کتاب گونه شناسی روشنفکران ایرانی

معرفی کتاب تاریخ فلسفه یکی از ماندگارترین تاریخ فلسفه‌های عمومی که با گذر زمان کماکان مورد استفادۀ مخاطبان ناآشنا با تاریخ فلسفه است، کتاب «تاریخ فلسفۀ» ویل دورانت، مورخ و نویسندۀ آمریکایی است. یکی از ایده‌های محوری ویل دورانت در طول زندگی علمیش همیشه این بوده است که فلسفه را از بین جوامع تخصصی و آکادمیک، به میان اکثر مردم جامعه بکشاند و عموم مردم را با موضوعات و تاریخ فکر فلسفی آشنا کند. کتاب تاریخ فلسفۀ او نیز تلاشی در جهت همین پروژۀ اوست. این کتاب، مقدمه‌ای محبوب و جذاب برای فهم تاریخ و اندیشه‌های فلاسفۀ غرب، از یونان باستان تا قرن بیستم محسوب می‌شود که سعی کرده است سیر تاریخ فلسفه را به صورت داستان‌وار، جذاب و قابل‌فهم برای خوانندگان عمومی ارائه کند. به همین دلیل دورانت از تمثیل، حکایات و طنز در نوشتار کتابش بهره برده است. دورانت در کتابش به زندگی و آثار تأثیرگذارترین فیلسوفان سنت غرب مانند افلاطون، ارسطو، بیکن، اسپینوزا، ولتر، کانت، هگل، شوپنهاور، اسپنسر، نیچه و جان دیویی می‌پردازد. این کتاب همچنین زمینه‌های تاریخی و فرهنگی هر فیلسوف را شرح داده و چگونگی ارتباط ایده‌های آن‌ها با مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی زمان خود را توضیح می‌دهد. علاوه‌بر این، دورانت به‌طور متعدد به تأثیرات ماندگار فلاسفه بر تفکر نظری و عملی امروزه نیز اشاره کرده است. با این اوصاف، این کتاب را نمی‌توان روایتی جامع و دقیق از تاریخ فلسفه خواند، بلکه گزارشی شخصی و پرشور است از سفر و بینش فلسفی دورانت در تاریخ فکر فلسفی که هم به‌منزلۀ مقدمه‌ای برای ورود به فلسفه است و هم تأملی در وضعیت انسان به هنگام جست‌وجوی خرد.

هنوز که هنوز است سایه صادق هدایت به نحوی بر داستان ایرانی سنگینی میکند. توجه هدایت به فرهنگ و زبان روزمره ایرانی از یک سو و جستجوی ذهنی او در فلسفه های مهم مانند اگزیستانسیالیسم از سوی دیگر او را نویسنده ای منحصر به فرد میکند و این مساله حتی در نگاه عموم ایرانی ها نیز صادق است. هدایت از با نگاهی تلخ از نیستی سخن میگوید هر کسی آثار او را میخواند برایش این سوال پیش می آید که او چه کسی است؟ و به راستی او در چه دنیایی زیست میکرد؟ و در فکرش چه میگذشت؟برای پاسخی دقیق به این سوالات آنهم در برابر ذهن شخصیتی مانند صادق هدایت نیاز است تا آثار این نویسنده مهم خوانده شود. مدتهای زیادی بود که آثار متعدد هدایت به صورت پراکنده بود و اگر کسی نیاز به خواندن داستانی از این هنرمند داشت نیازداشت به جستجوی آن داستان به صورت مجزا بپردازد. علاوه بر این اگر کسی اثری از هدایت را بخواند بی تردید مایل است آثار دیگر آن را بخواند و کم نیستند افرادی که بسیار تمایل دارند همه آثار صادق هدایت را تماما بخوانند. مجموعه ده جلدی آثار صادق هدایت در بر دارنده آثار تالیفی و ترجمه اوست. این مجموعه توسط نشر جامه دران در 10 جلد و در 1955 صفحه گردآوری شده است و شامل عناوینی چون:دیوارزند و هومن یسنزنده بگورسگ ولگردسه قطره خونفوائد گیاهخواریگروه محکومینمسخنوشته های پراکندهوغ وغ ساهاب .