کتاب جسارت امید

معرفی کتاب شهروندی چند فرهنگی بافت چندفرهنگی فزاینده جوامع مدرن باعث بروز بسیاری از مسائل و درگیری های جدید شده است، زیرا اقلیت های قومی و ملی خواستار به رسمیت شناختن و حمایت از هویت فرهنگی خود هستند. این کتاب مفهوم جدیدی از حقوق و جایگاه فرهنگ های اقلیت را ارائه می دهد. این کتاب استدلال می‌کند که انواع خاصی از حقوق برای فرهنگ‌های اقلیت با اصول لیبرال دموکراسی سازگار است و می‌توان به اعتراض‌های لیبرال استاندارد نسبت به به رسمیت شناختن چنین حقوقی بر اساس آزادی فردی، عدالت اجتماعی و وحدت ملی پاسخ داد. با این حال، هیچ فرمول واحدی را نمی توان برای همه گروه ها اعمال کرد و نیازها و آرزوهای مهاجران با مردم بومی و اقلیت های ملی بسیار متفاوت است. این کتاب برخی از مسائل را تحلیل می‌کند، که اگرچه برای درک سیاست چندفرهنگی (مانند حقوق زبان، نمایندگی گروه، حقوق زمین، فدرالیسم و جدایی) حیاتی هستند، اما به طرز شگفت‌انگیزی در نظریه لیبرال معاصر نادیده گرفته شده‌اند..

سرنوشت نیکلای دوم و الکساندرا، آخرین تزار روسیه که برای صد و سی میلیون نفر از مردم روسیه در دوران حکومتشان سلطنت می‌کردند، از جمله‌ی حیرت‌انگیزترین و عبرت‌آورترین سرنوشت‌های تاریخ بشر است. نویسندهٔ آمریکایی رابرت ماسی در این کتاب، با بررسی دقیق و جامع و تحقیق کامل، زندگی نیکلای دوم و الکساندرا را توصیف کرده است، با استناد به خاطرات و یادداشت‌های افرادی که مستقیما با امپراتور و همسرش در تماس بودند. در این کتاب قدرتمند، نویسنده پرفروش نیویورک تایمز، رابرت کی ماسی، خوانندگان را به دنیای خارق‌العاده امپراتوری روسیه بازمی‌گرداند تا داستان زندگی رومانوف‌ها را روایت کند: ساده لوحی سیاسی نیکلاس، وسواس الکساندرا به عارف فاسد راسپوتین، و زندگی الکسیس کوچک. مبارزه شجاعانه با هموفیلی در مقابل پس‌زمینه‌ای مجلل از تجمل و دسیسه، ماسی درام قدرتمندی از شور و شوق و تاریخ را به نمایش می‌گذارد – داستان یک امپراتوری محکوم به فنا و خانواده‌های سلطنتی مرگ‌بار که شاهد فروپاشی آن بودند.

