تاریخ تلخ

معرفی کتاب فقیهان و انقلاب ایران نوشته ی سید هادی طباطبایی دهم فروردین ماه 1340،زعیم مقتدر شیعه،آیت الله سید حسن طباطبایی بروجردی رخ در نقاب خاک کشید. با در گذشت وی حاکمیت پهلوی مجال جولان یافت واقدام به تصویب قوانین مسکوت مانده ی خود کرد.روحانیون انقلابی نیز عرصه ی اعتراض را فراخ دیدند و دست در کار سیاست کردند. گویی زمانه ای فرا رسیده بود که سیاست و فقاهت به جنگ هم می رفتند. در این هنگام مراجع تقلیدی حضور داشتند که می باید در این نزاع ها راهی می جستند.آنها می باید هم پاس مقام فقاهت را نگه می داشتند و هم سوداهای سیاسی حاکمیت را تعدیل می کردند.فقیهان زمانه ای صعب و البته تاریخ ساز را در پیش روی داشتند.یکی از نجف نامه می نوشت و حاکمان را تحذیر می داد که از ریختن دما مسلمین در گذرید،دیگری انقلابیون را پروا می داد که از سیاست پای پس کشید و خون مسلمین را هدر ندهید. یکی در تبعید نامه می نوشت و حکومت را با جائرین تاریخ برابر می دانست و دیگری رعیت را به مدارای با حاکمیت فرا می خواند.یکی دست بر عصا داشت و دیگری به تندی می تازید.آتشی در خرمن فقیهان افتاده بود و می رفت تا قربانیانی بر جای نهد. تجربه ی تاریخی مرجعیت ،از فروردین ماه 40 تا بهمن ماه 57، نیاز به بازخوانی های مکرر دارد. در این اثر عملکرد سیاسی یازده تن از مراجع عظام تقلید در این برهه تاریخی به تصویر کشیده شده است. تجربه ای که این بزرگواران در مواجهه با حاکمیت پهلوی و طلاب انقلابی از سر گذراندند.تجربه ای برای درس آموزی دوباره روحانیت و مرجعیت؛تجربه ی فقیهان در مواجهه با انقلاب ایران،تنها یک نسل پس از آیت الله العظمی بروجردی.

معرفی کتاب شوکران اندیشه شوکران اندیشه؛ خاطرات و اندیشه های آیت الله صالحی نجف آبادی نویسنده کتاب شهید جاوید» مرحوم آیت الله صالحی نجف آبادی از جمله علمای تراز اولی بود که جزو پیشروان روشنفکری و یا نواندیشی دینی به شمار می رود که تلاش کرد تا پیرایه و خرافه را از دین بزداید و اندیشه جدیدی از فلسفه دین را ارائه کند. صالحی نجف آبادی بر اهمیت مبانی کلامی و اخلاقی شریعت اسلام و لزوم تطبیق فقه و اصول با آن ها تأکید داشت و در رویکرد اجتهادی خود بر اهمیت دلایل عقلی و نقلی معتبر و بی اعتباری بسیاری از احکامی که به استناد اجماع و «ادعای اجماع» صادر شده، اصرار داشت که این امر منشأ مخالفت های بیشماری با آراء و نظرات او شد. وی به پیروی از استادش آیت الله بروجردی بر اهمیت فقه مقارن و تقریب گرایی و عدم تعصب در مواجهه با دستاوردهای فقهی اهل سنت اصرار می ورزید. او همچنین بر لزوم بازخوانی تاریخ و تأثیر آن در کشف حقایق شریعت واقف بود و به همین جهت در تاریخ و «علم رجال» تبحر داشت و بخشی از کشفیات کم نظیر خود در مورد احادیث مجعوله را در کتاب «غلو» و برخی مقالات دیگر آورده است. از دید وی دانستن تمام علوم لازمه امامت امامان نیست و امامان تنها آگاه به همه احکام اسلام و امور اجتماعی و سیاسی هستند و علم آنها در موارد دیگر استثنایی است و عمومیت ندارد. وی برای اثبات نظر خود بر روایات، قرآن، نظر علمای پیشین (شیخ مفید و شیخ طوسی، علامه حلی و سید مرتضی) استناد می کند. از دید وی آگاهی به امور غیبی در مواردی خاص به خواست خدا به امامان و پیامبر الهام می گردد و عمومیت ندارد.