پرنده‌های هلندی

در بخشی از کتاب مو قرمز می‌خوانیم: در سکوت دلنشین سر غروب، اوس ‌محمود از سویی هر چند دقیقه یک ‌بار درِ قابلمه‌ی روی اجاق را برمی‌داشت و غذای داخلش را که در حال قُل ‌زدن بود از نظر می‌گذراند تا خوب بپزد و ته نگیرد و از سوی دیگر با تلویزیون کوچکش ور می‌رفت، بلکه تصویری بدون برفک پیدا کند. تلویزیون و منبع برقش را که یک باتری کار کرده‌ی ماشین بود از گبزه با خودش آورده بود. دو روز اول باتری جواب نداد، برای همین روز سوم با وانت به اون ‌گورن فرستاده شد تا تعمیر شود. حالا باتری برق لازم را برای کار کردن تلویزیون تولید می‌کرد، اما تلویزیون تصویر واضح پخش نمی‌کرد و این قضیه بد جوری اوس ‌محمود را دمغ کرده بود، طوری که ساعت‌ها با آن ور می‌رفت تا حسابی عصبانی می‌شد. من را صدا می‌کرد و آنتنی را که خودش از مفتول‌های بدون روکش و ورق حلبی ساخته بود دستم می‌داد و آن‌قدر «چپ، راست راست، بگیر بالا، بشین بشین.» می‌گفت تا تصویر واضح شود. بالاخره پس از ساعت‌ها سعی ‌و تلاش، تصویری که بر صفحه‌ی تلویزیون نقش می‌بست واضح و شفاف می‌شد و ما سفره‌ی شام را پهن می‌کردیم. اما هنوز مشغول خوردن ‌نشده و درست هنگامی که زمان پخش اخبار شبانه فرا می‌رسید، تصویر مانند خاطره‌ای دور و دراز آرام ‌آرام محو و محوتر می‌شد و موج برمی‌داشت و لرزان‌ لرزان می‌رفت و می‌آمد و زیر انبوهی برفک گم می‌شد. در این مواقع من یا اوستا نوبتی از پشت سفره بلند می‌شدیم و دستی به آنتن می‌رساندیم. ولی در نهایت بی‌خیال تصویر می‌شدیم و سر جای‌مان سر سفره آرام می‌نشستیم و به صدای گوینده‌ی خبر بسنده می‌کردیم و غذای‌مان را می‌خوردیم.

معرفی کتاب سفر در اتاق کتابت

تجربه‌ی یک تعلیق ابهام‌آمیز در اتاقی کوچک همراه با پل استر، نویسنده‌ی برجسته‌ی آمریکایی... کتاب سفر در اتاق کتابت روایتی شفاف، خواندنی و درعین‌حال مبهم و رازآلود است که در یک اتاق و از دریچه‌ی نگاه پیرمردی می‌گذرد که هیچ‌چیزی به‌خاطر ندارد و به‌تازگی در این اتاقِ ناآشنا به هوش آمده است.

درباره‌ی کتاب سفر در اتاق کتابت

ماجرا در یک اتاق اتفاق می‌افتد. اتاقی نه‌چندان بزرگ که پیرمرد حاضر در آن، با حالتی گیج و درحالی‌که هیچ چیز را به‌خاطر نمی‌آورد در آنجا به هوش آمده. پل استر (Paul Auster) در کتاب سفر در اتاق کتابت (Travels in the Scriptorium) با چیره‌دستی خاص خودش، بار دیگر داستانی را خلق کرده که مخاطب را در یک تعلیق نفس‌گیر و جذاب به دام می‌اندازد و بیرون آمدن از معمایی که او به‌تصویر می‌کشد، به این آسانی‌ها امکان‌پذیر نیست‌. شخصیت اصلی روایت، پیرمردی است که دچار فراموشی شده و حالا تلاش می‌کند که با زیرنظر گرفتن اشیای اتاق، ردّ آشنایی پیدا کند و چیزی را به خاطر آورد. اما، با گذشت زمان، متوجه می‌شود که طرز مرموزی در آنجا زندانی شده است. پیرمرد متنی را که روی میز اتاق قرار دارد، می‌خواند. در این متن داستان یک زندانی دیگر از دنیایی دور و ناشناخته نوشته شده و به‌نظر می‌رسد، کسی یا کسانی آن را همراه با چند قطعه عکس و با یک هدف مشخص، روی میز و برای پیرمرد قرار داده‌اند. نقطه‌ی اوج ماجرای کتاب سفر در اتاق کتابت از آنجا آغاز می‌شود که شخصیت‌های متفاوت، در سلول با پیرمرد ملاقات می‌کنند. شخصیت‌هایی که او همچنان آن‌ها را به‌خاطر نمی‌آورد، اما هر کدامشان، سرنخی را درباره‌ی گذشته و هویت پیرمرد به او می‌دهند. پل استر هنرنمایی خود را با وجود یک دوربین در اتاق و ضبط صدای پیرمرد و دیگران به رخ می‌کشد و داستان را وارد سطح جدیدی می‌کند. حالا پیرمرد می‌داند که همه‌ی اعمال، رفتار و صحبت‌هایش با دیگران ضبط و توسط افراد دیگر در تمام طول مدتی که در اتاق است، دیده می‌شود. اما، گره اصلی داستان در این نقطه خلاصه می‌شود که پیرمرد کیست؟ چه اتفاقی زندگی او را به این اتاق ناآشنا و مبهم پیوند زده است؟ ملاقاتی‌ها چه کسانی هستند و چه رازی در گذشته‌ی او پنهان شده است؟ پل استر همه‌ی این سؤالات را در لابه‌لای جادوی کلمات و قلم خود به زیبایی هرچه تمام‌تر پاسخ داده است. کتاب سفر در اتاق کتابت به همت نشر چشمه وارد بازار کتاب شده و احسان نوروزی کار برگردان آن را به زبان فارسی برعهده داشته است.