قدرت سیاسی در اندیشه ایرانی از فارابی تا نائینی

معرفی کتاب من گذشته امضاء «من گذشته امضا» یدالله رویایی از آثار مهم او است که حالا پس از سال ها در نشر نگاه تجدیدچاپ شده است. این کتاب چنان که رویایی، خود می گوید مجموعه ای است از «شعر به نثر، یا نثر یک شعر؟» و مانند دیگر آثار شاعر کاری است متفاوت و خلاقه. «این متن ها طبیعت من هستند. این متن ها طبیعت هستند. و در امضای من پرنده ای هست که هر صبح، اینجا، به طور عجیبی می خواند، و من به طور عجیبی عادت کرده ام که هر صبح از خواب برخیزم و پنجره را باز می کنم، در این لحظه به طور عجیبی می خواهم با طبیعت ارتباط برقرار کنم و طبیعت ارتباط با من به طور عجیبی برقرار نمی کند. پنجره را می بندم و پرنده به طور عجیبی تنها می ماند. » رویایی در همان چند سطری که ابتدای کتاب نوشته است تکلیف را معلوم می کند. اینکه این متن ها، یا شعر به نثر اند یا نثر یک شعر. «در اینجا شعری هست که فکر می کند». و این مقدمه ای است برای آنچه مخاطب با آن مواجه می شود. .

رمان بارون درخت نشین، اثر ایتالو کالوینو، به داستان پسری ایتالیایی به نام کوزیمو می پردازد که خانه ی اشرافی خانواده اش را به منظور زندگی در درختان انبوه احاطه کننده ی شهر ترک گفته و باقی عمرش را در دنیای درختان سپری می کند. کوزیمو، نبوغ و فکر باز و درخشانش را به کار می گیرد تا آموختن را ادامه دهد، زندگی خودش و مردم پایین درخت ها را با راه های خلاقانه بهبود بخشد و زندگی عاشقانه ی پرشور و منحصربه فردی داشته باشد. داستان کوزیمو توسط برادر کوچکتر و همراه همیشگی دوران کودکی او در اکتشاف و شیطنت، بیاجیو، روایت می شود. بیاجیو، اتفاقات را هم به شکلی که در خاطرش مانده و هم به صورتی که کوزیمو برایش تعریف کرده نقل می کند. داستان زیبای رمان بارون درخت نشین، خیلی زود مخاطب را وادار می کند که خواسته یا ناخواسته، عاشق قهرمان این قصه ی جذاب شود.

در کتاب “راه و رسم زندگی” ،”الکسیس کارل” ، نویسنده ی کتاب “انسان ناشناخته” ،زیست شناس فرانسوی برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۱۲، روشن می کند که چرا تمدن در لبه ی پرتگاه قرار دارد. “الکسیس کارل” در آمریکا کتابی با عنوان” انسان، موجود ناشناخته” در فلسفهٔ زندگانی نوشت که در ۱۹۳۵ منتشر گردید و به ۱۹ زبان ترجمه شد و با تیراژ یک میلیون نسخه به کتابی پرفروش در سطح جهان تبدیل گشت. او بخشی از کتاب انسان، موجود ناشناخته را به زبان انگلیسی و قسمتی دیگر را به فرانسه نوشت، ولی بعدا آن را ترجمه کرد. کتاب “راه و رسم زندگی” سه قانون اساسی طبیعت را مطرح می کند که به اعتقاد او ، تنها راه نجات بشریت در آن نهفته است: اثرات عوامل شیمیایی ، تأثیر عوامل فیزیکی و اثرات عادات فیزیولوژیکی. “الکسیس کارل” می گوید: «کمیت عقل آنجا که عشق قدم در راه می نهد، در می ماند و چنین به نظر می رسد که نیایش، بلندترین قله ی تعبیر را، در پرواز عشق، از میان شب ظلمانی عقل، پیدا می کند. نیایش، اگر با تمام شرایطش انجام شود و با شدت، تداوم و اخلاص همراه باشد هرچه را بخواهد به دست می آورد و هر دری را بکوبد به رویش گشوده می شود. در نظر ما غربی ها، جناب عقل بسی بالاتر از عشق است؛ ما داشتن نیروی دماغی را بر قدرت مکاشفه و احساس ترجیح می دهیم، علم می درخشد در صورتی که مذهب به خاموشی می گراید. ما از دکارت پیروی می کنیم اما پاسکال را رها کرده ایم. ما همچنان در توسعه و تقویت قدرت مغزی خود می کوشیم، اما کوشش های معنوی روح از تکامل باز ایستاده اند. » . . . . .