کلام جدید

معرفی کتاب در آغاز رنج بود

امیر نصری با نگارش کتاب در آغاز رنج بود، درون‌مایه و ساختار یکی از آثار به‌یادماندنی داستایوفسکی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. همچنین از این طریق، می‌کوشد جهان‌بینی و دیدگاه این نویسنده‌ی روس را نسبت به دو نیمه‌ی روشن و تاریک زندگی شرح بدهد. عنصر رنج و حضور دیرپای آن در رمان برادران کارامازوف، موضوع محوری این کتاب حوزه‌ی نقد هنری برشمرده می‌شود.

درباره‌ی کتاب در آغاز رنج بود

رمان «برادران کارامازوف» آخرین اثر داستایوفسکی و یکی از درخشان‌ترین آثار ادبیات روسیه محسوب می‌شود. این داستان که چهار ماه پیش از درگذشت نویسنده‌اش منتشر شده، جلوه‌هایی از جهان‌بینی داستایوفسکی را در سال‌های پایانی زندگی‌اش نشان می‌دهد. ماجرای آن در مورد ملّاک بدنامی است به نام «فئودور پاولوویچ» که در روسیه سکونت دارد. همسرش را از دست داده و سه پسر دارد که هر کدام راه متفاوتی را برای گذران زندگی انتخاب کرده‌اند. بعدها دو تا از پسران فئودور دلبسته‌ی دختری با نام «گروشنکا» می‌شوند و رفته‌رفته خانواده را با بحرانی جدی مواجه می‌کنند! داستایوفسکی در این رمان جنایی، کوشیده تا به لایه‌های روانی و ذهنی شخصیت‌ها نفوذ کند. از سوی دیگر، دیدگاه خود را نیز نسبت به پیچیدگی‌های زندگی، در لابه‌لای جملات این داستان مطرح کرده‌. خواندن این رمان به‌خودی‌خود لذت‌بخش خواهد بود اما اگر قصد داشته باشید زوایای گوناگون آن را مورد نقد و بررسی قرار بدهید، مطالعه‌ی کتاب در آغاز رنج بود را به شما پیشنهاد می‌کنیم. امیر نصری تلاش کرده تا ردپای «رنج» را در این شاهکار ادبیات کلاسیک به مخاطبان خود نشان بدهد.

در بخشی از کتاب مجوس می‌خوانیم

آتن گردوخاک بود و خشکی، اُخرایی و خاکستری. حتی نخل‌ها هم به نظر کلافه می‌آمدند، تمام انسانیتِ انسان‌ها عقب نشسته بود پشت پوست‌های تیره و عینک‌های حتی تیره‌تر. ساعت دوی بعدازظهر شهر و شهروندان لُنگ انداختند؛ خیابان‌ها خالی شدند، تسلیم رخوت و گرما. پشت پرده‌ی کشیده‌ی اتاقی در هتل پیرئوس روی تختم ولو شدم و چرت زدم. شهر دیگر برایم قابل‌تحمل نبود. پس از بورانی دیگر نزول به عصر جدید و تشکیلات و اضطرابش کاملاً حالم را دگرگون می‌کرد. ساعات ملال‌آور بعدازظهر کش می‌آمد. هر چه زمان دیدار الیسون نزدیک‌تر می‌شد انگیزه‌ام را بیش‌تر از دست می‌دادم. می‌دانستم فقط از سر لج‌بازی آمده‌ام آتن. شش روز قبل او برایم حکم کاچی به از هیچی را داشت، ولی دو ساعتی که در هتل گذراندم پست‌فطرتی‌ام را بدل کرد به احساس گناه. به‌هرحال اصلاً تمایلی به برقراری رابطه‌ی نزدیک با او نداشتم. فکرش را هم نمی‌کردم نه به خاطر او، به خاطر لیلی. نمی‌خواستم گولش بزنم و به نظرم فقط یک روش مرا به هدفم می‌رساند؛ کاری می‌کردم دلش به حالم بسوزد و فاصله‌ام را با او حفظ می‌کردم. ساعت پنج بلند شدم، حمام کردم و برای فرودگاه تاکسی گرفتم. روی نیمکت درازِ روبه‌روی پیشخان پذیرش نشستم، اما بعد جایم را عوض کردم چون با عصبانیت متوجه شدم لحظه‌به‌لحظه مضطرب‌تر می‌شوم. چندین مهمان‌دار سریع از جلوم گذشتند شق‌ورق، مرتب، به شکلی حرفه‌ای زیبا، بیش‌تر عاشقِ جذاب جلوه کردن بودند تا خودِ جذابیت. ساعت شش شد، شش و ربع. به خودم نهیب زدم بروم سمت پیشخان. دختری آن‌جا بود با لباس‌فُرم تنگ و دندان براق و چشمان قهوه‌ای سیر که اداواطوارش به آرایش افراطی‌اش می‌آمد.