آخرین انسان

کتاب « بوطیقای ژیژک » شامل چهار مقاله نسبتاً مفصل از ژیژک است که به بررسی چهار رکن اندیشه این فیلسوف انتقادی معاصر در حوزه فلسفه ، روانکاوی ، سیاست و سینما می‌پردازد . نویسنده این کار را از خلال ترجمه متن کامل این چهار مقاله کلیدی ژیژک و شرحی بر هر کدام از آنها انجام داده و مفاهیم مغلق فلسفی را به مدد رسانه سینما و با استفاده از گفتمان روانکاوی ساده‌تر و قابل فهم‌تر می‌کند . در واقع نوعی به کارگیری مفاهیم عامه‌پسند در تشریح مطالب فلسفی . اسلاوی ژیژک در اوایل دهه ١٩٧٠ همراه دیگر همفکرانش به گروهی از اندیشمندان فرانسوی مانند لاکان ، دریدا ، آلتوسر و فوکو علاقه‌مند شدند و شروع به ترجمه و انتشار افکار آنان کردند . سه قطب اصلی دستگاه تحلیلی ژیژک سه اندیشمند اروپایی یعنی هگل ، مارکس و لاکان است . ژیژک فیلسوفی رادیکال است که پارادایم‌های ژاک لاکان در روانکاوی ، هگل در فلسفه و کارل مارکس را در سیاست در دستگاه فکری منحصر به فرد خود ترکیب کرده و پیچیدگی ذاتی آنها را با آوردن مصداق‌هایی از فرهنگ عامه و سینما ساده‌تر کرده است .

الف/ یا رمانی است با دو روایت، در دو دورۀ تاریخی. که گاه به نظر می‌رسد این دو زمان در زمانی سوم به هم می‌پیوندند. تنیدگی دوالیزم در این رمان با زیرکی و زیبایی پیش می‌رود، که با تقدم و تأخر هارمونیک همراە است و سبقت گرفتن زمان به‌نحوی لذت خواندن را دوچندان می‌کند. همه‌چیز در دو شکل، دو فضا، میانِ دو نفر، دو ساخت، دو روایت، جذابیت متنی به ساختار رمان دادە است. معلمی که تعلیق شده، و خطاطی که از دیوانخانۀ صاحب حکومتی راندە شدە. معلم روایت خطاط را در میان اسناد و مدارک جاماندە از گذشتۀ دور خط و ربط می‌دهد و در لایه‌لایۀ آن خودش را هم به روایت می‌کشاند، این جدال برای بقا در هر دو به اوج می‌رسد. در این عشق و دوست داشتن هم متن روایت را سکرآور می‌کند. در واقع می‌توان گفت رمان نوعی ادای دین به خط و خطاطی است. در میان روایت‌های داستانی در قالب رمان، داستان کوتاە و... موسیقیدان، نقاش و نویسندە بهروایت در آمدەاند، اما دیده نشده کسی خطاط یا خوشنویسی را روایت کند، آن هم میان کاغذپارەهایی باقی‌مانده از گذشته. رمان الف/ یا به دنیای خط پرداخته است. رنج، مهجوری و عدم درک خطاط و تفاوت صورت و  معنا در کلام به‌خوبی در روایت دوم یعنی خطاط برجسته شدە است. از نکات بارز دیگر این رمان این است که برای دو روایت دو نثر متفاوت به کار گرفته شده است. یعنی راوی اول به سبک و سیاق نثر امروز روایت کرده و خطاط به سبک و سیاق دورۀ قاجار، حتی حس‌ها در هردو نثر متفاوت است و در هر دو نوع روایت عشق و رنج در تار و پود نثر تنیدە شدە، اما هرکدام متأثر از زمانۀ خود...

دراین فكرم كه باید سفری به تهران بروم، وسایلم را بیاورم و پول رهن انبار را بگیرم،لازمم خواهدشد. بعد برمی گردم، یعنی ذهننم برمیگردد و گذشته را دوره می كند.یاد خانم مهندس پارسی گو می افتم و یاد زنم، كه حالا دیگر حتما باید بگویم زن سابقم.