کتاب دیوان عبدالرزاق اصفهانی

خاطرات من عبدالله ناهید روایت یک دورهٔ پرفراز و نشیب از تاریخ گوشه‌ای از سرزمین ایران است؛ سرگذشت سقز در سال‌های جنگ اوّل جهانی به قلم یکی از بیگ‌زاده‌های آن سامان که در کنار ثبت و ضبط مجموعه‌ای از دقایق و جزئیات، روایت بزرگ‌زادهٔ عارف‌مسلکی از حوادث گذرای روزگار نیز هست و در کنار این گزارش، یک سعی و تلاش مستمر برای کاستن از مصائب و دشواری‌هایی که در خلال حوادثی از این دست دامنگیر مردم تیره‌بخت می‌شود.

روان شناسی عمومی که با عناوین زمینه روان شناسی ، درآمدی بر روان شناسی ، و گاهی فقط روان شناسی کتاب های چندی را شامل می شود. یکی از درس هایی است که غیر از رشته روان شناسی ، بسیاری از رشته های دیگر نیز در سرتاسر دنیا (هر چند به طور مختصر) چند واحد را به آن اختصاص می دهند.همه همکاران عزیز در رشته روان شناسی از این امر آگاه هستند که اگر دانشجویان رشته روان شناسی ، این درس را با عنوان "روان شناسی عمومی 1و2" در دو ترم تحصیلی آموزش داده می شود. عمیقا مطالعه کنند ، زمینه بسیار خوبی را برای گذراندن درس های دیگر در روان شناسی به دست خواهند آورد بدیهی است که همکاران عزیزی که این درس را تدریس می کنند باید بر مطالب گوناگون روان شناسی تسلط داشته باشند تا بتوانند این شالوده و زمینه محکم را در دانشجویان ایجاد کنند. دانشجویان روان شناسی با این درس وارد دنیای روان شناسی می شوند و نحوه تدریس آن می تواند آن ها را از همان ابتدا به این رشته علاقمند یا سرخورده کند.

موضوع دانش هرمنوتیک در اصل، فهم متن کتاب مقدس نزد مومنان به آن است. با شکل‌گیری مسیحیت این دانش به فهم مفاد کتاب مقدس اختصاص یافت و در عصر جدید بود که فهم هر متنی خواه کتاب مقدس، خواه شعر فلان شاعر موضوع دانش هرمنوتیک واقع شد. دیلتای بحث خود را دربارۀ هرمنوتیک با اشاره به مکتب‌های تفسیری پرگاموم، اسکندریه و انطاکیه آغاز می‌کند. مهم‌ترین مباحث تفسیری عبارت است از تفسیر دستوری، تفسیر نفسانی و تفسیر تاریخی. شهر پرگاموم در آسیای صغیر دارای مکتب تفسیری بود که در آن اصل تفسیر تمثیلی را از رواقیان اقتباس کرده بودند و به کار می‌بردند. مکتب تفسیری انطاکیه از تفسیر ادبی و دستوری پیروی می‌کرد و مکتب اسکندریه بیشتر تابع تفسیر تاریخی بود. رویکردهای تاریخی، نفسانی و دستوری مهم‌ترین رویکردهای تفسیری در هرمنوتیک کلاسیک بودند. بنابر گزارش دیلتای، مهم‌ترین مفسرانی که آرای آن‌ها در شکل‌گیری دانش هرمنوتیک تا زمان شلایرماخر موثر بوده است عبارتند از فلاسیوس، گلاسیوس، اریگن، باومگارتن، اراسموس، سوکینوس، گروینوس، کلریکوس، زملر، کپه، هاینه، کانت، هردر، فریدریش شلگل، شیلر و ویکو. بخش عمده‌ای از این اثر به دانش هرمنوتیک اختصاص یافته است و به همین دلیل می‌توان آن را نوعی فلسفه زبان یا زبان‌شناسی فلسفی دانست، زیرا دانش هرمنوتیک در پی فهم موضوعات و رفتارهای انسانی و به طور کلی فرهنگ است. فرهنگ نیز بر پایۀ زبان شکل گرفته است، زبانی که واژه‌ها تنها یکی از روش‌های انتقال آن هستند،بنابراین می‌توان هرمنوتیک را تلاشی برای رمزگشایی از زبان به عنوان پایه فرهنگ دانست. بخش دوم این کتاب به تبیین تفکر تاریخی از منظر دیلتای اختصاص دارد. او در مقام صاحب‌نظر تاریخ معتقد به تفکر تاریخی بود و باور داشت که علوم انسانی(در مقابل علوم طبیعی) اصولا و اساسا ساختار تاریخی دارند. او در یک سوم پایانی این اثر زمینه‌های شکل‌گیری تفکر تاریخی را به ویژه در آلمان بررسی کرده و به آرای چهره‌هایی مانند باکل، بورکهارت، شلوسر، موزر و بسیاری دیگر از مورخانی که در شکل‌گیری تفکر تاریخی در جهان آلمانی دست داشته‌اند پرداخته است. مجموعه آثار دیلتای شامل شش جلد از نوشته‌های اصلی دیلتای است که سرتاسر گستره فلسفه او را نشان می‌دهد. این اثر نه تنها منبعی برای تحقیق در تاریخ و نظریه علوم انسانی محسوب می‌شود، بلکه برای تحقیق در زمینه درک فلسفی دیلتای از تاریخ، زندگی و جهان‌بینی‌ها فراهم می‌آورد. نوشته‌های اصلی او در حوزه‌های روانشناسی، زیبایی‌شناسی، اخلاق و تعلیم و تربیت در کنار برخی رساله‌های تاریخی و نقدهای ادبی او در این مجلدات مندرج است.