کتاب گذشت زمانه

معرفی کتاب زندگی روزمره ژاپنی ها در دوره سامورایی از قرن دهم به بعد امپراتوران ژاپن به تدریج قدرت را از دست دادند. اربابان محلی یا روسای قبیله جنگی بی وقفه علیه یکدیگر به راه انداختند، در حالی که دربار که کاملا غرق در فرهنگ چینی بود، به نظر می‌رسید که دیگر علاقه‌ای به امور کشور نداشت. در سال 1191 قبیله میناموتو بر آشوب‌ها چیره شد و سرانجام حکومت خود را تحمیل کرد. سخت کوشی، احترام به سلسله مراتب، کیش ملی گرایی، احساس از خودگذشتگی و وظیفه - این روند جدید بود. آموزه بودایی ذن ظاهر شد . از سامورایی‌ها حمایت عرفانی می‌کرد و روح ژاپنی از این پس به سمت یک زهد سیاسی و مذهبی هدایت می‌شد که تأثیر زیادی بر همه جنبه‌های هنر، اندیشه و زندگی روزمره داشت. نویسنده که در دوره «کلاسیک» تاریخ ژاپن به رسمیت شناخته شده است، زندگی مردم ژاپن در طول این پنج قرن چگونه بوده است، و نشان می دهد که چگونه دگرگونی قلب و ذهن، تمدنی به همان اصیل و عمیق ایجاد کرد.

رمان بارون درخت نشین، اثر ایتالو کالوینو، به داستان پسری ایتالیایی به نام کوزیمو می پردازد که خانه ی اشرافی خانواده اش را به منظور زندگی در درختان انبوه احاطه کننده ی شهر ترک گفته و باقی عمرش را در دنیای درختان سپری می کند. کوزیمو، نبوغ و فکر باز و درخشانش را به کار می گیرد تا آموختن را ادامه دهد، زندگی خودش و مردم پایین درخت ها را با راه های خلاقانه بهبود بخشد و زندگی عاشقانه ی پرشور و منحصربه فردی داشته باشد. داستان کوزیمو توسط برادر کوچکتر و همراه همیشگی دوران کودکی او در اکتشاف و شیطنت، بیاجیو، روایت می شود. بیاجیو، اتفاقات را هم به شکلی که در خاطرش مانده و هم به صورتی که کوزیمو برایش تعریف کرده نقل می کند. داستان زیبای رمان بارون درخت نشین، خیلی زود مخاطب را وادار می کند که خواسته یا ناخواسته، عاشق قهرمان این قصه ی جذاب شود.

نژادپرستی، از آن قسم پدیده‌هایی است که به سبب اهمیت فراوان و جنبه حساسی که دارند، توجه اندیشمندان بسیاری را از حوزه‌های مختلف به خود جلب نموده و آن‌ها را به تألیف آثارشان در این زمینه واداشته است. کتاب «مقدمه‌ای کوتاه بر نژادپرستی» به قلم علی راتانسی، نویسنده و متفکر اهل کنیا، و ترجمه شهرام بهرامی، یکی از بهترین نمونه‌های این مکتوبات است. در کتاب حاضر، نویسنده کوشیده در پژوهش و نوشتن در حوزه‌ی نژادپرستی، مجادلات حول این مبحث را از تعاریف شتاب‌زده، تعمیم‌های سست و تحلیل‌های سرسری فراتر ببرد. او معتقد است، در بحث‌های علمی و عمومی، مخصوصا باید از کوشش‌های ساده‌ا‌نگارانه برای تفکیک نژادپرست از غیر نژادپرست و نژادپرستی از غیر نژادپرستی پرهیز کرد. شاید اغراق‌آمیز به نظر آید؛ اما از دیدگاه او یکی از موانع اصلی پیشرفت در شناخت نژادپرستی، تمایل همه‌ی طرف‌های درگیر به ارائه‌ی تعاریف کوتاه و ظاهرا بی‌چون‌وچرا از نژادپرستی است تا به‌سرعت و با قطعیتی تقریبا تام مشخص شود چه کسی واقعا نژادپرست است و چه کسی نیست. در ادامه‌ی کتاب، او درباره‌ی پاره‌ا‌ی از تعاریف، ازجمله فرمول‌هایی چون «پیش‌داوری + قدرت = نژادپرستی» بحث خواهد کرد که در میان بسیاری از مخالفان نژادپرستی رایج و بسیار مبهم و ناکارآمد است. همچنین در این باره بحث خواهد کرد که چرا انگاره‌ی نژادپرستی نهادی سودمندی خویش را از دست ‌داده است. هرچند این کتاب فقط مقدمه‌ا‌ی بسیار کوتاه است، اما در آن تلاش می‌شود فهمی دقیق‌تر از نژادپرستی به دست داده شود. همچنین این کتاب به دلیل پرداختن به احساسات ضد یهودی و ضد ایرلندی، در حکم عناصر مهم هر شرحی درباره‌ی نژادپرستی، با بیشتر مقدمه‌های دیگر درباره‌ی این موضوع تفاوت دارد و زیر بار این امر نمی‌رود که نژادپرستی صرفا خاص سفیدپوستان و فرهنگ آن‌هاست و شناخت درخوری از این واقعیت به دست می‌دهد که نژادپرستی همیشه به تقسیم‌بندی‌های گوناگون دیگری چون طبقه و جنسیت عمیقا وابسته بوده است. البته نویسنده بسیاری از واقعیات دردناک و بی‌رحمانه‌ا‌ی را که موضوع مزبور، ما را وادار می‌کند با آن‌ها مواجه شویم دست‌کم نمی‌گیرد. میلیون‌ها نفر در نتیجه‌ی اعمال آشکارا نژادپرستانه کشته شده‌ا‌ند. آزارها و بی‌عدالتی‌هایی که به سبب آن روی می‌دهد همچنان ادامه دارد. هرچند، امروزه بیشتر مردم مایل‌ا‌ند نژادپرستی را انکار کنند. .