قلک قفل دار فانتزی

کتاب حاضر عهده‌دار هدف‌شناسی از قیام امام‌حسین ـ علیه‌السلام ـ است، و در پی پاسخ بدین پرسش که هدف آن حضرت در هجرت از مدینه به مکه، و از آنجا به کوفه چه بود: پرهیز از بیعت، یا تشکیل حکومت، یا استقبال از شهادت، و یا اموری دیگر؟ بر پایه‌ی این پژوهش، هفت نظریه درباره‌ی هدف آن حضرت وجود دارد: ۱. امتناع از بیعت (دفاع)، ۲. حکومت ـ شهادت، ۳. شهادت عرفانی، ۴. شهادت تکلیفی، ۵. شهادت فدیه‌ای، ۶. شهادت سیاسی و ۷. تشکیل حکومت. پاره‌ی اول کتاب در پی تبیین و سنجش این نظریات و تحریر محل نزاع است. در پاره‌ی دوم، نویسنده عهده‌دار اثبات این موضوع شده است که رفتن امام حسین به طرف کوفه، اگرچه به قصد تشکیل حکومت، انتخابی درست بود. پاره‌ی سوم کتاب به دیدگاه اعلام شیعه درباره‌ی هدف امام حسین، که تأیید نظر مختار نویسنده است، اختصاص دارد.

نویسندگان این رشته‌نوشتارها می‌کوشند تا از گوشه‌هایی تازه و دیگرگون به داستان‌های کتاب مقدس بنگرند. آنان یا با پرسش‌هایی نو به سراغ کتاب مقدس می‌روند یا در پی پاسخ‌هایی نو برای پرسش‌های پیشین خود هستند و یا در چارچوبی که می‌توان آن را چرخش اسطوره‌شناختی نامید به دیگر خوانش‌ها واکنش نشان می‌دهند. بااین‌همه، این نگاه‌های دیگرگون و این بازی بازخوانی و دگراندیشی، چندان هم آشفته و بی‌قاعده نیست. به دیگر سخن نمی‌توان هر‌آن‌چه تاکنون گفته شده است را یک‌سره به کناری نهاد و دستاورد چنین رهیافتی را دگراندیشی خواند! سازوکارها و دستمایه‌های این بازخوانی و دگراندیشی بسیار گسترده‌اند. گاه نگاهی دگرگونه به معنی یک واژه یا جمله و گاه کنش‌ها و توانایی‌های بینامتنی مفسر به یاری او می‌آیند. اما این نگاه دیگرگون را چه سودی و این بازخوانی را چه دستاوردی است؟ هنگامی می‌توان به یافتن پاسخ این پرسش امید بست که خواننده‌ی گرامی کار خواندن را بی‌آغازد و کمی پیش رود. نگاهی گذرا به متن کتاب مقدسْ تنها پیش‌نیاز او برای پیمودن این راه است.