کتاب تاتار خندان

هر چند بحث درباره میزان، حوزه و گستره مداخله دولت در اقتصاد در دهه ۱۹۷۰ میلادی به یک مجادله آیینی در میان اقتصاددانان تبدیل شد و خیل عظیمی از نظریه‌پردازان و اندیشمندان حوزه اقتصاد سیاسی را به تلاش برای یافتن پاسخ درخور به پرسش‌های پیرامون آن واداشت، اما تجربه تقریبا سیصدساله این دست مباحث حکایت از آن دارد که همه کشورهای جهان همواره بیشتر براساس نیاز وقت و اقتضای شرایط کشورشان و همچنین تشخیص نخبگان خود به راه‌حل‌هایی روی آوردند که آمیزه‌ای از مداخله‌گری دولت در اقتصاد و رهاسازی امور اقتصادی به دست بازار و بخش خصوصی بوده است. در این میان، دو رساله‌ای که در این کتاب یعنی «دخالت دولت در اقتصاد» از احمد متین‌دفتری که به کوشش حسن رجبی‌فرد گردآوری شده و منتشر می‌شود نیز از قاعده فوق مستثنی نیستند. برهان‌ها و استدلال‌های وی در رساله اوّل برای انتخاب یک مسیر مناسب و سنجیده با وضع وقت و شرایط حاکم بر ایران موید استقلال رأی وی از کلان‌روایت‌های اقتصادی و سیاسی موجود هستند و موضع‌گیری وی به‌نفع واگذاری صنایع دولتی به بخش خصوصی در رساله دوّم نیز حاصل تجربه‌ای است بیست‌ساله از چگونگی روند فعالیت اقتصادی و امور تولیدی در ایران دوران حاکمیت رضاشاه. در کنار این مباحث و امور اقتصادی، خاطراتی از تلاش و تکاپوی شخص متین‌دفتری در دوران کوتاه نخست‌وزیری‌اش در فاصله آبان ۱۳۱۸ و تیر ۱۳۱۹ که بخشی از رساله دوّم را تشکیل می‌دهد، بصیرت‌هایی را نیز در باب تاریخ سیاسی کشور در این سال‌ها در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران تاریخ اقتصادی و سیاسی ایران می‌گذارند. مطالعه این کتاب، هم به‌ سبب اهمیت بالای مباحث و مفاهیمی که مطرح شده و مورد بررسی قرار می‌گیرند و هم از جهت انسجام ساختاری و نثر شیوایی که دارد، بسیار سودمند بوده و تجربه‌ای ثمربخش را برای خوانندگان آن به ارمغان می‌آورد.

تفسیر٥٢ ایده طلایی از کارن مکریدی وقتی جان. اف. کندی رئیس جمهور آمریکا در ٢٥ مه ١٩٦١ به دنیا اعلام کرد که آمریکا قبل از پایان همان دهه فضا را فتح خواهد کرد، هیچ کس نمی‌توانست منکر قطعیت و عظمت این هدف شود. پیش از این یوری گاگارین اولین انسانی بود که پا به فضا گذاشته بود و هیچ گواهی دال بر این که آمریکایی‌ها می‌توانند روس ها را در این رقابت فضایی شکست دهند وجود نداشت. با این حال کندی متعهد شده بود و احساس می‌کرد دستیابی به هدفی غرورآمیز حس غرور را به مردم آمریکا باز خواهد گرداند. گاندی هم هدفی قطعی و اصلی داشت: او می‌خواست قوای انگلیسی را بدون خشونت از هند بیرون کند و... کتاب بیندیشید و ثروتمند شوید اثری کلاسیک است که در آن مراحل سیزده‌گانه دستیابی به ثروت شرح داده شده است. رویای زندگی شما هر چه باشد توصیه‌های نویسنده این کتاب، ناپلئون هیل، در مورد آن مفید واقع خواهند شد. ولی بدون شک منظور این کتاب این نیست که فکر کنید و سوپراستار شوید یا فکر کنید و یک ویلای چهار خوابه در بیرون شهر بخرید! هیل در این کتاب از رازی سخن می‌گوید که بعد آن را به طریقی فاش می‌کند و می‌گوید: رازی وجود ندارد. تنها چیزی که واقعاً به آن نیاز دارید این است که بیندیشید و ثروتمند شوید.