پیش پرده و پیش پرده خوانی

آیا تا به حال به معنای واقعی تقدیر اندیشیده‌اید. این داستان یک انسان حرفه‌ای است که سر و کارش به تقدیر می‌افتد . او کسی نیست جز « ایان مکالخ » که سرو کارش با تقدیر‌های مردم می‌افتد . زندگی‌های فردی در قالب واحدهای اطلاعات ریخته و سپس رشته رشته جمع و به سیستم‌ها تبدیل می‌شوند و معادلاتی به دست می‌دادند که می‌توان گفت معادلات پیچیده‌ای بودند . این فرد سر ویراستار ژورنال اینترنشنال بود و این اواخر به عنوان رئیس برنامه مطالعات جمعیت شناختی پنج ساله‌ای انتخاب شده بود که بودجه‌اش را مرکز بیمه خدمات درمانی تأمین می‌کرد . تحقیقی درباره ارتباطات دقیق و مرموز سن ، محیط ، وضعیت اقتصادی ، تحرک جغرافیایی ، بیماری و نقض قوانین . از نظر « ایان » همکاری افراد ناهماهنگ و نامرتبط و کاملاً بیگانه با همدیگر در برنامه‌ای مشترک و جمعی مسئله‌ای وحشتناک بود ، اما هرگز در جمع به این موضوع اشاره نمی‌کرد و فقط در محفل‌های خصوصی و در حضور دوستان آن را مطرح می‌کرد . در واقع آیا در ارتباط با انسان ، پدیده‌ای اسرارآمیزتر و وحشتناک‌تر از این هم وجود داشت ؟

جولیو بروجینی‌، مردی‌ جاافتاده‌ و مشاور موفق‌ حقوقی‌، خواسته‌ یا ناخواسته‌، از روی‌ عشق‌ یا هوس‌، شبانه‌روز به‌ ایوانا می‌اندیشد. دختری‌ نه‌ زشت‌ و نه‌ زیبا، نه‌ دوست‌داشتنی‌ و نه‌ نفرت‌انگیز، دختری‌ که‌ ساده‌ است‌ و نیست‌، معصوم‌ است‌ و نیست‌، دختری‌ که‌ به‌ رغم‌ روزمرگی‌ درنیافتنی‌ است‌. آنچه‌ جولیو را در خود کشیده‌ است‌ اگرچه‌ بنابه‌ گفته‌هایش‌ هوسی‌ بیش‌ نیست‌، اما چنان‌ ژرف‌ است‌ که‌ بازشناسیش‌ از عشق‌ ساده‌ نیست‌

فایز دشتستانی‌ شاعری‌ است‌ که‌ شعرش‌ آینه‌ فرهنگ‌ بومی‌ و تغزل‌ نرم‌ و گیرای‌ زمانه‌ اوست‌. او شاعری‌ است‌ که‌ می‌توان‌ گفت‌ از بسیاری‌ معاصرینش‌ شاعرتر است‌. کتاب‌ ترانه‌های‌ فایز نیز اولین‌ مجموعه‌ شعرهای‌ واقعی‌ اوست‌: مجموعه‌ای‌ خواندنی‌ و ماندنی‌

الف/ یا رمانی است با دو روایت، در دو دورۀ تاریخی. که گاه به نظر می‌رسد این دو زمان در زمانی سوم به هم می‌پیوندند. تنیدگی دوالیزم در این رمان با زیرکی و زیبایی پیش می‌رود، که با تقدم و تأخر هارمونیک همراە است و سبقت گرفتن زمان به‌نحوی لذت خواندن را دوچندان می‌کند. همه‌چیز در دو شکل، دو فضا، میانِ دو نفر، دو ساخت، دو روایت، جذابیت متنی به ساختار رمان دادە است. معلمی که تعلیق شده، و خطاطی که از دیوانخانۀ صاحب حکومتی راندە شدە. معلم روایت خطاط را در میان اسناد و مدارک جاماندە از گذشتۀ دور خط و ربط می‌دهد و در لایه‌لایۀ آن خودش را هم به روایت می‌کشاند، این جدال برای بقا در هر دو به اوج می‌رسد. در این عشق و دوست داشتن هم متن روایت را سکرآور می‌کند. در واقع می‌توان گفت رمان نوعی ادای دین به خط و خطاطی است. در میان روایت‌های داستانی در قالب رمان، داستان کوتاە و... موسیقیدان، نقاش و نویسندە بهروایت در آمدەاند، اما دیده نشده کسی خطاط یا خوشنویسی را روایت کند، آن هم میان کاغذپارەهایی باقی‌مانده از گذشته. رمان الف/ یا به دنیای خط پرداخته است. رنج، مهجوری و عدم درک خطاط و تفاوت صورت و  معنا در کلام به‌خوبی در روایت دوم یعنی خطاط برجسته شدە است. از نکات بارز دیگر این رمان این است که برای دو روایت دو نثر متفاوت به کار گرفته شده است. یعنی راوی اول به سبک و سیاق نثر امروز روایت کرده و خطاط به سبک و سیاق دورۀ قاجار، حتی حس‌ها در هردو نثر متفاوت است و در هر دو نوع روایت عشق و رنج در تار و پود نثر تنیدە شدە، اما هرکدام متأثر از زمانۀ خود...