مادام دولا شانتزی

معرفی کتاب زوال خانواده دلیان ...بیش از بیست سال بود که خانوادۀ دلیان با مجتمع عظیم کشاورزی شان خار چشم مردم ده بودند. خودشان را همه کاره و به روایتی صاحب اختیار ده می دانستند. جان مردم از دست این خانواده به لبشان رسیده بود. در مواقعی که دهقانان به پول احتیاج داشتند، آنها به بهانۀ کمک و دستگیری از روستاییان تنگدست در مقابل سفتۀ بدون سررسید به آنان پول قرض میدادند و بعدا هنگامی که در می یافتند دهقانان برای بازپرداخت قرضشان پولی در بساط ندارند، سفته هایشان را به اجرا می گذاشتند و از این طریق زمین های مزروعی ده را یکی پس از دیگری تصاحب می کردند. زمین های دولتی نیز از دست درازی آنها مصون نبود. بدین ترتیب ثروت خانوادۀ دلیان روز به روز انباشه تر می شد و نفوذشان نیز روز به روز بالا می گرفت. دهبان ها همیشه از بین ایادی آنها انتخاب می شدند، بخشدارها و فرماندارها با آنها ارتباطی نزدیک داشتند و مرتبا مهمانشان بودند و پلیس نیز هر گاه لازم می شد یکی از دهقانان سرکش را دستگیر کند نخست با آنها مشورت می کرد... . اما این آخر ماجرا نیست....

معرفی کتاب در جستجوی نان "دو موجود در من زندگی می کردند: یکی از آنها که پلیدی و نفرت بیش از حد دیده بود، تنبیه شده بود. زمزمه هولناک زندگی او را بدگمان و مشکوک کرده بود و او با شفقت درمانده ای به همه مردم از جمله خودش نگاه می کرد. فردی که آرزو داشت زندگی آرام و بازنشسته ای را دور از شهرها و مردم داشته باشد، آرزو داشت به ایران برود، وارد صومعه شود، در کلبه جنگلبانی یا اقامتگاه نگهبان راه آهن زندگی کند، یا در جایی نگهبان شب شود. در حومه شهر، هر چه جمعیت کمتر و دورتر بیشتر باشد، بهتر است. " فرد دیگر، که توسط روح مقدس کتابهای حکیمانه و راستین تعمید یافته بود، دریافت که زمزمه هولناک زندگی نیروی بی رحمانه ای اعمال می کند که ممکن است به راحتی سرش را کنده یا زیر پاشنه کثیف له کند. و بنابراین او تمام نیروی خود را برای دفاع از خود جمع کرد، دندان هایش را دراز کرد، مشت هایش را گره کرد و همیشه برای دعوا یا مشاجره آماده بود. " ماکسیم گورکی (1868-1936) در کتاب شاگردی من شرح دقیقی از دوران نوجوانی خود ارائه می دهد. پس از مرگ مادرش، الکسی پشکوف (گورکی) چهارده ساله برای کسب درآمد زندگی خود را به راه می اندازد، ابتدا او پسر مامور در یک مغازه کفش فروشی است، سپس، به نوبه خود، شاگرد یک نقشه کش، یک ماشین ظرفشویی در یک قایق بخار ولگا، و یک شاگرد در استودیویی که در آن نمادها نقاشی می‌شوند. او که از حد متوسط زشت زندگی طبقه متوسط، به دلیل «دشمن بی‌معنا و احمقانه‌ای که زندگی اطرافش را مسموم می‌کند» رانده شده، مدام به دنبال چیزی بهتر می‌گردد. این کتاب ( 1916) دومین کتاب از سه گانه زندگینامه گورکی است که هر کتاب آن بیانگر و مستقل است.

گزیده‌ای از متن کتاب

فصل اول: طالع شوم

آب‌های تیره و متعفن ساحل رودخانه را به یاد دارم که رنگشان به بادمجان‌های سیاه و گندیده‌ای می‌مانست که صبح همان روز در راه مدرسه دیدیم و به آنها خیره شدیم. از روی پل لاک استریت عبور کردیم و به طرف پیاده‌رو کناری پل گام برداشتیم. درست زیر پایمان رودخانه جوشان و خروشان که در روزهای آفتابی به رنگ لاجوردی و در روزهای ابری به رنگ خاکستری براق جلوه می‌کرد غرش‌کنان جریان داشت و به‌نظر می‌رسید آب‌های کناری ساحل رودخانه تغییررنگ داده‌اند و به بنفش تیره می‌زنند و بویی همچون بوی روغن سوخته اتومبیل از آنها به مشام می‌رسید. این آب‌های متلاطم و خروشان و کف‌آلود گویی جان داشتند و چونان مارهای عظیم‌الجثه اژدهاگونه درهم می‌پیچیدند و به پیش می‌تاختند، مارهایی که هیچ تمایلی به تماشایشان نداشتید ولی درعین‌حال مجبور بودید نگاهشان کنید.