تو از دست های من سردتری

بی‌گمان، نظامی گنجوی یکی از استادان بی‌بدیل و از ستون‌های استوار شعر فارسی و از جمله شاعرانی است که توفیق یافت سبک و روشی خاص را در نظم فارسی بنیان نهد. خمسۀ نظامی نیز حد اعلای کمال در داستانسرایی غناییِ منظوم است. نظامی نوع شعر تمثیلی را در زبان فارسی تکامل بخشید. در چاپ این اثر، دورهٔ نظامی به تصحیح ی. ا. برتلس اساس قرار گرفته که در اتحاد شوروی پیشین چاپ و منتشر شده است. با توجه به این که تصحیح و تهیهٔ متن علمی - انتقادی آثار نظامی در آکادمی علوم شوروی، از لحاظ تاریخی پس از انتشار هفت پیکر به تصحیح یان ریپکا و کلیات نظامی به تصحیح وحید دستگردی صورت گرفته است و نسخه‌شناسانی که به‌کار تصحیح خمسه می‌پرداخته‌اند، علاوه بر نسخه‌های دستنوشت، از نسخه‌های چاپی یاد شده نیز بهره برده‌اند، این نسخه یکی از معتبرترین نسخه‌های خمسهٔ نظامی به شمار می‌رود. از جمله ویژگی‌های این چاپ که برای نخستین بار در ایران به صورت کامل منتشر می‌شود، می‌توان موارد زیر را برشمرد: رسم‌الخط اثر بر اساس شیوه‌نامهٔ نگارش و ویرایش انتشارات ققنوس تنظیم شده است؛ هر جا که نیاز بوده واژه‌ها، عبارت‌ها یا ابیاتی از نسخه‌بدل‌ها به صورت پانوشت آمده است؛ هر جا که مشاهده شده وزن شعر دچار نقصان است، اگر افزودن واژه‌ای ضروری تشخیص داده شده، با توجه به نسخه‌های دیگر آن واژه میان قلاب [ ] آورده شده است؛ غلط‌های چاپی نسخهٔ اصلی اصلاح شده است؛

« روز گودال» مجموعه‌ای از ١٤ داستان کوتاه و بلند است که بنا به گفته‌ی نویسنده، زمان تألیف این داستان‌ها را می‌توان به دو بخش کلی قبل و بعد از سفر او تقسیم کرد. داستان‌هایی چون «زنی که رفت تا بایستد» و « نه، هیچ چیز » از جمله داستانهایی هستند که پیش از سفر جهانگردی این نویسنده که در سال ١٣٨٤ انجام شد، نوشته شده‌اند. داستانهایی چون «جاده پشت خانه» ، «من در آب زیبا هستم» ، «زن رودخانه» و «روز گودال» دیگر داستانهایی هستند که نویسنده از نظر زمانی بعد از این سفر نوشته است . شکوفه آذر درباره تأثیر سفر بر داستانهایش معتقد است: «هرچه بیشتر داستان را شناختم ، بیشتر فهمیدم که بدون جهان‌بینی و هستی‌شناسی ، آنچه نوشته می‌شود ، نهایتاً داستانی خوش‌ساخت ، اما کم عمق و در نتیجه کم تأثیر است.» او همیشه احساس می‌کرده یک‌ جای کار می‌لنگد و جهان‌بینی چیزی نیست که صرفاً از طریق مطالعه و زندگی روزمره کسب شود . بنابراین ، دنبال ماجراجویی می‌رود و آنگاه که برمی‌گردد با چشم دیگری به کشورش می‌نگرد و آنگاه حاصل سفرهای کولی‌وار بینشی را به او می‌دهد که در برخی از داستانهای روز گودال نمود می‌یابد. چرا که از دید نویسنده، زندگی به مثابه فرایند شناخت هستی درون و بیرون است همان‌طور که ادبیات.

« می‌پرسم مگر می‌شود برادر برادر را بکشه . آقای رحیمی می‌خندد : این مهم نیست که نفهمی ، کاش دیر بفهمی ، هر چی دیرتر بهتر . خاطره‌های لعنتی مجال نمی‌دهد . نفسم کم آمده است . نمی‌فهمم چرا آقای رحیمی در مغزم این همه زنده است . مگر آدم عاشق مرد ژولیده هم می‌شود ؟ گفت : آدم عاشق همه چیز می‌شود . به هر چیزی که خوب نگاه کنی می‌توانی عاشقش شوی . مثل یک نویسنده که می‌تواند عاشق شخصیت‌هایش شود . » مجموعه داستان « مگر می‌شود هابیل قابیل را کشته باشد » کنکاشی است در شناخت شخصیت و رسیدن به بلوغ که در ٣ بخش مجزا از هم روایت می‌شود . بخش نخست تحت عنوان چشم‌های سیاه با نگاه نوستالژیک در شیوه روایت همراه است و راوی در حال گذر از بلوغ به گذشته بر می‌گردد و نگاه کودکانه سرخوشی در بازخوانی اتفاقات تلخ گذشته دارد . در بخش دوم اثر با عنوان مگر می‌شود هابیل قابیل را کشته باشد راوی در ابتدای بلوغ است . او با دنیایی مواجه می‌شود که همه چیز را از فیلتر ذهن تازه بالغش نقل می‌کند . از کودکی ناب خبری نیست و کمی مالیخولیا چاشنی کاراکترهای بخش دوم است . شخصیت‌ها مدرن است و فرم در تمام داستان‌ها غالب است . در بخش پایانی که عنوان آن « خراب می‌شود » است با ٣ داستان نیمه بلند وابسته به هم مواجهیم که پایان یک ماجرای عاشقانه را به چالش می‌کشد . در این بخش راوی بالغ است و در دنیای واقعی و دردها و رنج‌های ناشی از یک رابطه خراب شده زندگی می‌کند که از دیدگاه چند شخصیت روایت می‌شود . در نهایت این مجموعه تلاشی است برای درک ساده‌ای از انسانهای به ظاهر پیچیده و مناسباتشان با دنیای مدرن امروز . کتاب « مگر می‌شود هابیل قابیل را کشته باشد » در ١٢٧ صفحه منتشر شده است .