جامعه شناسی مارکس

معرفی کتاب شوکران اندیشه شوکران اندیشه؛ خاطرات و اندیشه های آیت الله صالحی نجف آبادی نویسنده کتاب شهید جاوید» مرحوم آیت الله صالحی نجف آبادی از جمله علمای تراز اولی بود که جزو پیشروان روشنفکری و یا نواندیشی دینی به شمار می رود که تلاش کرد تا پیرایه و خرافه را از دین بزداید و اندیشه جدیدی از فلسفه دین را ارائه کند. صالحی نجف آبادی بر اهمیت مبانی کلامی و اخلاقی شریعت اسلام و لزوم تطبیق فقه و اصول با آن ها تأکید داشت و در رویکرد اجتهادی خود بر اهمیت دلایل عقلی و نقلی معتبر و بی اعتباری بسیاری از احکامی که به استناد اجماع و «ادعای اجماع» صادر شده، اصرار داشت که این امر منشأ مخالفت های بیشماری با آراء و نظرات او شد. وی به پیروی از استادش آیت الله بروجردی بر اهمیت فقه مقارن و تقریب گرایی و عدم تعصب در مواجهه با دستاوردهای فقهی اهل سنت اصرار می ورزید. او همچنین بر لزوم بازخوانی تاریخ و تأثیر آن در کشف حقایق شریعت واقف بود و به همین جهت در تاریخ و «علم رجال» تبحر داشت و بخشی از کشفیات کم نظیر خود در مورد احادیث مجعوله را در کتاب «غلو» و برخی مقالات دیگر آورده است. از دید وی دانستن تمام علوم لازمه امامت امامان نیست و امامان تنها آگاه به همه احکام اسلام و امور اجتماعی و سیاسی هستند و علم آنها در موارد دیگر استثنایی است و عمومیت ندارد. وی برای اثبات نظر خود بر روایات، قرآن، نظر علمای پیشین (شیخ مفید و شیخ طوسی، علامه حلی و سید مرتضی) استناد می کند. از دید وی آگاهی به امور غیبی در مواردی خاص به خواست خدا به امامان و پیامبر الهام می گردد و عمومیت ندارد.

هدف اصلی ریچارد رورتی فیلسوف پست مدرن آمریکایی آن است که لیبرالیسم را به گونه ای تبیین کند که با اندیشه های پست مدرن در عصر تکثر و عدم ایقان سازگار جلوه نماید. همانند سایر متفکران پست مدرن وی بر آن است که مفاهیم بنیادین سنتی در فلسفه مانند «طبیعت» «انسان» یا طبیعت جهان تصنعی هستند اما به نظر او تمایل پست مدرنیستی به ساختار شکنی نباید راه را بر عدم مسئولیت اخلاقی بگشاید دغدغه ی رورتی حفظ فرهنگ لیبرالی حقوق بشر و مدارا بدون ارجاع به مفاهیم سنتی فلسفه ی غرب است. وی بدین منظور پراگماتیسم خاص خود را مطرح می کند که در برگیرنده ی سه محور اصلی است (الف) رد نظریه ی معرفتی بازنمایی (ب) عقلانیت مبتنی بر حس جمعی همبستگی ج) نفی بنیان گرایی در پذیرش دیدگاه های اخلاقی و سیاسی در زمینه ی اندیشه ی سیاسی رورتی هواخواه یک نوع لیبرالیسم معطوف به رویه است که هدفش در حوزه عمومی اجتناب از ستم و تحقیر دیگران و در حوزه ی خصوصی تسهیل خود آفرینی است. البته دیدگاه های رورتی در همه ی این زمینه ها با چالشهایی جدی از سوی منتقدانش مواجه شده است.