سن عقل

نادیده گرفته شدن و پذیرفته نشدن درد بزرگی است. به خصوص وقتی عضو خانواده‌ای باشی که با اعمال و رفتارشان به صراحت و روشنی نشان دهند ازت متنفرند و حسابت نمی‌کنند. تا به حال چنین حسی را تجربه کرده‌اید و در این شرایط دردناک قرار گرفته‌اید؟ کتاب «اعترافات یک دوست خیالی»، داستان جذاب و بامزه‌ای است که از تلاش برای پذیرفته شدن می‌گوید و خواننده را به دنیای دوستی می‌برد که باور دارد همه از او متنفرند. همه از ژاک پاپیه نفرت دارند. معلم‌ها، همکلاسی‌ها و هم‌مدرسه‌ای‌ها. والدین‌‌اش هم نادیده‌اش می‌گیرند، به جز فلور خواهر دوقلویش: «از وقتی یادم می‌آید، من و فلور داشتیم نقشه‌ی دنیای خودمان را می‌کشیدیم. کشیدن بعضی جاها ساده بود: برکه‌ی قورباغه‌ها، دشت کرم‌های شب‌تاب درجه‌ی یک، و درختی که روی تنه‌اش حرف اول اسم‌هایمان را کنده بودیم. بعضی نقاط مهم دنیای‌مان هم روی نقشه مشخص بودند: مثلا قله‌ی مغازه‌ی عروسک‌فروشی، دره‌ی فرانسوا و ارتفاعات مامان‌و‌بابا» اما این همه‌ی ماجرا نیست. ژاک پاپیه پی می‌برد که موجودی خیالی است و وجود خارجی ندارد. زندگی‌اش متحول و جهان‌اش زیر‌و‌زیر می‌شود. میشل کیوارس، در این اثر با چیره‌دستی در شصت فصل به موضوع پذیرش خود و یافتن هدف می‌پردازد و مخاطب را با پرسش‌های جدی و فلسفی روبرو می‌کند. واقعیت چیست؟ واقعی بودن به چه معناست؟ مرز میان واقعیت و خیال کجاست؟ اگر خیالی باشیم چه می‌شود؟ تلاش شخصیت‌اصلی رمان اشک به چشمان مخاطب می‌آورد، می‌خنداندش و او را غرق لذت می‌کند.

خلاصه داستان: ماجرا در روستای مارون از توابع گوران استان کرمان رخ می‌دهد. همسر درویش از مارون تا گوران را پیاده می‌رود تا همسرش را از زنی به نام مرصع پس بگیرد. داستان با معرفی خانواده‌ی درویش آغاز می‌شود و به تدریج تمام روستا را در برمی‌گیرد. داستان بازتابی است از اثراتی که انقلاب بر روستا گذاشته. درگیری‌هایی که بر اثر دو حزبی شدن روستا به وجود می‌آید و منجر به کشته شدن اهالی آن می‌شود. یکی از دیگر عناصر داستان وجود گودال روستاست که گویی از زمانی که مارون وجود داشته آن هم بوده است. گودالی که تهش پیدا نیست و در نهایت گورستان کشته‌های درگیری‌های بین اهالی می‌شود…  

درباره نویسنده:

بلقیس سلیمانی متولد 1342 کرمان، داستان‌نویس، منتقد، روزنامه‌نگار، پژوهشگر و مدرس است. او در سال 85 موفق شد برنده بهترین رمان بخش ویژه جایزه ادبی اصفهان و جایزه ادبی مهرگان برای رمان بازی آخر بانو شود. فضای کودکی و نوجوانی او در درکرمان که همواره پر از زمزمه دیوان حافظ و شاهنامه و رمان‌های حسین کردشبستری و امیر ارسلان نامدار بود او را با ادبیات آشنا کرد. او که در هجده‌سالگی کلیدر را خوانده بود تصمیم گرفت تا نوشتن را شروع کند. او دبیرستان را در رشته ادبیات به اتمام رساند و در سال‌های نخست انقلاب فرهنگی در رشته فلسفه دانشگاه تهران پذیرفته شد. نخستین رمانش را که بازی آخر بانو نام دارد در سال١٣٧٧ شروع کرد. انتشار این رمان و برنده شدن آن در جشنواره های متعدد ادبی باعث شد تا او به جامعه ادبی شناسانده شود. سلیمانی کارگاه‌های رمان نویسی بسیاری برگزار کرده و داور جوایز ادبی نیز هست. او یکی از پرکارترین داستان‌نویسان معاصر است که بیش از 10 رمان چاپ شده و هشتاد مقاله در کارنامه خود دارد.

ساموئل بکت علاوه بر رمان‌های معروفی چون «ننامیدنی» و «مالون می‌میرد» و نمایشنامه‌های «در انتظار گودو» و دست آخر متون کوتاهی در قالب نثر یا نمایشنامه نوشت که هم‌چنان گرفتار جهان بزرگ او بود. گرفتاری عمده‌ی بکت آن انسان‌شناسی‌ای بود که به قدمت تاریخ است و بشر در آن در مرکز عالم می‌ایستد. سوژه‌ی مدرن اما هیچ مشکلی را حل نکرد. اگر بودن به صرف اندیشیدن ممکن می‌بود پس این جهان بی‌انتها چیست و بشری که گرفتار محدودیت‌ها و تناقض‌هاست چگونه می‌تواند آن‌همه را به اندیشه آورد تا باشد؟ نظریه‌ی اصلی بکت لاجرم ناتوانی است. شکست و افتضاح و از ریخت افتادن و انبوهی خرت‌وپرت و آشغال. اما زیبایی‌شناسی بکت، یا فرم ناب او، است که این گزاره‌های تکراری را بدل به هنری تکرارنشدنی می‌کند، آن‌چنان که او را هم‌عصر همه‌ی اندیشمندان خواهیم دید و ضد همه‌ی آن‌ها. اما نمایشنامه‌های کوتاه بکت، در مجموعه‌ی «اما ابرها» هدفی جز خلق لحظه‌ی بیچارگی ندارد. نمایشنامه‌هایی که جزئیاتش بیش از متن است چرا که در همه‌ی آن نه کلامی باقی مانده است تا گفته شود و نه عملی ممکن است. بیشتر شخصیت‌ها حتی در خور نام نیستند. شبیه به یکدیگرند، اگر حرکت کنند حرف نمی‌زنند و اگر حرف بزنند بی‌حرکت‌اند. قهرمان این آثار بکت بیچاره‌ای است که ذلت را پذیرفته و به آن خو گرفته است، دیگر در بند فهمیدن یا نجات جهان نیست و همان‌قدر به زندگی خویش بی‌اعتنا است که به جهان و اندیشه و هر چه که آدمی به آن فخر می‌فروشد. شاید بکت نخستین و آخرین کسی باشد که فاجعه را در قلب جهانش گذاشته است. فاجعه‌ای که هیچ نامی نخواهد داشت چرا که هرگز نخواهد بود.