معمای مدرنیته

"عرفان و رندی در شعر حافظ" اثری است به قلم شیوای "داریوش آشوری"، که بارها مورد تجدید چاپ قرار گرفته است. این اثر نگرشی جدید و با تکیه بر مفاهیم و راهبردهای علوم انسانی، اندیشه و جهان بینی لسان الغیب را مورد کند و کاو قرار داده و از این جهت، از جایگاه ویژه ای در میان حافظ پژوهان و دوست داران خواجه ی شیراز برخوردار است. این اثر که در گذشته با نام "هستی شناسی حافظ" منتشر شده بود، اکنون با همان زمینه و درون مایه منتها در نور تامل و اندیشه ی بیشتر و تحقیق و پژوهش گسترده تر در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. مهم ترین هدف این تحقیق، به تصویرکشیدن پیوند میان "عرفان و رندی در شعر حافظ" است و "داریوش آشوری" تلاش می کند تا منطق راهنمای نمادها و تعابیری که در اشعار حافظ به کار رفته را به خواننده بنمایاند. "داریوش آشوری" کتاب "عرفان و رندی در شعر حافظ" را در چهار بخش کلی تنظیم نموده که بخش نخست آن با عنوان "بنیاد های انسان شناسی صوفیانه" به بررسی اسطوره و سرنمون، علی الخصوص در ادیان ابراهیمی می پردازد. بخش دوم که "مطالعه ی میان متنی" نام گرفته گزیده هایی از "کشف الاسرار" و "مرصاد العباد" ارائه می کند و پس از آن "دو مکتب تاویلی" را زیر ذره بین می برد. در بخش سوم کتاب "عرفان و رندی در شعر حافظ"، "داریوش آشوری" شعر و عرفان را تجزیه و تحلیل می کند و تفاسیری "از تصوف زاهدانه به تصوف شاعرانه" و "از شعر صوفیانه به شعر رندانه" ارائه می کند. بخش چهارم اثر، "عرفان و رندی در دیوان حافظ" نام گرفته و "داریوش آشوری" در این بخش به مطالعه ی درون متنی اثر ورود می کند.

کتاب «آشنایی با برتراند راسل»، از مجموعۀ «آشنایی با فیلسوفان» است که توسط پل استراترن نوشته و به‌همت نشر مرکز ترجمه شده است. این مجموعه سعی دارد تا با ارائۀ مدخلی از زندگی و ایده‌های اصلی هر فیلسوف، باب ورودی باشد برای آشنایی و مطالعۀ بیشتر راجع‌به آنان. کتاب «آشنایی با برتراند راسل» نیز‌ که ذیل همین مجموعه به‌چاپ رسیده است، شامل بررسی زندگی‌نامه و نظریات مهم راسل، یکی از بزرگترین متفکران قرن بیستم‌ است. این کتاب جنبه‌هایی از زندگی و فلسفۀ راسل را پوشش می‌دهد: 1. زندگی اولیه و تحصیلات او و مشارکت او در حواریون کمبریج و عضویتش در انجمن مخفی روشنفکران؛ 2. بررسی تلاش‌ها و پژوهش‌های پیشگامانه‌ی راسل در منطق و ریاضیات، به‌ویژه نظریه‌ی «انواع» او، همکاری او با آلفرد وایتهد در کتاب اصول ریاضیات‌ و کشف پارادوکس مجموعه‌ها؛ 3. فلسفۀ زبان او و نظریه‌ی توصیفات راسل‌ که توضیح می‌دهد چگونه می‌توانیم در مورد چیزهایی که وجود ندارند، مانند «پادشاه کنونی فرانسه» صحبت کنیم؛ 4. معرفت‌شناسی و متافیزیک راسل و دفاعش از تجربه‌گرایی، واقع‌گرایی و اتمیسم منطقی، که به‌طور کلی ادعاهای راسل دربارۀ اینکه «تمام دانش ما از تجربه ناشی می‌شود»، «واقعیتی عینی مستقل از ادراک ما وجود دارد» و «جهان متشکل از واقعیت‌های بسیط و غیرقابل تقسیم است که می‌تواند با منطق تحلیل شود»‌ را توضیح می‌دهد؛ 5. اخلاق و فلسفه‌ی سیاسی راسل و حمایت او از جنبش‌های مختلف اجتماعی و سیاسی، مانند صلح‌طلبی، خلع سلاح هسته‌ای، دموکراسی و حقوق بشر. همچنین این کتاب، در آخر، فهرستی از منابع برای افرادی که می‌خواهند مطالعات بیشتری دربارۀ این فیلسوف داشته‌ باشند ارائه می‌کند. با توجه به حجم کم و موجز بودن و از طرف دیگر، خصلت مقدماتی بودن، این کتاب می‌تواند هم برای خوانندگان عمومی که قصد آشنایی کلی با نظریات راسل را دارند مفید افتد و هم برای دانشجویانی که قصد ورود به اندیشۀ راسل را دارند کاربرد داشته باشد.

