پرسش از انحطاط ایران (اندیشه های ایرانی2)

معرفی کتاب میرزا (بزرگ علوی) مجموعه ی پیش رو با عنوان “میرزا” اثری است به قلم “بزرگ علوی” که شامل شش داستان کوتاه بوده و علاوه بر داستان “میرزا”، داستان های «آب»، «دربدر»، «یکه»، «احسن القصص»، «وبا» و «یکه و تنها» از دیگر عناوین این مجموعه هستند. “بزرگ علوی” داستان های این مجموعه را در حدفاصل دهه های چهل و پنجاه در سال های اقامت خود در آلمان به رشته ی تحریر درآورد. داستان های “میرزا” کوتاه، شیرین و دلنشین هستند و “بزرگ علوی” آن ها را به زبانی ساده و بی تکلف به نگارش درآورده است. موضوعات داستان های این مجموعه با هم متفاوت هستند و ارتباط پیوسته ای میان قصه ها دیده نمی شود اما دیدگاه ها و سبک نگارش نویسنده در تمام داستان ها مشابه است. قصه ی نخست با عنوان “آب”، داستان مردی است که تلاش می کند برای غریبه ای در حال مرگ، آب بیاورد. “میرزا” که عنوان کتاب نیز از آن برگرفته شده، به داستان زندگی فردی اشاره دارد که در خارج از کشور، یاری رسان پناهندگان سیاسی برای یافتن خانواده هایشان می باشد؛ “بزرگ علوی” در این داستان وضعیت اجتماعی و روحی مهاجرانی را به تصویر می کشد که ظاهرا به میل خود ترک وطن گفته اند اما این انتخاب خیلی هم دل بخواهی نبوده و مراتب اجبار و اضطرار در آن به چشم می خورد. “احسن القصص” همانطور که از نام آن پیداست، درباره ی پشیمانی برادران حضرت یوسف (ع) از کاری است که با او کرده اند و “دربدر” داستان دختری است که بعد از ازدواج با یک فرد ثروتمند، می فهمد که باید مستقل باشد و خودش به کار مشغول شود. داستان “یکه و تنها” قصه ی نامه نگاری های یک زندانی سیاسی با دخترش می باشد و “وبا” داستان فردی است بی رحم که برای سود شخصی هر روز به یک رنگ در می آید. .

معرفی کتاب چاخان عزیز نسین نویسنده ی طنزنویس ترکیه در این کتاب موضوع دروغ گویی و چاخان و تاثیرات آن را دستمایه ی کار خود کرده است و از آن داستانی جذاب و طنزآمیز خلق کرده است. چاخان مانند سایر آثار نسین انتقاد از جامعه و مردم است. داستان کتاب چاخان حول یک فرد می گردد که افراد دیگر درباره ی او حرف می زنند و هر کس او را به گونه ای توصیف می کند. این فرد زبوک زاده نام دارد و آنطور که مشخص است آدم چاخانی است! نسین در این کتاب به به زبوک زاده و زبوک زاده های دیگر می پردازد و معتقد است که خود مردم هستند که امثال این افراد را در جامعه پرورش می دهند. این کتاب از چند فصل تشکیل شده که هر کدام نامی دارند و با در کنار هم قرار گرفتن آنها داستان کامل می شود: «سگک میخوابه سایه ی دیوار، خیال میکنه مرد هنرمندیه!!»، «قصبه که خاک مرده رویش پاشیده اند!..»، «سلام علیکم جناب آقای فرماندار!»، «نخست وزیر دعوتش کرده!..»، «اگر وکیل بشه...»، «سه جوانمرد به راه افتادند...»، «هدیه ای که از جای بزرگی آمده!..»، «سه تا خوشگل یکی از از یکی زیباتر»، «هیئت دولت میهمان زبوک زاده است» و «شهردارش کنید راحت بشیم!».از عزیز نسین به فارسی کتاب های دیگری نیز مانند زنده باد قانون و داستان های دیگر ، مگه تو مملکت شما خر نیس؟ ، حیوان را دست کم نگیر، بیهوده می بارد این باران نیز ترجمه شده است.

نویسنده‌ی کتاب نام‌های الهی و الهیات سری، دیونوسیوس آٰریوپاگی است. او که یکی از یاران و شاگردان پولس رسول، مبلغ مسیحیت بوده است. آٰریوپاگی در این مقالات به خلاصه‌ترین شکل ممکن نشان می‌دهد که چگونه خدا هم «اعلام‌شده» است و «ناشناخته». خداوند از طرف در همه چیز آشکار و هویداست اما درک و شناخت او بر مخلوقات ممکن نیست. این کتاب به کسانی که علاقه‌مند به حوزه‌ی ادیان، تاریخ ادیان و الهیات هستند، پیشنهاد می‌شود.رسالات دیونوسیوس آریوپاگی از قرن ششم میلادی به بعد مورد توجه بسیاری از مسیحیان در بخش شرق یونانی‌زبان و رایج و محبوب شد. او منزلتی بلند و قابل احترام نزد الهی‌دانان مسیحی داشته است و یکی از قدیسان مسیحیت به شمار می‌آمده. این رسالات در قرن نهم به زبان لاتین ترجمه شد و تأثیری دوچندان بر مسیحیان گذاشت. محتوای اصلی این رسالات معرفت خداوند و طرق مختلف دستیابی به معرفت است. طریق تشبیه یا تصدیق و طریق نفی و تنزیه دو طریقی هستند که دیونوسیوس در این دو رساله به پرداخته است و در طریق تصدیق در رساله‌ی نام‌های الهی، معنای نام‌هایی را توضیح داده و تبیین کرده که در کتاب مقدس به خداوند نسبت داده شده است.در کتاب نام‌های الهی‌ و الهیات سری در بخش اول، متن رسالات نام‌های الهی آریوپاگی آمده است که سیزده فصل دارد و در آن به مباحثی پیرامون چیستی وحدت و تمایز الهی، چیستی قدرت نیایش، درباره‌ی حکمت و عقل و فهم و... در مسیحیت از نگاه دیونوسیوس آریوپاگی پرداخته شده است. در بخش دیگر رسالات آریوپاگی درباره‌ی الهیات سری آورده شده است. این بخش نیز پنج فصل دارد که دیونوسیوس آریوپاگی به سوالاتی از قبیل: تاریکی الهی چیست؟ پاسخ داده. در بخش آخر کتاب نیز تفسیری از دو بخش قبلی ارائه شده است.کتاب نام‌های الهی و الهیات سری از یک سو برای شناخت ماهیت مسیحت در طول تاریخ کتاب مفیدی به حساب می‌آید. از سویی دیگر می‌تواند برای مطالعات اسلامی راه‌گشا باشد.