کتاب مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران

نژادپرستی، از آن قسم پدیده‌هایی است که به سبب اهمیت فراوان و جنبه حساسی که دارند، توجه اندیشمندان بسیاری را از حوزه‌های مختلف به خود جلب نموده و آن‌ها را به تألیف آثارشان در این زمینه واداشته است. کتاب «مقدمه‌ای کوتاه بر نژادپرستی» به قلم علی راتانسی، نویسنده و متفکر اهل کنیا، و ترجمه شهرام بهرامی، یکی از بهترین نمونه‌های این مکتوبات است. در کتاب حاضر، نویسنده کوشیده در پژوهش و نوشتن در حوزه‌ی نژادپرستی، مجادلات حول این مبحث را از تعاریف شتاب‌زده، تعمیم‌های سست و تحلیل‌های سرسری فراتر ببرد. او معتقد است، در بحث‌های علمی و عمومی، مخصوصا باید از کوشش‌های ساده‌ا‌نگارانه برای تفکیک نژادپرست از غیر نژادپرست و نژادپرستی از غیر نژادپرستی پرهیز کرد. شاید اغراق‌آمیز به نظر آید؛ اما از دیدگاه او یکی از موانع اصلی پیشرفت در شناخت نژادپرستی، تمایل همه‌ی طرف‌های درگیر به ارائه‌ی تعاریف کوتاه و ظاهرا بی‌چون‌وچرا از نژادپرستی است تا به‌سرعت و با قطعیتی تقریبا تام مشخص شود چه کسی واقعا نژادپرست است و چه کسی نیست. در ادامه‌ی کتاب، او درباره‌ی پاره‌ا‌ی از تعاریف، ازجمله فرمول‌هایی چون «پیش‌داوری + قدرت = نژادپرستی» بحث خواهد کرد که در میان بسیاری از مخالفان نژادپرستی رایج و بسیار مبهم و ناکارآمد است. همچنین در این باره بحث خواهد کرد که چرا انگاره‌ی نژادپرستی نهادی سودمندی خویش را از دست ‌داده است. هرچند این کتاب فقط مقدمه‌ا‌ی بسیار کوتاه است، اما در آن تلاش می‌شود فهمی دقیق‌تر از نژادپرستی به دست داده شود. همچنین این کتاب به دلیل پرداختن به احساسات ضد یهودی و ضد ایرلندی، در حکم عناصر مهم هر شرحی درباره‌ی نژادپرستی، با بیشتر مقدمه‌های دیگر درباره‌ی این موضوع تفاوت دارد و زیر بار این امر نمی‌رود که نژادپرستی صرفا خاص سفیدپوستان و فرهنگ آن‌هاست و شناخت درخوری از این واقعیت به دست می‌دهد که نژادپرستی همیشه به تقسیم‌بندی‌های گوناگون دیگری چون طبقه و جنسیت عمیقا وابسته بوده است. البته نویسنده بسیاری از واقعیات دردناک و بی‌رحمانه‌ا‌ی را که موضوع مزبور، ما را وادار می‌کند با آن‌ها مواجه شویم دست‌کم نمی‌گیرد. میلیون‌ها نفر در نتیجه‌ی اعمال آشکارا نژادپرستانه کشته شده‌ا‌ند. آزارها و بی‌عدالتی‌هایی که به سبب آن روی می‌دهد همچنان ادامه دارد. هرچند، امروزه بیشتر مردم مایل‌ا‌ند نژادپرستی را انکار کنند. .

