تاریخ ترجمه در ایران

تاریخ اجتماعی خاورمیانه ، در مقایسه با دیگر شاخه‌های تاریخ‌نگاری ، حوزه‌ای است که هنوز جای زیادی برای کاوش دارد . تاریخ‌نگاری خاورمیانه ، همچون تاریخ‌نگاری اروپا ، تا پیش از قرن بیستم تحت سلطه تاریخ‌نگاری سیاسی ، سلسله‌ای و نسب‌شناسانه و روایت‌های زندگی و زمان نخبگان بود . اما با رشد چشمگیر و جهانی جامعه‌شناسی به عنوان موضوع دانشگاهی ، بخصوص در پنجاه سال اخیر ، بسیاری از مورخان به تدریج تاریخ اجتماعی جوامع خاورمیانه را رشته دانشگاهی مقبولی دانستند . در بررسی اجرای مدرن‌سازی در خاورمیانه به طور اعم و ترکیه و ایران به طور اخص با نقصان‌های بسیار جدی در روایات و تحلیل‌های تاریخی در مورد پذیرش و مقاومت در برابر تغییراتی مواجهیم که جوامع ایران و ترکیه در ٢٠٠ سال گذشته با آن روبرو بوده‌اند . گرچه مطالعه مدرن‌سازی در ترکیه و ایران موضوع پژوهش‌های دانشگاهی متعددی بوده است ، اما این پژوهش‌ها تنها اجرای مدرن‌سازی از بالا را برمی‌رسند ، یعنی اقداماتی را که نظام‌های سیاسی برای تغییر جوامع ، وضع قوانین و مقررات جدید و بنیان نهادن نهادهای اجتماعی و سیاسی جدید برمی‌گزینند . اما آنچه هنوز در این پژوهش‌ها غایب است این است که جامعه به این اصلاحات و تغییراتی که از بالاست چه واکنشی نشان داد . مدرن‌سازی طرحی جهانی بود که تقریباً به طور همزمان ، گرچه با سرعت‌های مختلف در مناطق ، وارد جهان ما شد . در حیطه سیاسی ، مدرن‌سازی با تولد جامعه مدنی و ظهور فردگرایی و خودمختاری فردی همگام بود . سازش و مقاومت در برابر مدرن‌سازی ، رابطه بین مرم عادی و دولت در ترکیه و ایران و واکنش جامعه به اصلاحات و تجدد آمرانه در این کشورها موضوعی است که مقالات مندرج در این کتاب به آنها پرداخته است . « تورج اتابکی » پیش از این کتاب‌های « تجدد آمرانه – جامعه و دولت در عصر رضا شاه » و « ایران و جنگ جهانی اول » را نوشته است .

« هومبولت فلایشر » شاعری بود که همه دانشجویان رشته ادبیات منتظر ظهورش بودند . او ثروت بیکرانی داشت که در ادبیات خلاصه می‌شد . هزاران کتاب خوانده بود و تاریخ را کابوس می‌دانست . وقتی در مورد ثروت حرف می‌زد ، در جایگاهی بود که می‌توانست ثروت‌های بیکران عالم را با دارایی پروتستان‌های آمریکایی مقایسه کند . چرا او در این اواخر به جنون رسیده بود . جنون از او خیلی قلدرتر بود که توانست او را به دام بیندازد . « هدیه هومبولت » نمایشگر تعارض میان هنر واقعی و هنر هالیوودی است . سرگذشت تراژیک مردی است که می‌خواهد در کشاکش تعارض این دو قطب ، فردیت خود را حفظ کند و به وادی ابتذال و قشری‌گری سقوط نکند ، غافل از اینکه حفظ فردیت در عالم ما فرجامی اسفناک دارد . پس از انتشار رمان « دسامبر رئیس دانشکده » از سال بلو که از پرفروش‌ترین‌های این نویسنده در آمریکا بود ، جدیدترین ترجمه از این نویسنده که در کارنامه ادبی‌اش یک جایزه « پولیتزر » و یک « نوبل ادبی » به چشم می‌خورد با نام « هدیه هومبولت » با ترجمه سهیل سُمّی منتشر شد . « سُمّی » مترجم آثار نویسندگان مطرحی چون مارگارت اتوود ، جوزف کنراد ، ماری رنولت ، کازوئو ایشی گورو و هنری میلر است .

عشق مدرن مجموعه‌ای از داستان‌های واقعی است که افرادی با پس زمینه‌های مختلف خانوادگی و اجتماعی برای ستونی به همین نام در روزنامۀ نیویورک تایمز فرستاده‌اند. این کتاب دربردارندۀ محبوب‌ترین جستارهایی است که در آن ستون به چاپ رسیده ‌است. دانیل جونز دبیر ستون «عشق مدرن» از میان بیش از هشت‌هزار جستاری که هر سال برایش ارسال می‌شد این مجموعه را انتخاب و در قالب یک کتاب منتشر کرد. عشق مدرن شهر فرنگی است از تجربیات عاشقانه‌ای که بهتر از هر لغتنامه‌ای عشق را تعریف می‌کند. داستان‌هایی که باعث حیرت و آگاهی خواننده می‌شوند. گاه او را به خنده می‌اندازند، و گاه به گریه‌. داستان‌هایی که گاهی حتی چندان مدرن هم نیستند. اما همه‌شان پوستۀ صدف عشق را می‌گشایند و زیبایی دردناک درونش را هویدا می‌کنند.