران، سران لشکر، سیاستمداران و هنرمندان نام برده است و شرایط ایران در آن زمان و نیز آگاهی از وضعیت اقوام و طوایف ساکن در آن بر اهمیت این اثر افزوده است. علاوه بر این، از کلمات و عبارات متعددی در این اثر استفاده شده که دیگر مورد استفاده نیستند یا کاملا رها شده‌اند، اما برای آنانی که می‌خواهند دایره‌ی لغات خود را گسترش دهند یا مطالعه واژگانی داشته باشند، بسیار مفید است. صرف نظر از فضایل فوق الذکر “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان”، تلاشی ستودنی و البته هولناک است که شرح کشتار، اعدامها و جنایات یکی از پادشاهان مشهور ایران را به تصویر می‌کشد. حاکمی که حتی به خانواده خود نیز بدبین است و تمام کسانی را که به او کمک کردند تا به قدرت برسد را نابود کرده است؛ به این ترتیب می‌توان گفت که این اثر تصویری وحشتناک اما حقیقی از گذشته ایران را به تصویر می‌کشد. تصویری که ظلم و ویرانی پیاپی و بی‌پایان، درگیری با دشمنان داخلی و خارجی و شقاوت مردم، زیر بار این ستم را در بردارد. “تاریخ عالم آرای عباسی” به قلم “اسکندر بیگ ترکمان”، اثری مستند و درجه یک در جامعه شناسی دیکتاتوری، خشونت و قدرت فردی است و می توان از آن به عنوان یک ابزار مطالعه کامل در این موضوعات استفاده کرد. .

معرفی کتاب حماسه ملی ایران یکی از مهمترین تالیفات نولدکه «حماسه ملی ایران» است که بزرگ علوی آن را به فارسی ترجمه کرده است. دیدگاه های مطرح شده در کتاب «حماسه ملی ایران»، ابتدا در جلد دوم کتابی به نام «اساس زبان شناسی ایران» در سال های 1895-1904 به چاپ رسید و سپس در سال 1920 در قالب یک اثر جداگانه در شهرهای برلن و لایپزیک منتشر شد. پس از آن در سال 1930باگدانوف خاورشناس روسی ساکن هند، ترجمه انگلیسی این اثر را منتشر کرد. ترجمه فارسی این اثر در سال 1309، یعنی زمانی که سعید نفیسی کار چاپ و نشر مجله شرق را عهده دار شد، بنا به درخواست وی از بزرگ علوی، از زبان آلمانی به فارسی انجام شد و قسمت هایی از این کتاب در شماره هایی از این نشریه به چاپ رسید. پس از توقف چاپ مجله شرق، سرانجام این کتاب در سال 1327خورشیدی، با پی گیری و توصیه سعید نفیسی برای اولین بار توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شد.