کتاب توده و قدرت کتابی است منحصر به فرد به قلم "الیاس کانتی" که با جنبه های پویای توده و گروه سر و کار داشته و با این سوال دست و پنجه نرم می کند که چرا توده ی مردم از قدرت فرمانروایان اطاعت می کنند. "الیاس کانتی" در "توده و قدرت" خطی موازی بین حکمرانی و بدبین شدن می کشد؛ همچنین در این اثر، یادداشت های "دانیل پاول شربر"، قاضی مشهور آلمانی، با انتقادات ضمنی "زیگموند فروید" و "گوستاو لوبون" مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. "توده و قدرت" به دلیل لحن غیرمعمول آن، مورد توجه قرار گرفته است؛ "الیاس کانتی" گرچه بازه ی وسیعی را مورد بررسی قرار داده، اما اثر تحت لوای روش های دانشگاهی و علمی نیست. در عوض همچون یک کتابچه ی راهنماست که فردی خارج از نژاد بشر آن را به نگارش درآورده و با زبانی مختصر و مفید و همچنین استعاره ای ، دستکاری و بازی های قدرت را به فرد خارجی دیگری توضیح می دهد. بر خلاف دیگر آثار غیر داستانی، "توده و قدرت" از نگارشی عمدتا شاعرانه و خشمناک برخوردار می باشد."توده و قدرت" اثری انقلابی از "الیاس کانتی" است که نگاهی جدید به روانشناسی و تاریخ بشریت دارد و یکی از عمیق ترین و تکان دهنده ترین تصویرسازی های صورت گرفته از وضعیت بشر را به خوانندگان ارائه می کند."توده و قدرت" همچنان به عنوان یکی از مهم ترین آثار شناخته شده در زمینه تحولات اروپای شرقی است که در چهارچوب کاری "الیاس کانتی" شکل گرفته و رشد توده ها و قدرت آنان در برابر قدرت حکومت ها را نشان می دهد.

معرفی کتاب ظهور و سقوط رایش سوم “ظهور و سقوط رایش سوم” از “ویلیام شایرر” که تاکنون برنده ی جوایز متعددی شده، مطالعه ای است پژوهشی که موضوعات مختلفی نظیر “هولوکاست”، “جنگ جهانی دوم”، “آدولف هیتلر”، و “ظهور و سقوط رایش سوم” را مورد بررسی قرار می دهد. هیچ حکومت قدرتمند دیگری به اندازه “رایش سوم” این چنین کوهی از مدارک و شواهد را درباره تولد و ویرانی خود بر جای نگذاشته است. وقتی جنگ تلخ به پایان رسید و قبل از اینکه نازی ها بتوانند پرونده هایشان را از بین ببرند ، تقاضای متفقین برای تسلیم بی قید و شرط ، مدارکی را به دست داد که تقریبا ساعت به ساعت از امپراتوری کابوس وار و وحشت برانگیزی را که “آدولف هیتلر” ساخته بود، ثبت و ضبط نموده بود. این موارد ثبت شده، شامل شهادت رهبران نازی و زندانیان در اردوگاه های کار اجباری ، دفتر خاطرات مقامات ، متن کنفرانس های مخفی ، دستورات ارتش ، نامه های خصوصی و عمده ی کاغذبازی هایی بود که پشت طمع جنون آمیز هیتلر برای تسخیر جهان قرار داشت. مورخ و خبرنگار مشهور جنگی ، “ویلیام شایرر” ، که از سال 1925 عملکرد نازی ها را مشاهده کرده و گزارش داده بود ، پنج سال و نیم را صرف الک کردن این اسناد مهم کرد. نتیجه این مطالعه عظیم، کتاب “ظهور و سقوط رایش سوم” است که به عنوان مدرکی قطعی یکی از ترسناک ترین فصل های تاریخ بشر مورد تحسین گسترده قرار گرفته است. در”ظهور و سقوط رایش سوم” داستان کامل امپراتوری هیتلر ، یکی از مهمترین داستان هایی که تاکنون گفته شده است ، توسط یکی از بهترین افراد برای نوشتن آن یعنی “ویلیام شایرر” به رشته ی تحریر در آمده است. این کتاب پرفروش جهانی به عنوان اثری کلاسیک در این زمینه شناخته می شود.

کتاب «بازار و دولت در ایران: سیاست در بازار تهران» به طور اخص درباره بازار تهران است و به طور اعم، روایتی نو از اقتصاد سیاسی ایران در یک قرن اخیر. در این کتاب نشان داده می شود که تاریخ تحولات ایران در عصر پهلوی و عصر جمهوری اسلامی، تا حدود زیادی داستان کشاکش نهاد سیاست و اقتصاد مدرن از سویی و نهاد بازار از سویی دیگر بوده است. به گفته مولف، این کتاب علاوه بر روایت اقتصاد سیاسی ایران، داستان تجربه ها و ترس ها و تردیدها و شکوه ها و خاطرات و آمال و آرزوهای بازاریان هم هست. کتاب، در عین حال که سبک روایی و همه فهم دارد و طبعا برای غیرمتخصصان جذاب است، فحوایی عمیق و علمی دارد و منبع مهمی برای دانشجویان علوم سیاسی و اقتصاد به شمار می رود.