کتاب "سه رساله‌ی پیشانقدی" مجموعه‌ای از آثار اولیه‌ی ایمانوئل کانت، فیلسوف برجسته‌ی آلمانی، است که پیش از نگارش آثار نقدی مشهورش به رشته‌ی تحریر درآورده است. این رساله‌ها نمایانگر تحول فکری کانت از دوره‌ی ادبی و حکیمانه به دوره‌ی فلسفی و نقدی او هستند. این کتاب شامل سه رساله است که هر یک به دوره‌ای خاص از زندگی فکری کانت اشاره دارند: 1. **کانت ادیب**: در این دوره، کانت به نگارش آثاری با سبک ادبی و شیوه‌ای بازیگوشانه می‌پردازد. نمونه‌ای از این آثار، کتابچه‌ای با عنوان «مشاهداتی دربارهٔ احساس زیبایی و شکوه» است که در سال ۱۷۶۴ منتشر شد. 2. **کانت حکیم**: در این مرحله، کانت به موضوعات اخلاقی و انسان‌شناسی می‌پردازد و دیدگاه‌های خود را در زمینه‌هایی مانند تفاوت‌های جنسیتی، ازدواج، اقوام و نژادها مطرح می‌کند. این دوره نشان‌دهنده‌ی دگردیسی تدریجی کانت در دهه‌ی ۱۷۶۰ است که او به میانه‌ی عمرش می‌رسد. 3. **کانت فیلسوف**: در این دوره، کانت به تبیین دستگاه فلسفی خود می‌پردازد که بعدها در نقدهای مشهورش به اوج می‌رسد. آرای او در زمینه‌ی اخلاق و انسان‌شناسی در گذر ایام تغییرات قابل‌توجهی داشته‌اند که در این رساله‌ها منعکس شده است. این رساله‌ها نمایانگر مسیر پرپیچ‌وخمی هستند که کانت برای رسیدن به نقدهای دو یا سه دهه‌ی بعدی خود پیموده است. مطالعه‌ این آثار به درک بهتر تحول فکری کانت و چگونگی شکل‌گیری نظام فلسفی او کمک می‌کند. به‌ویژه، آرای او در زمینه‌ی اخلاق و انسان‌شناسی، مانند نگاه او به زنان و مردان، زناشویی، اقوام و ملل، و نژاد، در گذر زمان تغییرات اساسی داشته‌اند که در این رساله‌ها قابل‌مشاهده است. این کتاب برای پژوهشگران حوزه‌ی فلسفه، به‌ویژه علاقه‌مندان به فلسفه‌ی کانت، منبعی ارزشمند است. همچنین، مطالعه‌ی آن برای افرادی که به تاریخ تحول اندیشه‌های فلسفی در قرن هجدهم علاقه‌مند هستند، توصیه می‌شود.