چه چیز به چه کس می رسد؟ چرا؟

کتاب برگ هایی از خاطرات من نوشته محمدعلی همایون کاتوزیان توسط انتشارات مرکز با موضوع ادبیات فارسی، زندگی و آثار، سرگذشتنامه به چاپ رسیده است. این کتاب برگ‌هایی از خاطرات همایون کاتوزیان است؛ مجموعه‌ای از رخدادهای گوناگون در زندگی او. خاطراتی که از دوران نوجوانی و دبیرستان البرز و نخستین تجربه‌ها در عالم سیاست و فرهنگ آغاز می‌شود و به ادامه‌ی تحصیل در انگلستان و فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی و تدریس در دانشگاه‌ها می‌رسد؛‌ خاطراتی از روابط نزدیک با فرهیختگانی چون خلیل ملکی، حمید عنایت، ایرج افشار، داریوش آشوری، جلال آل احمد و ... معرفی مباحث کتاب برگ هایی از خاطرات من البرز و معلمان آن جایزه ادبی تلویزیون تظاهرات در مسیر هجده سالگی، زمستان: نخستین بست نشینی دانشگاهی در جهان آتش زدن مشین دکتر منوچهر اقبال پالتو دزدی کنفدراسیون روایت کوتاه باز هم اشتباه شد سخنرانی در قتلگاه پل پوت پروز نیکخواه و داستان توطئه کاخ مرمر بازگشت به ایران پس از نه سال شیراز و آب رکنی و دانشگاه پهلوی

بشر چیست؟ اثری ا‌ست خاص از نویسنده‌ی بزرگِ آمریکایی، مارک تواین، که برخی او را پدرِ ادبیاتِ آمریکا لقب داده‌اند. او هنگامی‌که ۶۳ سال داشت به نوشتنِ این کتاب مبادرت ورزید و نگارشِ آن را چندین سال (تا ۱۹۰۴) طول داد و سرآخر در ۱۹۰۶ آن را با تیراژ کم و بدون نام خود یا با نام مستعار منتشر نمود. مارک تواین در این کتاب، که آن را انجیل ِ خود، و شاخص‌ترین ِ آثارش می‌دانست از ماهیت و چیستیِ بشر یا انسان سخن می‌گوید و ایده‌ها و نظریاتِ خود را در بابِ زوایا و وجوهِ مختلف ِ ذات و سرشت آدمی بیان می‌کند. سبک ِ نوشتارِ این کتاب به صورت دیالوگی میانِ پیرمردی خردمند و یک جوان است. این گفتگو البته رگه‌ها و مایه‌های فلسفی دارد و تواین در قالبِ شخصیتِ پیرِ خردمند، نظریاتش را مطرح می‌کند. وی بر این باور است که انسان موجودی ا‌ست ماشین‌گونه که تحت تأثیر وراثت و محیط ساخته و پروارنده می‌شود و از این رو، کنش‌ها و اندیشه‌های آدمی شایستگی خاصی برای او به ارمغان نمی‌آورند. او در عین‌حال به نحو‌ی برساختِ شخصیت و منشِ انسان اشاره می‌کند، که به زعمِ او یا مادرزادی‌اند و یا برآمده از محیط ِ پیرامون، نحوه‌ی آموزش و پرورش و هرآنچه که با آنها هم‌نشینی و هم‌آموزی دارد. البته تواین انسان را موجودی تعلیم‌پذیر می‌داند که می‌توان با تعلیم و تربیت، او را به جهتِ مثبت یا منفی (خیر و شر) هدایت نمود اما در عین‌حال همچون روح غالبِ آن دوره از تحولاتِ سریعِ فنی و علمی، اراده‌ی آزاد و اختیار را در قاموس بشر نمی‌بیند، و تنها می‌تواند در مارپیچ‌های زندگیش به انتخاب‌هایی آزادانه مبادرت ورزد، همچون اسکی‌بازی که از چکاد ِ کوه به دره حرکت می‌کند و در عین‌حال که محیط و وضعیت و جوِ حاکمِ ناشی از میلیون‌ها قاعده، او را در طیِ مسیرِ اسکی، «ناگزیر» پیش می‌برند، اما هم‌اوست که به هرحال اسکی «می‌کند»، و انتخاب کرده که چنین کنشی را در چنین وضعیتی انجام دهد. مارک تواین از احساس غالبِ وجود آدمی سخن می‌گوید و آن را نیرومندترین احساسِ بشر می‌انگارد، چیزی که به هرحال در هر وضعیتی، بر او مسلط است و به ارضای خواسته‌ها و امیالش سوق می‌دهد. در گفتگویِ جاری و سیالِ پیرِ خردمند و مردِ جوان، که سبک و سیاقِ فلسفی و توجیهی دارد، پیرمرد بر ماشینی‌بودن و بی‌ارادگیِ بشر به معنای عام پا می‌فشرد و او را فقط واجدِ گزینش‌های آزادانه در بافتی از موجبیت‌ها می‌انگارد، اما جوان راضی نیست و از پیرِ خردمند مدام توجیه و دلیل می‌طلبد. مارک تواین، نویسنده‌ی نام‌دارِ آمریکایی، در سیِ نوامبرِ ۱۸۳۵ در فلوریدا و در خانواده‌ای پرجمعیت به دنیا آمد و در ۱۹۱۰ از دنیا رفت. او را با بزرگانی چون دانته و میلتون قیاس کرده‌اند.

این روزها انواع منابع به ظاهر علمی در فضای مجازی در مورد شیوه‌های تربیتی و راه‌های برخورد با مشکلات بچه‌ها وجود دارد که گاه کاملاً متناقض با هم به نظر می‌رسند. همۀ والدین جایی در میانه‌های راه در مواجه با فرزند خود سردرگم شده‌اند و زندگی‌شان شلوغ‌تر و پیچیده‌تر شده است. این کتاب قرار نیست پر از مطالبی باشد که استرس و فشارتان را بیشتر کند. تربیت بچه‌ها به اندازۀ کافی سخت است، نیازی نیست سخت‌ترش کنیم. این کتاب می‌گوید چطور بدون این‌که عقلتان را از دست دهید، ده سال اول زندگی بچه‌تان را پشت سر بگذارید. کتاب اصلاح شیوه‌های نادرست فرزندپروری نتیجۀ سال‌ها تجربه و اندوخته‌های علمی نایجل لاتا روانشناس بالینی معروف ساکن نیوزلند است که به صمیمانه‌ترین شکل و با طنزی شیرین نوشته شده است. او با استفاده از تجربه بیست ساله‌اش در برخورد با انواع خانواده‌ها و بچه‌های با مشکلات  بی‌شمار، کاربردی‌ترین راهکارها را در این کتاب ارائه می‌دهد.