پرسش از انحطاط ایران (اندیشه های ایرانی2)

“هوای تازه” کتابی است از شاعر ایرانی نامدار، “احمد شاملو” که با خلاقیت هایش در عرصه ی شعر و ادب، نام خود را در تاریخ ادبیات ایران جاودان کرد. او که جرقه ی انواع خلاقیت ها را در شعر، نثر و ترجمه ی آثار ادبی در دهه ی سی شمسی داشت، اسب چموش واژه را چنان به خدمت قلم درآورد که تا امروز نیز کاروان شعر نو و سپید، از پیشتازی اشعار وی در عرصه ی ادبیات، در شگفت است. ”هوای تازه” که نخستین بار در اواسط دهه ی سی، از “احمد شاملو” به چاپ رسید، همچون آیینه ای شفاف بود که اوضاع ادبی زمانه را در خود بازتاب می داد و هنوز هم مخاطب با نگاه کردن در این آیینه ی جادو، تاریخ زنده ای از شعر و شور می بیند که با قدرت شاعری “احمد شاملو” عجین شده است. “هوای تازه” که گلچینی از با شکوه ترین و تاثیرگذارترین اشعار “احمد شاملو” می باشد، آثاری را شامل شده که اوج هنری قلم وی را به تصویر می کشد. اشعار این مجموعه که به شکل نثرگونه از قلم او تراوش کرده اند، نمونه های درخشانی از شعر نوی شاملویی هستند و درون مایه ی این اشعار، اندیشه و طرز تفکر “احمد شاملو” را تا حد زیادی نمایان می کند. همچون دیگر آثار به جا مانده از “احمد شاملو”، “هوای تازه” نیز یک اثر دلنشین و روح نواز است که با در برگرفتن طیف گسترده ای از موضوعات، به هیچ عنوان یک اثر یکنواخت و قابل پیش بینی به حساب نمی آید؛ هر قطعه حال و هوای مخصوص به خود را دارد و حرف تازه ای از اندیشه ای استوار را به میان می آورد که خواندنش ذهن را جلا می بخشد. .

معرفی کتاب دیوان جامی “دیوان جامی” اثری است ماندگار از “نورالدین عبدالرحمن جامی” که در نسخه ی پیش رو، مقدمه و تصحیح آن توسط “محمد روشن” صورت گرفته است. “دیوان جامی” متشکل از سه بخش تحت عنوان های “فاتحة الشباب”، “واسطة العقد” و “خاتمة الحیاة” می باشد که در بخش نخست، قصیده ها، ترجیعات و ترکیبات، مثنوی ها و غزل ها قرار گرفته اند؛ بخش دوم مشتمل بر قصیده، غزل، مقطع، رباعی و معمیات “جامی” است و بخش انتهایی نیز از همین موارد به علاوه ی یک مثنوی برخوردار است. “نورالدین عبدالرحمن جامی” از شعرای لطیف اندیش قرن نهم است که شور عشق و شباب در غزلیاتش، نصایح پندآموز در قصایدش و نکته های دلچسب عارفانه در رباعیاتش به چشم می خورد. تسلط او در انواع سبک های شعری نظیر قطعه، ترجیع بند، معما و ترکیب بند، در نوع خود مثال زدنی است و به راستی می توان “جامی” را نابغه ی شعر قرن نهم معرفی نمود. اشعار موجود در “دیوان جامی” هر کدام به دوره ی مشخصی از زندگی شاعر اختصاص دارند و خواننده با مطالعه ی سرتاسری “دیوان جامی”، متوجه این امر خواهد شد. “فاتحة الشباب”، “واسطة العقد” و “خاتمة الحیاة” هر سه به لحاظ مضمون و کار شاعری، دارای اشعار برجسته ای هستند اما بخش نخست به لحاظ حجم و محتوا، ارزش قلم “جامی” را بیش از همه به رخ می کشد. اشعاری که در این بخش آمده، گستره ی وسیعی از موضوعات را شامل می شود که عشق به زندگی و مسائل فلسفی و اخلاقی در آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. در دو بخش دیگر نیز شاهد وسعت قلم “جامی” در شرح و بسط نکات عارفانه و صوفیانه هستیم و در مجموع این سه بخش، “دیوان جامی” را به یکی از بهترین نمونه های ادبی در شعر فارسی تبدیل نموده اند. . . . . . . . . .