تاریخ ایران از مجموعه کمبریج (دوره صفویان )

سفرنامۀ ماهُوان یکی از مهم ترین منابع تاریخی برای مطالعۀ اوضاع فرهنگی و اجتماعی جنوب و جنوب شرقی آسیا در قرن پانزدهم میلادی است. این سفرنامه در واقع شرح سفرهای دریایی بزرگی است که چنگ هو، دریاسالار و فرمانده کل ناوگان امپراتوری، به فرمان یونگ‌او، امپراتور چین، در سرتاسر اقیانوس هند انجام داده است و در نوع خود یکی از آثار کم نظیر تاریخ آن سرزمین به شمار می‌رود...

 ماهُوان، منشیِ چِنگ هو، در این سفرنامه با ارائۀ گزارش کاملی از دیده‌ها و شنیده‌های خود ما را با بسیاری از ابعاد فرهنگ و تاریخ ملل آسیایی، آداب و رسوم، عقاید و باورها، و شکل حکومت‌داریِ آن‌ها آشنا می‌سازد و آن‌جا که از پهلو گرفتن کشتی‌های عظیم چینی در جزیرۀ هرمز سخن می‌گوید، گزارش او برای خوانندۀ ایرانی وارد جذاب‌ترین قسمت خود می‌شود. سفرنامۀ ماهُوان منبعی بسیار مهم در پژوهش‌های تاریخی است و به این سبب مطالعۀ آن به همۀ علاقمندان تاریخ توصیه می‌شود.

بیست و هفتمین روز از ماه زمهریر سال ٨١٤ پس از میلاد مسیح ، قابله‌ای به نام « هروترود » با بورانی از برف و طوفان روبرو می‌شود . شروع داستان شرح تندبادی است که به سردی یخ از لابلای درختان لخت و سرمازده وزیدن گرفت و در تن لرزان هروترود فرو رفت و از سوراخ‌ها و وصله‌های قبای پشمی نازکش گذشت . کوره راه جنگلی پوشیده از توده‌های برف بود و او در هر گامی که بر می‌داشت تا زانو در برف فرو می‌رفت . قشری از یخ روی ابروان و پلک‌هایش نشسته بود . هروترود هر چند لحظه یک‌بار دستی به صورتش می‌کشید و برف‌ها را پاک می‌کرد تا بتواند راه را تشخیص دهد . دست‌ها و پاهایش ، با آن که چند لایه پارچه دور آنها پیچیده بود ، از شدت سرما درد می‌کرد . چند قدم آن طرف‌تر لکه سیاه و مبهمی روی برف‌ها پدیدار شد . این لکه سیاه ، لاشه کلاغ یخ‌زده‌ای بود . حتی این لاشخورهای مقاوم و جان سخت هم در آن زمستان بی‌نهایت سرد می‌مُردند . یعنی از گرسنگی می‌مردند ، چون لاشه جانوران چنان یخ می‌زد که حتی کلاغ‌ها هم نمی‌توانستند با منقارشان یخ را بشکنند و گوشتی از استخوان جدا کنند . تن قابله داستان ما از تماشای این منظره می‌لرزید و بر سرعت گام‌هایش می‌افزود . درد زایمان همسر کشیش روستا آغاز شده بود . هروترود با تلخی بسیار با خود گفت : این کوچولو هم چه وقت خوبی را برای تولد انتخاب کرده است ! فقط در همین یک ماه گذشته پنج نوزاد به دنیا آوردم که هیچ یک از آنها بیشتر از دو هفته زنده نمانده‌اند . « یوحنا ، پاپ مونث » ، داستان مهیجی از « یوهانا » است که بعدها کشیش می‌شود . این کتاب در ٨٣٢ صفحه راهی بازار نشر شده است .