دو مسئله بنیادین اخلاق

معرفی کتاب قصه نویسی (براهنی) “قصه نویسی” از مدرن ترین آثار آموزش داستان نویسی به زبان فارسی محسوب می شود که دکتر “رضا براهنی” نویسنده و شاعر بزرگ معاصر، آن را به رشته ی تحریر درآورده است. با وجود این که از عمر کتاب “قصه نویسی” چیزی بیش از نیم قرن می گذرد، اما همچنان اثری خلاقانه و نوگرا به حساب می آید و بارها جهت تجدید چاپ، مورد ویرایش و بازبینی قرار گرفته است. ”رضا براهنی” در بخش اول کتاب “قصه نویسی”، به ضرورت نقد درباره ی قصه می پردازد و ویژگی های قصه نویس حرفه ای را با قصه نویس غیرحرفه ای مقایسه می کند. در ادامه با اشاره به علت های تاریخی پدیدار شدن قصه، اجزای آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و سپس به مقایسه ی قصه نویس و روزنامه نگار و قصه ی فرمایشی و اخلاق حزبی می پردازد و تعهد و مسئولیت های قصه نویس را در عصر شب بیان می کند. در بخشی از کتاب که ساختمان قصه نام دارد، عوامل مختلفی نظیر تجربه، جدال، حادثه، نقش راوی، شخصیت، طرح و توطئه، زمینه، محیط یا فضا، لحن، سبک و الگو مورد بررسی قرار می گیرد و در ادامه ی کتاب با پدیده ی قصه ی روانی، و تفاوت های دید کلاسیک، رمانتیک و مدرن مواجه هستیم. بدیهی است که نویسنده در این کتاب به “قصه نویسی” در ایران نیز پرداخته و آثار “صادق چوبک”، “صادق هدایت”، “جلال آل احمد”، “ابراهیم گلستان”، “علی اکبر دهخدا” و “محمدعلی جمال زاده” را از نظرگاه های مختلف مورد نقد قرار می دهد که در این بین به صورت گسترده تر و ریزبینانه تری، آثار “صادق چوبک” را زیر ذره بین برده است.

نویسنده در جلد اول این کتاب شصت حکایت و داستان کوتاه از شرق و غرب را برای نوجوانان روایت کرده بود . او که خود روزگاری معلم مدرسه بوده است می‌کوشد به کمک این حکایت‌ها خواننده خود را با اندیشه‌ها و پرسش‌های اساسی فلسفه آشنا سازد . خطای بزرگی است که اگر فلسفه را برای بچه‌ها غیرقابل فهم بدانیم و از آن تصویری هولناک برای آنها بسازیم . کتاب دوم از این مجموعه بر موضوع « زندگی با همدیگر » تأکید می‌کند که به نظر می‌رسد امروزه ما از این بابت بسیار آسیب‌پذیریم . ما نمی‌توانیم فرزندانمان را بدون سلاح فکری در برابر طمع کسانی بگذاریم که می‌خواهند از آنها تنها مصرف‌کننده‌های منقطع از مغز بسازند . همچنین نمی‌توانیم آنها را به کسانی واگذاریم که به آنها به چشم سربازهای آتی جنگ‌های فکری خود می‌نگرند . باید به آنها کمک کنیم که با هم فکر کنند ، آنها را در مورد همگانی بودن مشکلات انسانی قانع کنیم و بدانیم که همگی ما در یک قایق نشسته‌ایم .