کتاب قفقاز در تاریخ معاصر

کتاب «بازار و دولت در ایران: سیاست در بازار تهران» به طور اخص درباره بازار تهران است و به طور اعم، روایتی نو از اقتصاد سیاسی ایران در یک قرن اخیر. در این کتاب نشان داده می شود که تاریخ تحولات ایران در عصر پهلوی و عصر جمهوری اسلامی، تا حدود زیادی داستان کشاکش نهاد سیاست و اقتصاد مدرن از سویی و نهاد بازار از سویی دیگر بوده است. به گفته مولف، این کتاب علاوه بر روایت اقتصاد سیاسی ایران، داستان تجربه ها و ترس ها و تردیدها و شکوه ها و خاطرات و آمال و آرزوهای بازاریان هم هست. کتاب، در عین حال که سبک روایی و همه فهم دارد و طبعا برای غیرمتخصصان جذاب است، فحوایی عمیق و علمی دارد و منبع مهمی برای دانشجویان علوم سیاسی و اقتصاد به شمار می رود.

رمان «مادرم دوبار گریست»، یکی از مهم‌ترین آثار ابراهیم یونسی است که برای بار نخست در سال 1377 منتشر شد. این رمان، روایتی واقع‌گرایانه از زندگی یک پسر نوجوان کرد است. در این اثر همراه با زندگی و سیر تحول پسر جوان – شیرویه – نگاهی انتقادی به مسائل اجتماعی در فرهنگ ایران شده است. شیرویه فرزند روستا است، روستایی مرزی در حوالی کردستان. پدرش رشیدخان از بزرگان روستا و مادرش گلزار، زنی بزرگ‌منش است. روستا تحت‌نظر پاسگاه مرزی اداره می‌شود و درجه‌داران پاسگاه با چراغ‌سبز رشیدخان هرازچندگاهی به غارت مال و جان و نوامیس روستا دست می‌زنند. شیرویه و مادرش با این رفتار رشیدخان مخالف‌اند و در کشاکش داستان در نهایت منجر به اعدام رشیدخان می‌شوند. پس از مرگ پدر، روزگار مهاجرت و خانه‌به‌دوشی شیرویه و مادرش شروع می‌شود و رمان مسائل اصلی‌اش را پی‌ریزی می‌کند. مسئله‌ی اصلی رمان «مادرم دوباره گریست»، مواجه با جهان بیگانه و امر بیگانه است. اینکه من یا ما که هستیم و بیگانگان چه کسانی هستند. تقابل قومیت‌های مختلف که در یک قرن اخیر بسیار بر شدتش افزوده‌شده است، مسائل مهمی هستند که در زمانه‌ی این روایت از مهم‌ترین مسائل بوده است. شیرویه در شهری جدید با مردمی جدید روبه‌رو می‌شود که حتی با گویش متفاوتی صحبت می‌کنند؛ ولی علی‌رغم دانسته‌هایش این مواجه اصلا ترسناک و عذاب‌آور نیست، بلکه موجب خوشایند این نوجوان و مادرش می‌شود. حتی در ادامه وقتی شیرویه باز به روستایش باز می‌گردد، دیگر حس تعلق خاطر و امنیتی قبلی را ندارد. داستان به‌خوبی با تحول شخصیت شیرویه پیش می‌رود و در یک چرخش جالب در پایان داستان، یک حسن‌ ختام جالب را پیش‌روی مخاطب قرار می‌دهد. ابراهیم یونسی که خود اصالت کرد دارد و مدتی هم جزو مقامات دولتی کردستان بوده با اشراف به موضوعات شهر و دیار خود و خلق روایتی ساختارمند، رمان رئالیستی جالبی خلق کرده که نیم‌نگاهی به موضوعات اجتماعی نیز دارد. یونسی یکی از اولین کسانی است که به آموزش داستان‌نویسی در ایران پرداخت و یکی از اولین کتاب‌ها در این زمینه را منتشر کرد. .

کتاب زوال فرشته چهارمین و آخرین جلد از چهارگانه ی "دریای حاصلخیزی" به قلم "یوکیو میشیما" می باشد .تقسیم طبقاتی و تغییر ارزش ها در ژاپن به دلیل نفوذ غرب از موضوعات اصلی این اثر است. موضوع دیگر در تمام این مجموعه ، تناسخ است. در "زوال فرشته" ، روح تجسم یافته، یک یتیم است. او شغلی دارد که به کشتی های بندر کمک می کند تا به اسکله های خود حرکت کنند. در بندر او با "هوندا" رو به رو می شود."هوندا"، قاضی دادگستری ، شخصیت اصلی دیگری در این چهار جلد است. او اکنون 76 ساله است اما پسر جوان را به فرزندی قبول می کند. او با وجود اینکه می داند اگر الگو برقرار باشد، پسر در 20 سالگی خواهد مرد، این کار را انجام می دهد. یک موضوع فرعی مرتبط با تناسخ این است که چگونه "هوندا"، که در اصل یک قاضی وابسته به دادگاه های ملی است و در ابتدا چنین علاقمند به فلسفه ی عقلانی و منطق است هنگامی که با پسر جوانی که رهبر یک باند است ، آشنا می شود ، متوجه سه خال بر روی بدن او می شود که مشابه دوست فقیدش از سال های دور است. در اینجا او با وجود عقلانیت خود، به این باور می رسد که پسر جوان، دوست قدیمی اش است که دوباره تجسم یافته است.اما برخلاف جلدهای دیگر ، پسری که در "زوال فرشته" می بینیم، قصد شرارت دارد. پسر به یک زن جوان زشت ، چاق و دارای اختلال روانی وابسته است . شرارت او با کارهای کوچک مثل اخراج معلم خصوصی اش شروع می شود ، اما به جایی می رسد که چهار خدمتکار خود را به معشوقه های خود تبدیل می کند. اما چه سرنوشتی در انتظار اوست؟ این را "یوکیو میشیما" نویسنده ی این اثر تعیین می کند.