شهریور شعله‌ور

 (نمونه‌هایی‌ از شعر امروز ایران‌ (١٣٥٧-١٣٢٠)) چکیده در این‌ کتاب‌ علاوه‌ بر گزیده‌هایی‌ از بهترین‌ اشعارِ شاعران‌ چیره‌دست‌ روزگار ما، نقطه‌ نظرهای‌ شاعرانی‌ نظیر نیما یوشیج‌، احمد شاملو، بیژن‌ جلالی‌، مهدی‌اخوان‌ثالث‌، منوچهر آتشی‌، فروغ‌ فرخ‌زاد و ... در باره‌ شعر امروز درج‌ شده‌ است‌. از جمله‌ شاعران‌ این‌ مجموعه‌ (علاوه‌ بر اشخاص‌ پیش‌ گفته‌) می‌توان‌ از این‌ شاعران‌ نام‌ برد: سهراب‌ سپهری‌، فریدون‌ مشیری‌، گلچین‌گیلانی‌، رضا براهنی‌، محمدرضا شفیعی‌ کدکنی‌، هوشنگ‌ ابتهاج‌، محمد زهری‌، سیاوش‌ کسرایی‌، نصرت‌ رحمانی‌ و ...

داستان‌های عامیانه فارسی گنجینه‌هایی از مضمون، تمثیل، ضرب‌المثل‌ها و آداب و رسوم فارسی زبانان به شمار می‌روند. توجه به چنین گنجینه‌هایی، در اصل، پاسداشت فرهنگ و ادب کهن سرزمینی است به وسعت زبان فارسی. داستان امیرحمزه صاحبقران یکی از قصه‌های معروف عامیانه است که روایت‌های مختلفی از آن وجود دارد. اصل داستان‌ها به زبان عربی بوده و ماجراهای آن به زمان سلطنت انوشیروان باز می‌گردد. قصه مربوط به جوانمردی‌های پهلوانی نامدار به نام «امیرحمزه» است. حمزه در هشت سالگی پهلوان نام‌آوری را در میدان شهر شکست می‌دهد. آنگاه با دوست وفادارش- نسیم- به مکتب‌خانه می‌روند و درآنجا دوست امیرحمزه- نسیم- معلم را به ستوه به می‌آورد. امیرحمزه به تدریج بزرگ می‌شود و نسیم برای یافتن اسبی تنومند که بتواند او را سواری دهد به سرزمینی دور می‌رود و عاقبت پس از ماجراهایی اسب مناسبی پیدا می‌کند. یکی از کارهای امیرحمزه صاحبقران پس گرفتن مالیات مکه از دست گروهی راهزن است. قصه‌های امیرحمزه آنقدر شیرین است که هر کسی دو صفحه از آن را بخواند کتاب را به زمین نمی‌گذارد مگر آنکه تا آخر آن را بخواند. انتشارات ققنوس در چاپ جدید این داستان‌ها که چند جلد آن تحت عنوان ملک جمشید، حسین‌کرد شبستری، شیرویه‌نامدار، مختارنامه و برزونامه از سری کتاب‌های «مجموعه ادبیات عامه» سال‌ها پیش از این منتشر شده بود با بهره بردن از نسخه‌های متعدد و با به کارگیری رسم‌الخط جدید، سعی نموده حتی‌المقدور نسخه‌ای به دور از لغزش‌ها و خوشخوان ارائه کند. چه بسیار کسان که با خواندن این داستان‌ها به جرگه کتابخوانان پیوستند، زیرا این داستان‌ها که اغلب روایت پهلوانی و مردانگی و عشقند با نثری شیرین و با افسانه‌سازی و خیالپردازی خواننده را بر سر شوق می‌آورند و به خواندن بیشتر ترغیبش می‌کنند.

«مگه تو مملکت شما خر نیس؟»، «دیوانه‌ای بالای بام» و «محمود و نگار» مجموعه‌داستان‌هایی است از این نویسنده‌ و روزنامه‌نگار که به انتخاب و ترجمه‌ی ارسلان فصیحی برای نخستین‌بار در سال ۹۴ منتشر شدند. «کدام حزب برنده می‌شود؟» مجموعه‌داستان دیگری ست به انتخاب و ترجمه‌ی داود وفایی که به تازگی منتشر شده. این داستان‌ها با درون‌مایه‌های اجتماعی از بهترین آثار عزیز نسین هستند و خواندن‌شان علاقه‌مندان به داستان‌های طنز و عزیز نسین را سر ذوق می‌آورد.

دوران شکوفایی "شعر نو" ــ که در اصل با سرودن "ققنوس" به سال ١٣١٦ پدید آمد ــ کم و بیش تا آغاز دهه شصت ادامه یافت. در این فاصله شاخه‌های دیگری هم از بدنه این درختِ جوان رویید و بارور شد. "شعر سپید" بی‌گمان سرفرازترین شاخه این درخت بود و شاملو مهم‌ترین نماینده آن. اقبالِ شاعران جوان در دو دهه اخیر به این شیوه از شعر روی هم‌رفته بیش‌تر بوده است. شاید دلیل آن این است که برخی از آنان می‌پندارند که سرودن "شعر سپید" کاری است آسان. یا به سخن دیگر: روی آوردن به عرصه‌ای است که گوینده ملزم به رعایتِ هیچ اصلی نیست، حتّی پای‌بند به این اصل که پیام هر متنی (خواه شعر و خواه غیر از آن) باید از طریق زبان انجام گیرد. مجموعه حاضر با آثاری از احمد شاملو، بیژن جلالی، منوچهر آتشی، محمدتقی شمس لنگرودی، سیدعلی صالحی و تنی چند از شاعران معاصر زینت یافته است. دکتر تورج رهنما تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در ایران و تحصیلات دانشگاهی را در آلمان و اتریش گذراند. او پس از بازگشت به ایران بیش از سی سال به عنوان استاد زبان و ادبیات آلمانی در دانشگاه تهران تدریس کرد. رهنما گذشته از انتشار ده‌ها کتاب در زمینه ادبیاتِ امروزِ ایران و آلمان (به زبان‌های آلمانی و فارسی) پنج مجموعه شعر نیز در ایران منتشر کرده است. دکتر رهنما در سال‌های اخیر به دریافت دو جایزه بزرگ در آلمان توفیق یافته است. جایزه ادبی شهر هانوور (در سال ٢٠٠٠) و نشان بین‌المللی "گوته" (در سال ٢٠٠٢).