آفاق فکرت در سپهر فطرت «غلامرضا اعوانی»

نوربرت لینتُن یکی از مورخان، استادان و منتقدان برجسته‌ی هنر مدرن در انگلستان است که همواره تماس نزدیکی با جامعه‌ی هنری و هنرمندان کشورهای مختلف جهان داشته است. او سال‌ها در دانشگاه‌های گوناگون انگلستان به تدریس تاریخ و نقد هنر اشتغال داشته و چندین سال مدیریت نمایشگاه‌های شورای هنر بریتانیای کبیر را عهده‌دار بوده است. پروفسور لینتُن در حال حاضر استاد تاریخ هنر در دانشگاه ساسکس است. وی بیش از بیست جلد کتاب در زمینه‌ی تاریخ و نقد هنر نگاشته که اکثر آن‌ها به زبان‌های مختلف جهان ترجمه شده است. کتاب هنر مدرن که به قلم یکی از نامدارترین محققان و منتقدان هنر در انگلستان نگاشته شده، در میان کتاب‌هایی که درباره‌ی تاریخ هنر مدرن نوشته شده‌اند از شهرت و اعتبار ویژه‌ای برخوردار است. این کتاب که از زمان نشر نخست آن در ۱۹۸۰ به‌کرات بازنگری، تجدید چاپ و به اغلب زبان‌های جهان ترجمه شده است سال‌ها یکی از مهم‌ترین منابع و مراجع مورخان، منتقدان و پژوهندگان هنر مدرن بوده است. درباره اینکه هنر مدرن دقیقاً از چه زمانی آغاز می‌شود و کدام اثر هنری، سبک هنری، جنبش هنری یا حتی گفتمان هنری را می‌توانیم در توالی زمانی تاریخ هنر، نقطه‌ی شروع هنر مدرن بدانیم، اختلاف‌نظرهایی میان مورخان و پژوهش‌گران هنر وجود دارد. برخی معتقدند که هنر مدرن در دهه‌ی ۱۸۶۰ با نمایش تابلوی ناهار در سبزه‌زار اثر ادوار مانه در سالن مردودهای پاریس آغاز می‌شود و تا دهه‌ی ۱۹۷۰ ادامه می‌یابد. برخی دیگر هنر مدرن را حدوداً هنر قرن بیستم می‌دانند و سال ۱۹۰۵، یعنی زمان گشایش نمایشگاه فووْها در سالن پاییز در پاریس را نقطه‌ی عزیمت خود قرار می‌دهند. نوربرت لینتُن مؤلف کتاب حاضر ضمن آن‌که بر دهه‌ی نخست قرن بیستم به‌عنوان سال‌های آغازین شکل‌گیری هنر مدرن تکیه می‌کند بر کار چند هنرمند برجسته‌ی دهه‌های پایانی قرن نوزدهم به‌عنوان پیام‌آوران و زمینه‌سازان هنر مدرن نظر می‌افکند. بحث اصلی کتاب با توصیف و تحلیل جنبش‌های بزرگ قرن بیستم همچون فُوویسم، کوبیسم، فوتوریسم، اکسپرسیونیسم آغاز می‌گردد و با بررسی ژرف‌کاوانه، دیگر مکاتب مختلف هنر قرن بیستم ازجمله سوپره‌ماتیسم، کنستروکتیویسم، دادا و سوررئالیسم، رئالیسم سوسیالیستی، اکسپرسیونیسم انتزاعی، پاپ‌آپ، مینیمال آرت، هنر مفهومی و جز این‌ها دنبال می‌شود. تشریح و تحلیل شرایط تاریخی و اجتماعی شکل‌گیری و تحول هنر مدرن از برجسته‌ترین ویژگی‌های کتاب حاضر است.