آن‌گاه که از فهم جهان درمی‌مانیم (مجموعه داستان)

رمان سالهای ابری اثری درخشان از علی اشرف درویشیان است که در دو جلد به چاپ رسیده است. قهرمان داستان شریف کودکی است که در خانوادهٔ فقیر، سنتی زندگی میکند و داستان تا حدود چهل سالگی اش را روایت میکند.شریف فرزند نخست است و رمان از لحظه تولد فرزند سوم توس او روایت میشود. شریف با مشاهده و تجربه رنج و درد در زندگب به فردی انقلابی تبدیل میشود که متاثر از شخصی به نام آقا مرتضی سعی میکند با حکومت محمدرضا شاه پهلوی به مبارزه بپردازد. درونمایه رمان سال های ابری سیاسی است با نگاه ریزبینامه نویسنده به اوضاع اجتماعی ایران.داستان کتاب بسیار به داستان تجربی زندگی نویسنده نزدیک است و همین دلیل به اصالت واقعگرایی رمان اضافه میکند. در رمان با گذار به دوره ای جدید از داستان و افزایش سن راوی،زبان راوی نیز تغییر میکند به علاوه کاربرد زیاد و دلنشین ضرب المثل ها در این داستان از خصیصه های مهم زبان این اثر است. فضای رمان سالهای ابری همچون دیگر آثار درویشیان فضای بسیار واقعی و ملموس است . یکی از فصل های کتاب به نام نمیگذرد فصلی است که قهرمان داستان درون زندان سیاسی زندانی شده است این فصل بسیار تاثیرگذار و غمگین است و به معنای واقعی "نمیگذرد" علی اشرف درویشیان داستان نویس و پژوهشگر عضو کانون نویسندگان ایران بود. درویشیان برخی از نوشته هایش را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام مستعار لطیف تلخستانی منتشر می کرد.