ماجراهای علمی 5 … گالیله

معرفی کتاب سپیده دم ایرانی «سپیده‌دم ایرانی» کتابی نوشته امیرحسن چهل‌تن است. این اثر در دسته ادبیات داستانی با بن‌مایه‌ای اجتماعی و تاریخی تقسیم‌بندی می‌شود. نویسنده در این رمان به موضوع مهاجرت اجباری و گسست‌های عاطفی ناشی از آن می‌پردازد. «سپیده‌دم ایرانی» در دو دوره تاریخی که شامل دهه بیست و همچنین سال 1357 است روایت می‌شود. داستان از جایی آغاز می‌شود که ایرج، قهرمان داستان، پس از 28 سال به کشور بازگشته است. ایرج با گذشت از خیابان‌ها و کوچه‌پس‌کوچه‌ها به مرور خاطرات خود می‌پردازد. یادآوری روزهای رفته نشان می‌دهد ایرج از هواداران حزب توده در ایران بوده که به دلیل مشارکت در تهیه سلاح برای ترور نافرجام شاه در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷‌، مجبور به فرار از کشور و مهاجرت به شوروی می‌شود. ایرج پیش از ترک ایران دو سال به زندگی مخفیانه روی می‌آورد و بعد ایران را ترک می‌کند. او تصمیم گرفته که پس از مهاجرت به شوروی مقدمات را برای سفر میهن همسرش و پسر دو‌ساله‌شان فراهم کند اما به محض ورود به شوروی دستگیر و به جرم جاسوسی به پانزده سال کار اجباری در اردوگاه محکوم می‌شود. ارتباط ایرج به‌دلیل تحمل شرایط سخت اردوگاه، با خانواده و همه نزدیکانش قطع می‌شود، اما بعد از مدتی با مرگ استالین، او از اردوگاه آزاد و به دلایلی مجبور می‌شود از شوروی به آلمان مهاجرت کند. ایرج پس از بازگشت به ایران با میهن ملاقات می‌کند اما فضای سرد دیدار ایرج و میهن به او می‌فهماند که از عشق شورانگیز قدیم چیزی باقی نمانده است. پسر ایرج نیز شوق چندانی برای دیدار پدر نشان نمی‌دهد. ایرج در دو‌راهی بزرگی برای آینده خود قرار گرفته است: بازگشت به آلمان و ماندن در ایران.

روان‌شناسی شناختی به عنوان یکی از رشته‌های فرعی علوم شناختی با بهره‌گیری از یافته‌های علم اعصاب، زبان‌شناسی، علوم رایانه و هوش مصنوعی، مردم‌شناسی و فلسفه ذهن توانسته است در چند دهه گذشته رازهای بسیاری را در مورد کارکردهای مغز انسان بگشاید. روان‌شناسی شناختی به بررسی کارکردهایی می‌پردازد که سال‌ها روان‌شناسان و پژوهشگران به علت عدم امکان دسترسی مستقیم به مغز در حین انجام تکالیف شناختی، به مطالعات نظری غیر تجربی درباره آن بسنده کرده بودند. اینک روان‌شناسان به برکت یافته‌های علوم شناختی، کشف شیوه‌های جدید پژوهش و اختراع فناوری‌های نوین تصویربرداری از مغز این توانایی را کسب کرده‌اند که کارکردهای مغز را حین رخداد آنها بررسی و مطالعه کنند. روان‌شناسی شناختی به بررسی پدیده‌هایی چون هشیاری، توجه، ادراک، حافظه، بازنمایی دانش، زبان، حل مسئله، خلاقیت، تصمیم‌گیری، استدلال و هوش می‌پردازد و تا به حال توانسته است حقایق بسیاری را درباره هر یک از زمینه‌های فوق آشکار سازد. فهرست : 1: مقدمه ای بر روان شناسی شناختی 2: علوم اعصاب شناختی 3: ادراک بصری 4: توجه و هشیاری 5: حافظه: الگوها و روش های تحقیق 6: فرایندهای حافظه 7: تصاویر ذهنی و گزاره ها 8: سازمان دانش در ذهن 9: زبان 10: زبان در بافت 11: حل مسئله و خلاقیت 12: تصمیم گیری و استدلال 13: هوش انسان