سلوکیان واشکانیان

معرفی کتاب چگونه فیلم دوبله کنیم “چه گونه فیلم دوبله کنیم” اثری است درسنامه‌ای، به قلم “ابوالحسن تهامی” که در آن چهار کتاب را در قالب یک کتاب منتشر ساخته و در اختیار علاقمندان به هنر دوبله و صداگذاری قرار داده است. در کتاب یکم، “ابوالحسن تهامی” درآمدی بر دوبلاژ ارائه می‌کند و آن را در چند گام به خواننده معرفی می‌کند. گام‌هایی که وی برای کار دوبله بر می‌شمرد به تبیین نقش و جایگاه صاحب کار، مترجم و مدیر دوبلاژ می‌پردازد و بعد به سراغ اصل عمل گویندگی و استودیوی ضبط می‌رود. جالب است بدانید برخی از موارد جذاب مربوط به کار دوبله نظیر انتخاب معادل‌های فارسی برای برخی از اسامی و القاب، دیالوگ‌نویسی، توجه به زبان بدن بازیگران، قرار دادن مکث در جملات، به کار بردن لهجه، گوش‌نوازتر کردن واژه‌ها، وفاداری به ویژگی‌های فیلم، دوبله‌ی فیلم‌های مستند و معرفی اتاق‌های مختلف ضبط صدا در استودیو همگی در کتاب اول از اثر “چه گونه فیلم دوبله کنیم” آورده شده‌اند. کتاب دوم به مساله‌ی فن بیان پرداخته و از انواع تلفظ حروف و کشش مصوت‌ها و حالت و لحن گرفته تا جملات توپوق‌آور و حرف‌های گوش‌خراش و نفس‌ گرفتن میان جمله، تک تک جزییات ریزی را که برای گویندگی زیبا لازم است، برشمرده است. در این بخش حتی از تمرین چگونه خندیدن و گریستن، خشونت و مهربانی، انواع کمدی و نوع صدای روایتگر نیز دریغ نشده و به هنرجو می‌آموزد که چطور جای نقش‌ اول، کودک، نوجوان یا شخصیت کارتونی صحبت کند. کتاب سوم، بخش تاریخی اثر “چه گونه فیلم دوبله کنیم” از “ابوالحسن تهامی” است و در آن تاریخ سخن‌گویی فیلم‌ها به فارسی مرور شده‌است و نهایتا در کتاب چهارم، تالاری از مشاهیر هنر دوبله به خوانندگان معرفی شده است. .

بخشی از کتاب مطرود و دو داستان دیگر شهر را درست نمی‌شناختم، شهر محل تولدم و محل اولین گام‌هایم در این جهان، و بعد گام‌های دیگرم، آن‌چنان پُرشمار که گمان می‌کردم همهٔ ردپاهایم گم شده، اما اشتباه می‌کردم. چه کم بیرون می‌رفتم! گه‌گاه پشت پنجره می‌رفتم، پرده‌ها را کنار می‌زدم و بیرون را تماشا می‌کردم. اما بعد تندی برمی‌گشتم به کنج اتاق، به سوی تخت‌خواب. در این هوایی که محاطم کرده بود احساس ناخوشی می‌کردم، احساس گمگشتگی در برابر هرج‌ومرج چشم‌اندازهای بی‌شمار. اما همچنان می‌دانستم در این برهه چه‌طور عمل کنم، در مواقعی که کاملاً ضروری بود. اما اول چشم چرخاندم به سوی آسمان، همان جا که به ما مدد می‌رساند، که هیچ مسیری در آن نیست، که انسان در آن آزادانه پرسه می‌زند، همچون در برهوت، و هیچ‌چیز سد نگاهت نمی‌شود، هر جا که چشم بگردانی، مگر حدودوثغور خودِ نگاه. سرِ آخر ملال‌آور می‌شود. بچه که بودم گمان می‌کردم زندگی وسط دشت چه خوب است، و رفتم به خلنگ‌زار لونِبورک۱ با فکر دشت رفتم به خلنگ‌زار. خلنگ‌زارهای نزدیک‌تر دیگری هم بود، اما صدایی مدام به‌ام می‌گفت، خلنگ‌زار لونِبورک به کارت می‌آید. به‌حتم عامل ۲lüne در این ماجرا مؤثر بود. از قرار معلوم خلنگ‌زار لونِبورک به‌هیچ‌وجه رضایت‌بخش نبود، به‌هیچ‌وجه. ناامید به خانه آمدم، و درعین‌حال آسوده‌خاطر. بله، نمی‌دانم چرا، اما هیچ‌وقت ناامید نشده‌ام، اغلب در روزهای نخست ناامید می‌شدم، بدون آن‌که هم‌زمان، یا اندکی بعد، آسودگی خاطر انکارناپذیری احساس کنم.

ژان پی‌یر گروم باخ که در جوانی و به هنگام پیوستن به ارتش متفقین نام خود را از سر ارادت و علاقه به هرمان ملویل نویسنده‌ی آمریکایی به مل‌ویل تغییر داد، فیلمسازی یگانه در سینمای فرانسه و جهان است. او به سرسختی و تن در ندادن به مناسبات مرسوم سینما به راه خود می‌رود، فیلم های اولیه‌ی او تاثیر بسیاری بر سینماگران موج نو می گذارد. در ادامه با تثبیت خود در سینمای فرانسه ستاره های بزرگی چون لیتو ونتورا، ژان پل بلموندو، ایو مونتان، آلن دلون و کاترین دنوو برای خلق جهان سینمایی خود به خدمت می گیرد. فیلمسازی یگانه که تا امروز تاثیرش بر فیلمسازان بسیاری چ. ن اسکورسیزی، تارانتینو و یا لوک بسون دیده می شود. کتاب حاضر گفت و گویی است بلند با مل‌ویل درباره‌ی تک تک آثار او و روند شکل گیری آن ها و بیش از این درباره‌ی خود سینما از نگاه ژان پی‌یر مل‌ویل.