برنامه ریزی شهرهای جدید

کتاب «باورهای عامیانه‌ی مردم ایران» نوشته‌ی حسن ذوالفقاری، نویسنده و استاد دانشگاه است. باورهای عامیانه‌ی مردم هر منطقه و کشور شامل یک سری آداب و رسوم است که در بخش‌های مختلف زندگی‌شان تأثیر می‌گذارد و تغییر در آن‌ها باعث تغییر و تحول فرهنگ آن منطقه می‌شود. حسن ذوالفقاری، نویسنده‌ی کتاب، در بخشی از کتاب گفته: «بخش مهمی از فرهنگ و فولکلور باورهای مردم است. این باورها در زندگی مردم به شکل عملی گاهی تعیین‌کننده است؛ یعنی گاهی براساس یک باور ـ چه درست و چه غلط ـ انسان‌ها در زندگی‌شان تصمیم می‌گیرند که کاری را انجام بدهند یا انجام ندهند. گاهی این باور مسیر زندگی‌شان را عوض می‌کند؛ به همین دلیل یکی از اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین مباحث مربوط به جهان‌بینی انسان است.» این اثر حاوی 650 مدخل و یازده ‌هزار باور رایج در مناطق مختلف ایران است. مؤلف کوشیده ضمن ارائه‌ی مثال، تأثیر باورهای عامیانه را در اشعار شاعران، امثال، خواب‌نامه‌ها، متون ادبی و باقی آثار مربوط به فرهنگ مردم نشان دهد. همچنین در ادامه اشاره کرده که هر باور متعلق به کدام ناحیه‌ی جغرافیایی است. این فرهنگ‌نامه به کوشش دکتر حسن ذواالفقاری و همکاری علی‌اکبر شیری تألیف شده و در آن از بیش از هزاران مقاله و کتاب و پایان‌نامه استفاده شده است.

معرفی کتاب زمین و انقلاب در ایران 1340 - 1360 اصلاحات ارضی ایران که توسط دولت شاه بین سالهای 1962 و 1971 انجام شد، یکی از بلندپروازانه ترین اقدامات در تاریخ مدرن خاورمیانه بود. با این حال، کمتر از موفقیت آماری آشکارش، دستاوردهای واقعی برنامه، از نظر منافع مثبت برای دهقانان، ناچیز بود. بعدها، نارضایتی گسترده هزاران روستای ایرانی منجر به سقوط شاه شد. تحلیل اریک هوگلند در اولین مطالعه ی عمده در مورد تأثیرات این برنامه ی کاملا تبلیغاتی نشان می دهد که انگیزه های اصلی در پس اصلاحات ارضی سیاسی بوده است. دولت مرکزی در تلاش برای جانشینی اقتدار تقریبا مطلق طبقه مالک بر روستاها، امیدوار بود که اختیارات خود را در سراسر روستاهای ایران گسترش دهد. در حالی که حکومت پهلوی به این هدف دست یافت، ناکامی آن در اجرای اصلاحات ساختاری موثر، یک مسئولیت بلندمدت بود. هوگلند که در سراسر دهه 1970 در روستاهای ایران تحقیقات میدانی انجام داد و شاهد وقوع انقلاب از یک روستای کوچک بود، شرح دقیقی از توسعه ی اصلاحات ارضی و تأثیرات آن بر گروه های اصلی درگیر ارائه می دهد: مالکان، دهقانان، مقامات محلی، بازرگانان، و دلالان. او نشان می دهد که چگونه ادامه ی فقر در روستاها باعث مهاجرت هزاران دهقان به شهرها شد و در نتیجه کمبود شدید کارگران کشاورزی و عرضه بیش از حد نیروی کار غیر ماهر شهری به وجود آمد. هنگامی که حکومت شاه در سال 1978 با مخالفان توده‌ای در شهرها مواجه شد، نه تنها جمعیت روستایی سرخورده از رژیم حمایت نکردند، بلکه هزاران روستایی در تظاهراتی شرکت کردند که فروپاشی سلطنت را تسریع کرد.