تاریخ و آگاهی طبقاتی

معرفی کتاب دست از این مسخره بازی بردار، اوستا

کافکا این بار از سرزمین چین برمی‌خیزد! مو یان از چهره‌های شاخص ادبیات چین و برنده جایزه نوبل در سال 2012 در کتاب دست از این مسخره بازی بردار، اوستا قصه‌هایی تاریخی و عامیانه را با رئالیسم وهمی که سبک قالب نوشته‌های خودش است در چند داستان کوتاه یا برش‌هایی از رمان‌هایش در هم می‌آمیزد.

درباره کتاب دست از این مسخره بازی بردار، اوستا:

مو یان از برجسته‌ترین چهره‌های ادبیات چین است. او کودکی بسیار سختی را گذراند به طوری که در یازده سالگی مجبور شد مدرسه را رها کند و به کارهای دیگری برای گذران زندگی روی آورد. اما هنگامی که با ادبیات و آثار مختلفی از نویسندگانی همچون همینگوی، فاکنر، مارکز و... آشنا شد، ادبیات و نوشتن، تبدیل به یک مأمن برای او شد و مسیر تازه‌ای را در زندگی یافت. نوشته‌های مو یان از تشبیهات فراوان، نشانه‌ها، عناصر بومی و اصیل و زیبایی‌های ادبی سرشار است و عشق عمیق و پایدار او به همنوعش را به تصویر می‌کشد، به همین دلیل برگرداندن آثارش از زبان چینی به دیگر زبان‌ها نیازمند دقت و مهارت فراوان است. مهم‌ترین ویژگی نثر او درهم‌آمیختن فانتزی و خیال با واقعیت است. در مجموعه داستان دست از این مسخره بازی بردار، اوستا (Shifu: You'll Do Anything for a Laugh) مو یان می‌کوشد داستان‌هایی را که برگرفته از تاریخ و واقعیت هستند همراه با سبک رئالیسم وهم‌گونه بیامیزد و چیره‌دستی خود را به رخ بکشد. حس و حال داستان‌های این کتاب از غمگین تا کمیک متغیر است. البته نباید فراموش کرد که اغلب طنز با سایه‌ای از اندوه همراه می‌شود. «دست از این مسخره بازی بردار، اوستا» نام یکی از داستان‌های گنجانده‌ شده در این مجموعه داستانی است که زندگی یک استادکار ماهر در کارخانه تجهیزات کشاورزی را به تصویر می‌کشد. او در میان همکاران و کارفرمایان خود از احترام بالایی برخوردار است، اما درست یک ماه مانده به پایان کارش اخراج می‌شود. او تصمیم دارد دست به اعتراض بزند برای این کار ابتدا به نظرش می‌رسد خود را آتش بزند، اما نظرش عوض می‌شود. پس از مدتی یک اتوبوس متروکه را می‌یابد آن را مرتب، تمیز و مجهز می‌کند و از آن برای اجاره دادن به جوانان استفاده می‌کند.

سلمان امین، دست‌کم در داستان‌هایی که از او خوانده‌ایم، عاشق کوچه‌وخیابان است. آن هم نه کوچه‌ها و خیابان‌هایی که معمولا سر‌و‌کله‌شان در داستان‌های فارسی پیدا می‌شود. یک‌راست می‌رود سراغ محله‌هایی که خیلی از نویسنده‌ها کاری به کارشان ندارند و معلوم است هیچ محله‌ای بدون آدم نیست. داستان‌های سلمان امین داستان همین آدم‌هاست. آدم‌هایی که چیز زیادی درباره‌شان نمی‌دانیم. انجمن نکبت‌زده‌ها از آن رمان‌هایی است که می‌شود آن را در رده‌ی رمان‌های اجتماعی جای داد. رمانی که بخش اعظم آن در خیابان‌های تهران و یک پمپ‌بنزین می‌گذرد. رمان از جایی شروع می‌شود که مشکلی در زندگی یک سرباز بخت‌برگشته به اسم قاسم پیدا می‌شود و این سرباز هر چه می‌کند نمی‌تواند از فرمانده‌اش سرهنگ غفور مرخصی بگیرد و این تازه شروع مکافات و ماجرایی است که نمی‌شود به‌سادگی از دستش خلاص شد. انجمن نکبت‌زده‌ها یک شخصیت اصلی دارد، اما از آن‌جا که بقیه‌ی شخصیت‌ها هم ماجراهای خودشان را دارند، ماجراهای‌شان سر راه ماجراهای شخصیت اصلی قرار می‌گیرد و ماجرای تازه‌ای را پدید می‌آورند. تهران این رمان شهری است با همه‌ی مشخصاتی که خیلی وقت‌ها ترجیح می‌دهیم نبینیم‌شان. شهری که خوبی و بدی‌اش با هم ترکیب شده و سوا کردن‌شان اصلا آسان نیست و مهم‌تر از همه این‌که قرار نیست شهر را به عنوان چیزی جدا از مردم این شهر ببینیم. شهر اگر زنده است به خاطر مردمی است که صبح تا شب دنبال این هستند که زندگی‌شان را ادامه بدهند.