قدرت سیاسی در اندیشه ایرانی از فارابی تا نائینی

معرفی کتاب تاریخ فلسفه یکی از ماندگارترین تاریخ فلسفه‌های عمومی که با گذر زمان کماکان مورد استفادۀ مخاطبان ناآشنا با تاریخ فلسفه است، کتاب «تاریخ فلسفۀ» ویل دورانت، مورخ و نویسندۀ آمریکایی است. یکی از ایده‌های محوری ویل دورانت در طول زندگی علمیش همیشه این بوده است که فلسفه را از بین جوامع تخصصی و آکادمیک، به میان اکثر مردم جامعه بکشاند و عموم مردم را با موضوعات و تاریخ فکر فلسفی آشنا کند. کتاب تاریخ فلسفۀ او نیز تلاشی در جهت همین پروژۀ اوست. این کتاب، مقدمه‌ای محبوب و جذاب برای فهم تاریخ و اندیشه‌های فلاسفۀ غرب، از یونان باستان تا قرن بیستم محسوب می‌شود که سعی کرده است سیر تاریخ فلسفه را به صورت داستان‌وار، جذاب و قابل‌فهم برای خوانندگان عمومی ارائه کند. به همین دلیل دورانت از تمثیل، حکایات و طنز در نوشتار کتابش بهره برده است. دورانت در کتابش به زندگی و آثار تأثیرگذارترین فیلسوفان سنت غرب مانند افلاطون، ارسطو، بیکن، اسپینوزا، ولتر، کانت، هگل، شوپنهاور، اسپنسر، نیچه و جان دیویی می‌پردازد. این کتاب همچنین زمینه‌های تاریخی و فرهنگی هر فیلسوف را شرح داده و چگونگی ارتباط ایده‌های آن‌ها با مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی زمان خود را توضیح می‌دهد. علاوه‌بر این، دورانت به‌طور متعدد به تأثیرات ماندگار فلاسفه بر تفکر نظری و عملی امروزه نیز اشاره کرده است. با این اوصاف، این کتاب را نمی‌توان روایتی جامع و دقیق از تاریخ فلسفه خواند، بلکه گزارشی شخصی و پرشور است از سفر و بینش فلسفی دورانت در تاریخ فکر فلسفی که هم به‌منزلۀ مقدمه‌ای برای ورود به فلسفه است و هم تأملی در وضعیت انسان به هنگام جست‌وجوی خرد.

معرفی کتاب نوشته های پراکنده «نوشته های پراکنده» مجموعه ای داستان های کوتاه، نوشتارها و مقالات صادق هدایت (1330-1280)، نویسنده و پژوهشگر ادبی معاصر است. هدایت که بیش تر وقت خود را به مطالعه نوشته های نویسندگان بزرگ خارجی و داخلی می گذراند، با اطلاعات وسیع و تشخیص دقیقی که داشت، گاه ضمن مطالعه، به اثری از یکی از نویسندگان خارجی یا به یک موضوع درخور تحقیق برخورد می کرد که توجه او به جانب آن معطوف می شد و درصدد برمی آمد آن اثر را به فارسی برگرداند یا در باره موضوع مورد توجه خود تحقیق و تتبع کند و نظریاتش را به صورت مقاله ای به چاپ برساند. غالب این نوشته ها از لحاظ حجم به گونه ای نبود که بتوان آن را به صورت کتابی جداگانه منتشر کرد؛ ناگزیر آن را در یکی از مجله ها یا نشریه های مناسب درج می نمود. همین نوشته هاست که اینک قسمت بزرگی از متن این کتاب را تشکیل می دهد…. .

کتاب «بازار و دولت در ایران: سیاست در بازار تهران» به طور اخص درباره بازار تهران است و به طور اعم، روایتی نو از اقتصاد سیاسی ایران در یک قرن اخیر. در این کتاب نشان داده می شود که تاریخ تحولات ایران در عصر پهلوی و عصر جمهوری اسلامی، تا حدود زیادی داستان کشاکش نهاد سیاست و اقتصاد مدرن از سویی و نهاد بازار از سویی دیگر بوده است. به گفته مولف، این کتاب علاوه بر روایت اقتصاد سیاسی ایران، داستان تجربه ها و ترس ها و تردیدها و شکوه ها و خاطرات و آمال و آرزوهای بازاریان هم هست. کتاب، در عین حال که سبک روایی و همه فهم دارد و طبعا برای غیرمتخصصان جذاب است، فحوایی عمیق و علمی دارد و منبع مهمی برای دانشجویان علوم سیاسی و اقتصاد به شمار می رود.