کتاب ایران در آتش

معرفی کتاب شعر زمان ما 7 سیاوش کسرایی شعر زمان ما نام عام کتاب هایی بود که آقای محمد حقوقی، به همّت انتشارات نگاه، هر فصل یکی از مجلدات آن را منتشر می کرد. شاعران بزرگ معاصر ایران که در این کتاب ها، شاخصه ها و چگونگی شعر آنان و به تقریب همه ی جوانب کار آنان را دربرگرفته بود، نیما، اخوان، شاملو، سپهری و فروغ فرخ زاد، بودند. مرگ تأثّرآور و نابهنگام آقای حقوقی، باعث توقف این مجموعه ها شد. شاید شش ماه پیش از این اتفاق غم انگیز بود که ایشان تلفنی از من خواست تا این کار را پی بگیرم. از آن جا که دکتر ایرج صف شکن از گفت وگوی نگارنده ی این واژگان با جناب حقوقی آگاهی داشت، این مطلب را با مدیریت انتشارات نگاه در میان نهادم و ایشان با توافقات و تفاهمات و تعهداتی که در قبال مجموعه های یاد شده دارند، پذیرفتند تا برای آشنایی بیشتر شاعران جوان و دانشجویان، شاعران دیگری که در ادبیات معاصر ایران تأثیر بلامنازعی داشته اند، مورد نقد و تحلیل و بررسی قرار گیرند. بر همین مبنا شاعرانی چون سیمین بهبهانی، نصرت رحمانی، نادرنادرپور، منوچهر آتشی، سیاوش کسرایی، سیدعلی صالحی و… که در پیوند با شاعران گروه اول بوده اند، در وهله ی اول در نقد و تحلیلی خطی و زمانی مورد بررسی قرار می گیرند. به معنی دیگر به جز چگونگی سرایش شعرها و زبان شعری، درون مایه، جهان بینی و تأثیرپذیری و تأثیرگذاری آنان، ساختار شعری وفضاهای ویژه و توانمندی های شاعرانه و ضعف های آنان، زمینه های سیاسی اجتماعی و تبیین و تشریح اشعار و دیدگاه شاعران و منتقدان و محققان در پایان کتاب مورد توجه قرار می گیرد. طبعا در نقد و بررسی آثار شاعران فوق الذکر، انتظار خواننده ی بیشینه خواه خلّاق آن است که نگارنده این سطور از نگره و نرم خود و نه کپی برداری از محقق قبلی، شاعر را در برابر دیدگان مخاطبان قرار دهد. بر همین مبنا، در این نوشتار، بازنمون های تصویری و بوطیقای هنجارین و وزن عروضی و موسیقی درونی شعر و سبک فرودین و میانه و فخیم و سنجه ها و سمفونی های رنگین کمانی و عقلانیت درونی و بیرونی و کرشمه سازی های هنرمندانه شاعر و همچنین کهن شیوگی، میانه میانی و مدرن گونگی شاعر هم در کانون نگاه نگارنده قرار گرفته است :بنابر همین مقدمات است که این کتاب ها به دو بخش تقسیم شده اند. . .

معرفی کتاب مادر (گورکی) گورکی رمان نویس ، نمایشنامه نویس و مقاله نویس اتحاد جماهیر شوروی از بنیانگذاران رئالیسم اجتماعی بود. او با دوره انقلابی کشور خود ارتباط نزدیکی داشت. مادر ، یکی از مشهورترین آثار او ، داستان رادیکال شدن یک زن بی سواد است که بعدا به عنوان الگویی برای رمان رئالیست سوسیالیستی برگزیده شد. رمان مادر در روسیه قبل از انقلاب بدون شک شاهکار ماکسیم گورکی به حساب می آید. در این کتاب پرشور و شگفت آور ، روح مبارزات وحشتناک علیه استبداد تزار گردآوری شده است. شاهکار گورکی با الهام از وقایع واقعی و بامحوریت چهره پلاژیا ولاسوا – مادر – و پسرش پاول ، زندگی وحشتناک کارگران عادی کارخانه های روسی را در سالهای منتهی به انقلاب 1905 توصیف می کند و به بررسی ظهور طبقه ی پرولتاریا و نقش زنان در جامعه و مبارزات طبقات پایین می پردازد. کتابی که از نظر لنین بسیار مهم است و نقطه عطفی در ادبیات روسی به حساب می آید. این کتاب همه به دلیل اهمیت تاریخی و هم ارزش ذاتی آن به عنوان یک اثر هنری خوانندگان مدرن را مسحور خود می کند.