چه دیر

نکتۀ جزئی شاید در ابتدا گونه‌ای داستانِ جنایی به‌نظر برسد، اما چیزی عجیب‌تر و تاریک‌تر است؛ روایتی است از درماندگی و تأملی بر تکرارِ تاریخ؛ تاریخ به مثابه جراحتی که دگر بار سر برآورده‌ است.

شبلی در نکتۀ جزئی با طبعِ ظریف و نکته‌سنج، نه بیشتر و نه کمتر، بلکه دقیقاً از آنچه باید می‌گوید: درد، ترس، خشم، مقاومت، انزجار، عوعوی سگ، بوی بنزین و حتی یک آدامسِ ساده که یادمان می‌آورد جهان چگونه می‌بخشد و بازپس می‌گیرد و ما انسان‌ها چه سهمی در این بده‌بستان داریم؛ تهی گشتن از خصایلِ انسانی را گوشزد می‌کند و این که چطور رویدادهای گذشته می‍توانند ناخواسته در آینده تأثیر بگذارند. این اثرِ تکان‌دهنده بازتابِ تجاوز و قتلی است که سزبازانی اسرائیلی در سال ١٩٤٩ مرتکب شده‌اند و قربانی یک زنِ جوانِ فلسطینی است.

این زن «بی‌نام» است، همچون زنانِ بی‌شمارِ دیگری که گمنام‌اند و تا ابد گمنام خواهند ماند و کسی صدایشان را نخواهد شنید»، و همچون همتای بی‌نام که پس از سال‌ها، در جستجوی حقیقتِ شقاوتی از یاد رفته است و ما، با با پیوستن به سفرِ او در بخشِ دم کتاب، درمی‌یابیم بازپس‌گیریِ زندگی و تاریخ، با وجودِ پاکسازیِ مداوم و سیستماتیک، تا چه اندازه دشوار و پرمخاطره است. این روایت، که با ریتمِ فزاینده‌اش در پایان به اوجِ خود می‌رسد، المان‌های اولیۀ زندگیِ به‌یغما رفته را می‌نمایاند که مهم‌ترین آن‌ها تشویشِ مداوم و از خودبیگانگی است.

فیونا والپی نویسنده نامداری است که کتاب­هایش به بیش از بیست زبان گوناگون ترجمه شده­اند. او در داستان­هایش که بیشتر درباره زنان قدرتمند هستند به ویژه از جنگ جهانی دوم الهام گرفته است. او در سال ٢٠٠٧ میلادی از انگلستان به فرانسه مهاجرت کرد و هفت سال در آنجا ماند. سپس به اسکاتلند بازگشت. کتاب دریای خاطرات او به فارسی ترجمه شده است. داستان طرز تهیه امیدواری، در فرانسه اتفاق می­افتد و عناصر فرهنگی و زبانی این منطقه به زیبایی در این اثر راه یافته­اند.

اِوی برای فرار از زندگی مشترکش که در حال متلاشی شدن است، کنار آمدن با غم مرگ نوزادش، فراموش کردن خاطراتش از لندن و به ویژه برای دور شدن از کریسمس به فرانسه می­گریزد تا ایام کریسمس را به دور از جشن و هیاهو، در خانه ییلاقی دوست صمیمی­اش در یک روستا سپری کند. صداها، مناظر، حال و هوای جنوب فرانسه و دوستان جدیدش به او کمک می­کنند بر غم و غصه­هایش فائق آید، راهی برای امیدواری بیابد و زندگی را از سر بگیرد.

فیونا والپی در این اثر  با تأکید بر حفظ روابط با خانواده و دوستان، می­کوشد راهی برای امید به زندگی را به خواننده نشان بدهد. او با توصیف آب و هوای زمستانی، مناظر، فرهنگ و غذاهای جنوب فرانسه تصویری زیبا را در ذهن خواننده ترسیم می­کند.