معرفی کتاب انقلاب بدون انقلابیون انقلاب‌های دهه‌ی 1970 و نتایجی که به بار آوردند، به ناامیدی عجیبی دامن زد که نتایج این ناامیدی تا همین امروز هزاره‌ی ‌سومی هم هویداست. آن انقلاب‌ها، شکست‌خورده از درون و بیرون، به چند دهه اختناق و غوغاسالاری سرمایه‌سالارانه منتهی شدند که کودتاها و ضد انقلاب‌ها در قالب پروژه‌های نولیبرالیستی، به‌خوبی عملیاتی‌شان کردند. فروپاشی شوروی نیز گویی نقطه‌ی پایانی بر همه‌ی این انقلاب‌ها و انقلابی‌گری‌ها بود و دیگر همه‌چیز و حتا تصوّر انقلاب نیز نامتصور می‌نمود، تا اینکه بهار عربی از راه رسید و شمال آفریقا و خاورمیانه را به شوری واداشت که بی‌بازگشت می‌نمود. از لحظه‌ای که «طارق طیب محمد بن بوعزیزی» در 4 ژانویه‌ی 2011 مقابل ساختمان شهرداری تونس خودش را به آتش کشید و به حکمرانی 23 ساله‌‎ی «زین‌العابدین بن علی» پایان داد تا روزی که «حسنی مبارک» و «معمر قذافی» در مصر و لیبی سقوط کردند، همه‌ی دنیا فهمیدند که انقلاب و سرشت راستین انقلابی‌گری هم‌چنان پابرجاست، حتا اگر آن‌گونه که «آصف بیات» در کتاب «انقلاب بدون انقلابیون» اذعان می‌کند، انقلاب‌هایی رخ دهد بدون «تصوّرات انقلابی»! کتاب آصف بیات اهمیتش را از امکانیت خود تصوّر انقلاب گرفته و تأکیدش بر «معنابخشی به بهار عربی» و این نکته که لحظه‌های خطیر گشودگی و فهم نسبت مردم و میلشان به آزادی هنوز پابرجاست و این انقلاب‌ها و جنبش‌های شکل‌گرفته‌ی پیرامونش موید همین نکته‌اند. انقلاب بدون انقلابیون، تحلیلی دقیق و موشکافانه از منظر جامعه‌شناسی‌ست که خودش در بطن رخدادها حضور داشته و تجربه‌ها و دیده‌ها و خوانده‌ها و شنیده‌هایش از وضعیت‌های انقلابی – از انقلاب 1979 ایران تا انقلاب‌های 2011، 2012 و 2013 کشورهای عربی – را در کتابی جامع و محل ارجاع تجمیع کرده‌است. کتاب آصف بیات، فهم چرایی ناگزیری انقلاب در زمانه‌ایست که همه‌چیز ضد انقلابی‌ست، از اقتصاد تا ذهن و زبان و اینکه چگونه مردمی دست به انقلاب زدند که خواهان رهایی بودند ولی حتا تصوّر انقلاب از آنها ستانده شده‌بود؛ مردمی که پیروز شدند بدون داشتن تصویری از پیروزی و همین نکته، نوری می‌تاباند از روزنی، برای همه‌ی آنها که ناامیدانه به رهایی امیدوارند.

کتاب «روشنفکران فرانسه علیه چپ» با زیرعنوان «برهۀ ضد توتالیتر دهه‌ی 1970» نوشته‌ی مایکل اسکات کریستوفرسن، یک بررسی و تحقیق انتقادی از تغییرات ایدئولوژیک روشنفکران فرانسوی در نیمه‌ی دوم دهه 1970 است. این کتاب با هدف بررسی این موضوع نوشته شده است که چگونه بخش قابل توجهی از روشنفکران چپ فرانسوی، که قبلا با کمونیسم، مارکسیسم و سیاست‌های انقلابی همسو و موافق بودند، از طریق نقد توتالیتاریسمی که نحله های چپ منجر به آن شده بودند، شروع به محکوم کردن این ایدئولوژی‌ها کردند. در باب این تحول، نویسندۀ کتاب، کریستوفرسن این روایت غالب را نمی‌پذیرد که این تغییر یک گسست ناگهانی بود که صرفا با انتشار «مجمع‌الجزایر گولاگ» الکساندر سولژنیتسین ایجاد شد. در عوض، او نشان می‌دهد که جنبش ضد توتالیتر فرانسه نقطه اوج یک سری انتقادات دموکراتیک مستقیم از کمونیسم و تجدیدنظر در پروژه انقلابی بود که از سال 1956 درحال توسعه بود. این دیدگاه کریستوفرسن جایگزین مهمی برای تاریخ‌های نوشته شدۀ اخیر محسوب می‌شود که با اشاره به فقدان آشکار فرانسه در حوزۀ سنت لیبرال تلاش کرده‌اند مسیر سیاست روشنفکری فرانسه را توضیح دهند. از طرف دیگر، کتاب «روشنفکران فرانسه علیه چپ»، فقط یک روایت تاریخی نیست. این کتاب همچنین به‌عنوان یک مطالعه‌ی جامعه‌شناختی محسوب می‌گردد که بینش‌هایی را در‌مورد جامعه‌شناسی سیاسی روشنفکران چپ ارائه می‌دهد. با تمام این اوصاف، این کتاب همچون منبعی ضروری برای مورخان قرن بیستم فرانسه می‌باشد و همچنین هر کسی که علاقه‌مند به مطالعۀ دگرگونی‌های سیاسی است که چپ معاصر فرانسه را شکل و تغییر داده می‌تواند بهرۀ خود را از این کتاب ببرد. به عبارت دقیق‌تر، این کتاب کمک‌های ارزشمندی به مخاطبان در درک تحولات فکری فرانسویان و جهت گیری مجدد سیاسی آن‌ها می‌کند که در دهه 1970 رخ داد که گزارشی دقیق از بخشی کلیدی در تاریخ فرانسه را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.