روان‌شناسی رشد (از نوجوانی تا پایان عمر) (جلد 2)

کتاب تکرار (جستاری در روانشناسی تجربی) نوشته سورن کیرکگور با ترجمه صالح نجفی, توسط انتشارات مرکز با موضوع فلسفه، فلسفه غرب، اگزیستانسیالیسم به چاپ رسیده است. تکرار کتابی است کـه کیرکگور در سال 1843 و با نام مستعار کنستانتین کنستانتیوس چاپ کرد. کنستانتین به تحقیق در این باره می‌پردازد که آیا تکرار ممکن است یا نه و کتاب شامل تمام آزمون‌هایی می‌شود که او بدان‌ها دست می‌زند تا این معنی برای او روشن شود. آزمایش‌های او در ضمن به بیماری بی‌نام پیوند می‌خورد که تحت عنوان «مرد جوان» بدو اشاره می‌شود. مرد جوان از دختر محبوبش درخواست ازدواج کرده است اما یکباره احساس می‌کند باید نامزدی را بهم بزند چرا که نظرش عوض شده است. تضاد و تعارضی هست میان دو شکل از صادق بودن: وفادار بودن به نامزدش و صادق بودن در مورد احساس‌های جدیدش. از قضا این وضعیت به روشنی آینه‌ای است در برابر تجربة شخصی کیرکگور و رابطه‌اش با رگینه اولسن. همین شباهت وضعیت مرد جوان به وضعیت خود کیرکگور است که نشان می‌دهد کنستانتیوس و مرد جوان به احتمال زیاد دو شخص جدا نیستند و ما با نوعی تحلیل حیات باطن روبه‌روییم که در آن، یک فرد هم‌زمان نقش بیمار و روانکاو را بازی می‌کند. تکرار از مرد جوانی حرف می‌زند که می‌خواهد از مرحلة زیباشناختی به مرحلة دینی برسد، اما در این کار شکست می‌خورد و صرفاً خودِ قدیمی‌اش را از نو می‌آغازد، برخلاف ایوب در کتاب مقدس که سرآخر توانست به تکرار حقیقی نایل شود و هر آنچه را از دست داده بود از نو به چنگ آورد.

کتاب هنر همدردي افزون بر تمرکز بر مفهوم همدردي و تبيين آن، موزاييک موضوعي بي‌نظيري است از شناخت مفاهيم مشابهي چون دلسوزي، همدلي، شفقت، مهرورزي، عدالت، خيرخواهي، توانايي عشق‌ورزي و نسبت آن با قوه‌ي تخيل آدمي. استدلال‌هاي کتاب نه فقط در جهت تأييد مفاهيم يادشده قوام مي يابند، بلکه نويسنده تقابل‌هاي آن، نظير بي‌رحمي، سنگدلي، بي‌عدالتي، بي‌انصافي، ستمگري، زورورزي، حيله‌گري، دروغ و... را برمي‌رسد و علل و حتي تفاوت آن در اطلاق بيروني و انگيزه‌هاي بروز آن را از نظر دور نمي دارد. اين فيلسوف کانتي، نه فقط خاستگاه همدردي را فراتر از عقل محاسبه‌گر و تکليف و وظيفه، و حتي اراده‌ي آزاد مي‌داند، بلکه ضمن واکاوي شالوده‌ي اخلاق و کردارهاي اخلاقي، افزون بر فراروي از کانت، سنگ بناي علوم جديد در بررسي سرچشمه‌ي انگيزه‌هاي انسان را نيز پي ميريزد. و باريک‌نگري‌هايش در موضوع همدردي و اراده‌ي آزاد، آغازگاه درخشاني است بر دستاوردهاي بعدي در عرصه‌ي علوم طبيعي و عصب‌شناسي (نوروساينس) در سده‌ي بيستم و بيست‌ويکم، که امروزه مسيري متفاوت از اخلاق کانتي دارد.