بر آب و آتش

کتاب «خاطرات خروشچف» نوشته‌های نخست وزیر سابق اتحاد جماهیر شوروی، نیکیتا سرگیویچ خروشچف است. این خاطرات، زندگی ابتدایی خروشچف، به قدرت رسیدن او در اتحاد جماهیر شوروی و تأملات او درباب موضوعات مختلف پوشش داده است. کتاب به لحاظ تاریخی به چند بخش تقسیم می‌شود. بخش اول به اوایل زندگی و شغل خروشچف اختصاص دارد. خروشچف کودکی خود را در یک خانواده دهقانی در اوکراین و کار اولیه خود در معادن زغال سنگ و ورود خود به حزب کمونیست را بازگو می‌کند. او رشد سریع خود را در این حزب، به لطف فداکاری و زیرکی سیاسی اش توصیف کرده است. بخش بعدی کتاب به عصر استالین اختصاص دارد. این بخش به تجارب خروشچف در دوران حکومت جوزف استالین می‌پردازد. او گزارشی صریح از اعدا‌م‌ها، وحشت و فضای ترسی که در این زمان شوروی را فرا گرفته بود ارائه می‌دهد. خروشچف همچنین به نقش خود در جمعی‌سازی کشاورزی و تلاش‌های صنعتی‌سازی شوروی می‌پردازد. بخش سوم کتاب دوران جنگ جهانی دوم را پوشش می‌دهد. خاطرات خروشچف شرح مفصلی از نقش او به عنوان یک کمیسر نظامی در طول جنگ جهانی دوم ارائه می‌دهند. او چالش‌های پیش روی اتحاد جماهیر شوروی، استراتژی‌های به کار گرفته شده و تعاملات خود با دیگر رهبران و فرماندهان نظامی شوروی را شرح می‌دهد. بخش چهارم کتاب به دورۀ پس از جنگ و شرح ماوقع به قدرت رسیدن خروشچف اختصاص دارد. او بیان می‌کند که پس از جنگ، نفوذش همچنان رو به رشد بود. او خاطراتی را در مورد مبارزات به قدرت رسیدن که پس از مرگ استالین رخ داد تا در نهایت رسیدن او به مقام نخست وزیری بیان کرده است. بخش بعدی کتاب دورۀ رهبری وی و اصلاحاتی که او انجام داد را پوشش می‌دهد. به عنوان نخست وزیر، خروشچف چندین اصلاحات مهم را آغاز کرد، از جمله استالین زدایی، که هدف آن از بین بردن مقدس‌گرایی درباب استالین و کاهش مکانیسم‌های سرکوبگرانه دولت بود. وی همچنین بر بهبود بهره‌وری کشاورزی و ارتقای پیشرفت‌های فناوری تمرکز کرد. او همچنین به مطالب متعددی درباب روابط بین الملل دارد. او دیدگاه خود را در مورد رویدادهای کلیدی مانند بحران موشکی کوبا، بحران برلین و شکاف چین و شوروی ارائه می‌دهد. تأملات او در مورد این رویدادها بینش های ارزشمندی را در مورد پیچیدگی های دیپلماسی جنگ سرد ارائه می‌دهد. در نهایت نیز بخش‌های پایانی کتاب به برکناری خروشچف از قدرت در سال 1964 پرداخته است. در این بخش او با صراحت به اشتباهاتی که مرتکب شده و چالش هایی که در دوران رهبری خود با آن مواجه بوده است سخن گفته است. . . . .