مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی

هنوز که هنوز است روان‌شناسان جوابی قطعی به این سوالِ قدیمی نداده‌اند: استعداد مهم‌تر است یا تمرین؟ جان واتسون، بنیان‌گذار مکتب رفتارگرایی، در یکی از کتاب‌های خود، در ردّ نظریۀ استعداد ذاتی نوشت: "یک‌دوجین نوزاد سالم، خوش‌نقش و دنیایی را که خودم تعیین کرده‌ام به من بدهید تا بزرگشان کنم؛ من تضمین خواهم کرد که هر کدام را به طور تصادفی انتخاب کنم و به او آموزش بدهم تا صرف‌نظر از استعدادها، علایق، تمایلات و قابلیت‌هایش، و شغل و نژاد اجدادش، تبدیلش کنم به هر قِسم متخصصی که بخواهم اعم از پزشک، وکیل، هنرمند، تاجر عمده، و، بله، حتی دزد و گدا.

" روان‌شناسان به خیلی از سوالات دیگر هم هنوز جواب قطعی نداده‌اند؛ مثلا این‌که چرا مردان در ریاضیات،‌ علوم محض، و حتی شطرنج نسبت به زنان عملکرد بهتری دارند. و آیا اصلا عملکرد مردان بهتر است؟ از نظر بابی فیشر "همۀ زن‌ها ضعیف‌اند، همه‌شان. آن‌ها در قیاس با مردها احمق‌اند. راستش، نباید شطرنج بازی کنند." کاسپاروف هم در مصاحبه‌ای گفته بود: "یک شطرنج واقعی داریم و یک شطرنج زنان. شطرنج مناسب زنان نیست. این جنگ است. یک جنگ بزرگ. به درد زن‌ها نمی‌خورد."

وقتی روان‌شناسی دست می‌گذارد روی ورزشی شبیه شطرنج، یقین داشته باشید بحث‌هایی که در مطالبش مطرح می‌کند، جدا از این‌که خواندنی‌ست، خواننده را ساعت‌ها به فکر فرو می‌برد. نویسنده در این کتاب از تبعیض‌های جنسیتی سخن گفته تا روان‌شناسیِ چشم‌بسته بازی کردن. از سقف شیشه‌ای گفته که مانع نامرئیِ پیشرویِ زنان است تا زیباییِ شطرنج به دلیل تعداد زیادِ احتمالاتِ پیش رو. کتاب روان‌شناسیِ شطرنج فقط به شطرنج ربط ندارد، کتابی جامع است دربارۀ جامعه، تمرین، استعداد و تبعیض.

جروم بلکمن با 28 سال سابقه کار حرفه‏‌ای، دارای مدرک تخصصی روان‌‏پزشکی و مدرک روان‌تحلیلی از انجمن روان‌تحلیلی آمریکا، عضو انجمن فرویدی نیویورک و همچنین عضو آکادمی روانکاوان آمریکا می‏‌باشد. او در تربیت و آموزش روان‏‌تحلیلگران با انجمن فرویدی نیویورک همکاری داشته و استاد روان‏‌پزشکی بالینی مدرسه طب ویرجینیای شرقی و همچنین استادیار روانشناسی کالج ویرجینیاوسلین می‌باشد. انسان‌ها به این دلیل از دفاع‌ها استفاده می‌کنند که احساسات و افکار ناخوشایندشان را از محدوده آگاهی خارج سازند و برای اینکه با خاطرات دردناک گذشته مواجه نشوند انواع مکانیزم‌های دفاعی را در دامنه‌ای به وسعت استفاده بی‌ضرر از شوخی تا حمله به اشخاص مورد علاقه به کار می‌گیریم؛ این دفاع‌ها به ما کمک می‌کنند تا بر ناراحتی‌های خود سرپوش گذاشته یا آنها را به دیگران انتقال دهیم. این کتاب، شمه‌ای از دریای بیکران دانش روان‌تحلیلی است که 101 دفاع را گرد هم آورده‏ است و با استفاده از مثال‏‌ها و نمونه‌های متعدد، دلایل استفاده مردم از دفاع‌های خاص را برای فرار از نگرانی‏‌ها و تعارض‏‌های درونی تشریح کرده و انواع روش‌ها را در تشخیص دفاع‌های ناخودآگاه علی‌رغم ماهیت پنهانی آنها معرفی کرده‏ است. این کتاب برای درمانگران تازه‌‏کار، درمانگران کارآزموده، و هر کسی که علاقه‌مند به کار در حیطه روان‏‌شناسی می‌باشد، قابل استفاده بوده و راهنمای ارزشمندی است که می‌تواند افراد را در فهم معانی و ریشه افکار و رفتارشان هدایت کند.