شصت سال صبوری و شکوری (جلد پنجم) دفتر اول

معرفی کتاب درآمدی بر اندیشه سیاسی آنتونیو گرامشی بی تردید آنتونیو گرامشی (۱۸۹۱-۱۹۳۷)، اندیشمند مارکسیست ایتالیایی، را باید در زمره برجسته ترین متفکران معاصر دانست که میان تأملات نظری و افکار و عقاید وی با زندگی و حیات عملی و مبارزاتش در جنبش کارگری ایتالیا در نقش روشنفکر انقلابی طبقه کارگر و در مقام یک انقلابی حرفه ای به معنای مبسوط کلمه پیوندی تنگاتنگ و ناگسستنی وجود دارد. از یک سو واکاوی طیف گسترده آثار و نوشته های به جامانده از وی سیمای یک فیلسوف، یک ژورنالیست، یک تئوریسین و یک استراتژیست و گاه یک آکادمیسین را از او به نمایش می گذارد و از دیگر سو شخصیت او را در نقش فعال جنبش کارگری، دبیر کل حزبی سیاسی و مبارزی ضدفاشیسم نمایان و برجسته می سازد. این دو چهره ژانوسی طی چند دهه گذشته دائما برساخته میشوند و گاه به مناقشه های نظری شورانگیزی انجامیده اند.

ونسان ون گوگ یا فینسنت ویلم فان خوخ یک نقاش نامدار هلندی بود. هرچند او در زمان حیاتش در گمنامی به سر می برد و در تمام طول عمر خود تنها یک تابلو فروخت،اما اکنون به عنوان یکی از تاثیرگذارترین نقاشان پسادریافتگر شناخته می شود. ون گوگ جوانی خود را به عنوان دلال آثار هنری و معلم گذراند. مدتی نیز در انگلستان و همچنین در میان کارگران معادن زغال سنگ بلژیک به عنوان مبلغ مسیحی فعالیت کرد. وی فعالیت های جدی خود را به عنوان طراح و نقاش از سال ۱۸۸۰ و در سن ۲۷ سالگی شروع کرد. او از آنجاکه در سن ۳۷ سالگی درگذشت، در واقع تمام آثارش را در ۱۰ سال آخر عمر خویش آفرید که شامل بیش از ۹۰۰ نقاشی، بیش از ۱۱۰۰ طراحی و ۱۰ چاپ می باشد. ون گوگ شیفته نقاشی از مردم طبقه کارگر مانند تابلوی سیب زمینی خورها، کافه های شبانه مانند تراس کافه در شب، مناظر طبیعی فرانسه، گل های آفتابگردان، شب های پرستاره و خودنگاره بود. وی در اواخر عمر به شدت از بیماری روانی و فشار روحی رنج می برد و به اعتقاد اکثریت همین موضوع به خودکشی او منجر شد. با آنکه ونسان ونگوگ در سراسر عمر کوتاه و به ویژه در ده ساله واپسین زندگی خود سرنوشتی اندوهبار و تراژیک داشت و از هنر چون ابزرا نجات شخصی بهره گرفت اما هرگز این حال و هوای تراژیک (جز در یکی دو مورد) در آثار او تاثیر نگذاشت و نقاشی های ونسان همچنان شاد، پر شور و شرر، سرزنده و ستایشگر زندگی، انسان و طبیعت ماند. تنها پس از بحران نخستین حمله های جنون، قطع رابطه با گوگن و سرانجام انتقال به بیمارستان روانی سن رمی است که تاثرات روحی ونسان خود را به تمامی در چند تابلو نشان می دهد و رنگ و خط و طرح صورتی چرخان، پیچ در پیچ و طوفان زا به خود می گیرد؛ شب پر ستاره اوج این عذاب و درد روحی است… . . . . .

نژادپرستی، از آن قسم پدیده‌هایی است که به سبب اهمیت فراوان و جنبه حساسی که دارند، توجه اندیشمندان بسیاری را از حوزه‌های مختلف به خود جلب نموده و آن‌ها را به تألیف آثارشان در این زمینه واداشته است. کتاب «مقدمه‌ای کوتاه بر نژادپرستی» به قلم علی راتانسی، نویسنده و متفکر اهل کنیا، و ترجمه شهرام بهرامی، یکی از بهترین نمونه‌های این مکتوبات است. در کتاب حاضر، نویسنده کوشیده در پژوهش و نوشتن در حوزه‌ی نژادپرستی، مجادلات حول این مبحث را از تعاریف شتاب‌زده، تعمیم‌های سست و تحلیل‌های سرسری فراتر ببرد. او معتقد است، در بحث‌های علمی و عمومی، مخصوصا باید از کوشش‌های ساده‌ا‌نگارانه برای تفکیک نژادپرست از غیر نژادپرست و نژادپرستی از غیر نژادپرستی پرهیز کرد. شاید اغراق‌آمیز به نظر آید؛ اما از دیدگاه او یکی از موانع اصلی پیشرفت در شناخت نژادپرستی، تمایل همه‌ی طرف‌های درگیر به ارائه‌ی تعاریف کوتاه و ظاهرا بی‌چون‌وچرا از نژادپرستی است تا به‌سرعت و با قطعیتی تقریبا تام مشخص شود چه کسی واقعا نژادپرست است و چه کسی نیست. در ادامه‌ی کتاب، او درباره‌ی پاره‌ا‌ی از تعاریف، ازجمله فرمول‌هایی چون «پیش‌داوری + قدرت = نژادپرستی» بحث خواهد کرد که در میان بسیاری از مخالفان نژادپرستی رایج و بسیار مبهم و ناکارآمد است. همچنین در این باره بحث خواهد کرد که چرا انگاره‌ی نژادپرستی نهادی سودمندی خویش را از دست ‌داده است. هرچند این کتاب فقط مقدمه‌ا‌ی بسیار کوتاه است، اما در آن تلاش می‌شود فهمی دقیق‌تر از نژادپرستی به دست داده شود. همچنین این کتاب به دلیل پرداختن به احساسات ضد یهودی و ضد ایرلندی، در حکم عناصر مهم هر شرحی درباره‌ی نژادپرستی، با بیشتر مقدمه‌های دیگر درباره‌ی این موضوع تفاوت دارد و زیر بار این امر نمی‌رود که نژادپرستی صرفا خاص سفیدپوستان و فرهنگ آن‌هاست و شناخت درخوری از این واقعیت به دست می‌دهد که نژادپرستی همیشه به تقسیم‌بندی‌های گوناگون دیگری چون طبقه و جنسیت عمیقا وابسته بوده است. البته نویسنده بسیاری از واقعیات دردناک و بی‌رحمانه‌ا‌ی را که موضوع مزبور، ما را وادار می‌کند با آن‌ها مواجه شویم دست‌کم نمی‌گیرد. میلیون‌ها نفر در نتیجه‌ی اعمال آشکارا نژادپرستانه کشته شده‌ا‌ند. آزارها و بی‌عدالتی‌هایی که به سبب آن روی می‌دهد همچنان ادامه دارد. هرچند، امروزه بیشتر مردم مایل‌ا‌ند نژادپرستی را انکار کنند. .