تاریخ فشرده آلمان

ایرانی‌ها غالباً، بسته‌ به‌ دیدگاهی‌ که‌ دارند، از درک‌ کلیت‌ امور غافل‌ می‌مانند. این‌ امر در مورد غربی‌ها نیز صادِق است‌. آنان‌ نیز تنها از دریچه‌ ایرانِ عصر پهلوی‌ یا ایرانِ عصر جمهوری‌ اسلامی‌ به‌ قضایا نگاه‌ می‌کنند. این‌ کتاب‌ ــ برخلاف‌ ایرانی‌ها و غربی‌ها ــ از ایرانِ پارسی‌ و اسلامی‌، از ایرانِ گذشته‌ و حال‌، از پیشرفت‌های‌ باشکوه‌ و غفلت‌زدگی‌های‌ نامیمون‌ سخن‌ می‌گوید. نویسنده‌ با ترسیم‌ رشته‌های‌ طولانی‌ تاریخ‌ و فرهنگ‌ ایرانی‌ کوشیده‌ است‌ کشوری‌ را بشناساند که‌ از بابت‌ موقعیت‌ جغرافیایی‌ برای‌ غرب‌ و از لحاظ‌ هویت‌ و عواطف‌ برای‌ تمام‌ ایرانی‌ها حائز اهمیت‌ است‌.

نویسنده این کتاب که چهل سال پیش به اصفهان سفر کرده است از نزدیک مشاهدات خود را بازگو می‌کند . منبع اصلی کتاب ایرانی او « تاریخ عالم آرای عباسی » است که به دست وقایع‌نگار رسمی شاه عباس ، اسکندربیگ ‌منشی به رشته تحریر درآمده است و سرتاسر دوران عباسی را در بر می‌گیرد . شاه عباس فرمانروای مستبد و روشن‌بین ایران بود . او بر قوای فئودالی که کشور را تکه تکه کرده بودند غلبه کرد و حکومت مرکزی قدرتمندی تشکیل داد . او اقتصادی در حال زوال را با ایجاد امنیت ، پول رایج با ثبات و زیرساخت‌های اقتصادی بسیار پیشرفته‌ احیاء کرد . بنا به دلایل استراتژیک و تجاری ، و نیز از آن جهت که چشم به خارج داشت و فارغ از تعصب بود ، روابط گسترده‌ای با اروپای مسیحی برقرار کرد . دستاوردهای شاه عباس لقب « کبیر » را که در ایران در تداول عام به دنبال نام او می‌آید کاملاً توجیه می‌کند . او به راستی فرمانروای دوران اسلامی ایران است که چنین لقبی گرفته است . با وجود این ، تا کنون هیچ زندگینامه‌ای به زبان انگلیسی در مورد شاه عباس نوشته نشده بود ، این کتاب در صدد است نشان دهد که چرا این امر یک غفلت جدی محسوب می‌شود . شاه عباس نه تنها اهمیت بسزایی برای ایران و جهان اسلام دارد بلکه بخشی از تاریخ اروپاست و به سهم خود شخصیتی جذاب دارد . از این گذشته بیشتر رویدادها و تحولاتی که در زمان سلطنت شاه عباس رخ داد ارتباط آشکاری با روزگار ما دارد . کتاب « شاه عباس » پادشاه سنگدلی که به افسانه بدل شد.