تمشک های ناظر

بی‌گمان، نظامی گنجوی یکی از استادان بی‌بدیل و از ستون‌های استوار شعر فارسی و از جمله شاعرانی است که توفیق یافت سبک و روشی خاص را در نظم فارسی بنیان نهد. خمسۀ نظامی نیز حد اعلای کمال در داستانسرایی غناییِ منظوم است. نظامی نوع شعر تمثیلی را در زبان فارسی تکامل بخشید. در چاپ این اثر، دورهٔ نظامی به تصحیح ی. ا. برتلس اساس قرار گرفته که در اتحاد شوروی پیشین چاپ و منتشر شده است. با توجه به این که تصحیح و تهیهٔ متن علمی - انتقادی آثار نظامی در آکادمی علوم شوروی، از لحاظ تاریخی پس از انتشار هفت پیکر به تصحیح یان ریپکا و کلیات نظامی به تصحیح وحید دستگردی صورت گرفته است و نسخه‌شناسانی که به‌کار تصحیح خمسه می‌پرداخته‌اند، علاوه بر نسخه‌های دستنوشت، از نسخه‌های چاپی یاد شده نیز بهره برده‌اند، این نسخه یکی از معتبرترین نسخه‌های خمسهٔ نظامی به شمار می‌رود. از جمله ویژگی‌های این چاپ که برای نخستین بار در ایران به صورت کامل منتشر می‌شود، می‌توان موارد زیر را برشمرد: رسم‌الخط اثر بر اساس شیوه‌نامهٔ نگارش و ویرایش انتشارات ققنوس تنظیم شده است؛ هر جا که نیاز بوده واژه‌ها، عبارت‌ها یا ابیاتی از نسخه‌بدل‌ها به صورت پانوشت آمده است؛ هر جا که مشاهده شده وزن شعر دچار نقصان است، اگر افزودن واژه‌ای ضروری تشخیص داده شده، با توجه به نسخه‌های دیگر آن واژه میان قلاب [ ] آورده شده است؛ غلط‌های چاپی نسخهٔ اصلی اصلاح شده است؛

کتاب‌های «از خشم و هیاهو» و «سمفونی مردگان» از جمله رمان‌هایی هستند که در ادبیات ایران و جهان بسیار ستوده شده‌اند. هر دو رمان ذهن و زمان جامعه خویش را به تصویر می‌کشند و به چرایی‌های بسیار راه می‌برند. این کتاب تأملی است بر زمان و ذهن در این دو اثر، نویسندۀ گزاره‌های جامعه‌شناختی هر دو اثر را می‌کاود و با رمزگشایی از استعاره‌ها و مجازها، مخاطبان را به تأملی دیگر و به بازخوانی هر دو رمان دعوت می‌کند. سال ١٨٨٩ در تاریخ فلسفه، سال تعیین‌کننده‌ای است. در این سال «برگسون» نخستین اثر خود را با عنوان داده‌های بی‌واسطۀ وجدان منتشر ساخت که رسالۀ دکترای او بود. در این اثر برای نخستین بار، برداشتی تازه از مقولۀ زمان مطرح شد. برگسون به دو گونۀ زمان باور داشت. نخست زمان دروغین، ریاضی، مکانیکی یا بدل زمان که وی آن را زمان تقویمی می‌نامید، زمانی که ساعت آن را نشان می‌دهد. و زمان ارزشی و کیفی که او آن را زمان حقیقی می‌خواند و به باورش همان حرکت عقربه‌های ذهن آدمی است. نخستین زمان، امری بیرونی است و تقویم، حرکت زمین، سیارات و اجرام آسمانی آن را تعیین می‌کند و دومین زمان، روندی درونی، ذهنی و روانی است. وقتی می‌اندیشیم، برگذشته‌ای حسرت می‌خوریم، به کشف و شهودی می‌رسیم، به ارزیابی پندار، گفتار و کردار خود در آیینۀ جان می‌پردازیم، با زمان حقیقی سروکار داریم و چون اجازه می‌دهیم زمان بیرونی و تقویمی بر ما عارض شود بی‌آن‌که مجالی برای درنگ فلسفی، چالش جسم با جان، رویارویی درون با بیرون و مواجهۀ زمان کمی و کیفی داشته باشیم، بی‌گمان، معروض زمان تقویمی شده‌ایم. کتاب «از خشم و هیاهو تا سمفونی مردگان» سعی در مقایسه و تطبیق این زمان‌ها دارد.

داستان‌های این مجموعه نگاهی تازه به مسائل و اتفاقاتی دارند که در زندگی روزمره ما رخ داده یا می‌دهند. در داستان اول این مجموعه نگارنده از جنگ می‌گوید: گزارشگر یک روزنامه که نزدیک به بیست سال در اروپای غربی زندگی کرده، حالا به ایران برگشته است، چرا که مادرش در حال احتضار است. بعد از درگذشت مادر، او قصد دارد به اروپا برگردد اما یک روز که از سر بی حوصلگی در خیابان‌های تهران قدم می‌زند با دیدن یک کتاب با نام "گیرنده: منقطه جنگی" که به طور تصادفی به دستش می‌افتد با نامه‌هایی روبرو می‌شود که دانش‌‌آموزان از شهرای مختلف برای رزمندگان جبهه‌های جنگ تحمیلی نوشته‌اند. او آنها را می‌خواند و یکی از نامه‌ها تأثیر عجیبی بر روی او می‌گذارد. حالا به او سرنوشت نویسنده یکی از نامه‌ها علاقه‌مند شده است. سال‌ها از پایان جنگ گذشته است و او ناخواسته به سوی شهری می‌رود که دختری از آنجا، سال‌ها پیش، برای رزمنده‌ای نامه نوشته است و... دیگر داستان‌های این مجموعه عبارتند از: تالاب، روسان دارند از آب بالا می‌آیند، اتاق طبقه دوازدهم، سینمای مخفی و چند داستان دیگر.‏ مرتضی کربلایی لو متولد ١٣٥٦ نویسنده جوانی است که در داستان‌هایش باید منتظر وقوع حادثه‌ای بود که در آخرین لحظه‌ها رخ می‌دهد. "من مجردم خانوم" و "خیالات" کتاب‌هایی هستند که پیش‌تر از او منتشر شده است. کتاب "من مجردم خانوم" در بیست و دومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی (بهمن ٨٣) مورد تشویق قرار گرفت.