امپراتوری‌های بیزانس و ساسانی

«آشنایی با نویسندگان» مجموعه‌ای است برای آگاهی از اندیشه و زندگی نویسندگان برجسته‌ و تأثیری که آنها بر جهان فرهنگ و ادب و چالش آدمی برای درک جایگاه خود در جهان هستی گذاشتند. هر کتاب در کنار زندگی‌نامه این اشخاص، افکار و عقاید نویسنده را به‌ویژه در مواجهه با جریان‌ها و تحولات ادبی و فرهنگی عصرش بازگو و نکات اصلی اندیشه‌های او را از زبان خود او بیان می‌کند. مولف به تحلیل روحیات و شخصیت نویسندگان توجهی خاص دارد. در این مجموعه به زندگی و اندیشه‌های نویسندگان مطرحی چون: بکت، بورخس، تولستوی، داستایفسکی، گارسیا مارکز، ناباکوف، ویرجینیا وولف، جویس و همینگوی پرداخته شده است. پیش از این، مجموعه‌ی «آشنایی با فیلسوفان» از پل استراترن با موفقیتی چشمگیر مواجه شد و تسلط خود بر انتخاب گزیده‌ها و پرداختن به آنها را نشان داد. کتاب پیش‌رو «آشنایی با کافکا» است که به زندگی، اندیشه‌ها و شخصیت «فرانتس کافکا»، از برجسته‌ترین نویسندگان آلمانی پرداخته است. تصویر شخصیت پیچیده کافکا بعد از گذشت دهه‌ها هنوز هم قابل‌بحث است‌ و همواره مورد توجه منتقدین، نویسندگان و علاقه‌مندان به ادبیات است. در این کتاب با لحنی ساده و به اختصار، نویسنده تلاش می‌کند تا پیچیدگی‌های شخصیت کافکا و افکارش را برای خواننده ساده نماید‌ تا طیف وسیعی از علاقه‌مندان بتوانند با این نویسنده تأثیرگذار و الهام‌بخش آشنا شوند. علاوه‌بر مقدمه و موخره که موقعیت تاریخی و اجتماعی نویسنده و جایگاه او در تاریخ ادبیات را بازنمایی می‌کند، شامل گاه‌شماری است که رخداد‌های مهم زندگی و دوران نویسنده را دربرمی‌گیرد. در شرح احوال و آثار کافکا به تحلیل روحیات و شخصیت او بسیار توجه کرده، از همین رو است که خواننده در پایان کتاب احساس می‌کند فرانتس کافکا، برای او نه‌فقط یک نام مشهور، بلکه شخصیتی آشنا است.

معرفی کتاب افسانه های آذربایجان افسانه قسمت مهمی از فولکلور را تشکیل می دهد. در افسانه ها علاوه بر چیزهای دیگر که عمومآ از فولکلور عاید جامعه شناسان و غیره می شود می توان بهترین و اصیل ترین زبان نثر را پیدا نمود. به علاوه افسانه ها سرشار از ترکیبات و تعبیرهای لطیف زبان ها هستند. مثلا در داستان های کوراوغلو می توان بهترین نمونه نثر زبان ترکی را سراغ گرفت. نگفته پیداست که افسانه های هر ملت و کشوری دارای ویژگی هایی است که آن ها را از افسانه های ملل دیگر متمایز می کند. در شرایط اقلیمی مختلف و از میان حوادث و شرایط تاریخی گوناگون افسانه هایی با خصوصیات متنوع و مختلف زاده می شود. مثلا آن چه در نظر اول در فولکلور سیاه پوستان دیده می شود رنج و حسرت و اندوهی است که طی هزاران سال بردگی و استثمار بر آن ها سنگینی کرده، لاجرم بازتاب آن در فولکلورشان آشکار است. اصولا فولکلور نشان دهنده و منعکس کننده احوال و افکار و آرزوهای طبقات محروم و پایین اجتماع است و گاهی که از بالاترها و اشراف صحبت می شود هنگامی است که طبقات محروم به ناچار ضمن امرار معاش و تحصیل روزی با آن ها برخورد می کنند. چون روی سخن در این مقاله با افسانه های آذربایجان است همین قدر مقدمه چینی هم کفایت می کند در دو سه جای دیگر هم گفته شده که می توان داستان های فولکلور آذربایجان را سه دسته کرد : داستان های حماسی مخلوط با عشق های پهلوانی و دلاوری ها و مبارزه با پادشاهان و خوانین و فئودال ها. از این دست داستان ها می توان داستان های بسیار شورانگیز کوراوغلو را نام برد که هفده داستان است؛ بعد هم داستان های کتاب دده قورقود. افسانه های صرفآ عاشقانه. از این نوع می توان از داستان های بسیار مشهور «عاشق غریب»، «طاهر میرزا»، «اصلی و کرم»، و غیره و غیره نام برد. افسانه هایی که برای بچه ها و نوه ها و نتیجه ها در شب های دراز زمستان پای کرسی برای سرگرمی و فرو رفتن به خواب شیرین و شکر گفته می شود. هر کس دست کم نام پنجاه داستان از این دست را می داند. در این جا فقط می پردازیم به خصوصیات افسانه های دسته سوم.

اسطوره‌ها تا وقتی موجودیت خود را حفظ می‌کنند که دهان به دهان و سینه به سینه نقل شوند. جای اسطوره در گرد و غبار کتابخانه نیست . بلکه باید به هزار شکل بگردد و عرضه شود، نه این که صرفاً به یک شکل مشخص و تعریف‌شده بسته‌بندی و ارائه شود. هر نسل تازه‌ای به اقتضای خود آن را می‌فهمد، زیرا اسطوره‌ها مانند صندوق گنج بی‌پایانی هستند که برای دست‌یافتن به آن باید کلید یا کلید‌هایی در اختیارمان داشته باشیم. نویسنده به همین خاطر در پایان این حکایت‌ها بخش جستار فلسفی، ادبی یا تاریخی را اضافه کرده است که دستمایه‌ای باشد تا این حکایت‌ها فراتر از متنی سرگرم‌کننده و ساده باشند . اسطوره‌های یونانی شامل حکایت‌هایی است که نحوه تصور ، تجسم و تخیل  جهان یونان باستان را که زیر سلطه حکومت رب النوع‌هایشان بودند، نشان می‌دهد . در این اسطوره‌ها، برای نخستین بار در تاریخ بشر، رب النوع‌های یونانی چهره‌ای بشری یافتند و مانند انسان‌ها رفتار کردند . این اسطوره‌ها پدیده‌های جهان را شرح می‌دهند .