جستاری در خصوص فاهمه بشری

معرفی کتاب تاریخ مشروطه ایران تا طلوع آفتاب قرن بیستم ، ایران در حال فروپاشی ناشی از بحران بود. ایران استقلال اقتصادی و سیاسی خود را توسط امپراطوری های روسیه و انگلیس از دست داد زیرا یک سلطنت مطلقه مرفه ، کشور را هر چه عمیق تر به زیر بار بدهی کشانده بود. عده ای از روشنفکران، حاکمیت قانون را راه حل این امر می دانستند و سرانجام عقاید آنها توسط ائتلاف گسترده ای از تجار ، روحانیون و صنعتگران مطرح شد. در سال 1906 ، شاه مجبور شد که قانون اساسی و پارلمان (مجلس) را برای اولین بار در جهان اسلام بوجود آورد. احمد کسروی تاریخ انقلاب مشروطه ایران را بازگو می کند. کار کسروی برای آگاهی سیاسی مدرن ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. کسروی در یک محله فقیرنشین تبریز متولد شد. او که بعنوان روحانی مطرح شد، تحت تأثیر رنج وخیم استان استان آذربایجان در جریان انقلاب قرار گرفت و نسخه ای از تاریخ حاضر را در حدود سال 1922 تهیه کرد. جلد حاضر خواننده را به زندگی در ایران قبل از انقلاب مشروطیت می برد و علل فوری انقلاب و اعطای قانون اساسی و افتتاح مجلس را شرح می دهد. .

معرفی کتاب شب نشینی با شکوه “شب نشینی باشکوه” اثری است از “غلامحسین ساعدی” ملقب به “گوهرمراد” که مجموعه ای از داستان های کوتاه این نویسنده و نمایش نامه نویس پرآوازه ی ایرانی را در بردارد. آنچه در “شب نشینی باشکوه” با آن مواجه هستیم، یکی از نخستین تلاش های صورت گرفته در پی ریزی شیوه ای از داستان نویسی است که در آن جهان اشباح و مردگان همراه با فضایی وهم آلود ارائه شده است. آنچه “غلامحسین ساعدی” در به تصویر کشیدن آن در این مجموعه داستان، تاکید داشته، نمایی از پوچی، یکنواخت بودن، و ملال های زندگی کارمندی است که به خوبی هم از پس آن برآمده است. او در بستری از فضاسازی های وهم آلود، دغدغه ها و مشکلات اجتماعی مربوط به زندگی روزمره ی این قشر از جامعه را توصیف می کند و وحشت و اضطراب ناشی از این سبک زندگی را در خلال عملکرد و رفتار هر کدام از شخصیت ها به تصویر می کشد. این دوازده داستان خواندنی و تامل برانگیز که خط فکری مشابهی دارند عبارت اند از: «شب نشینی باشکوه»، «چتر»، «حادثه به خاطر فرزندان»، «ظهر که شد»، «مراسم معارفه»، «سرنوشت محتوم»، «استعفانامه»، «خواب های پدرم»، «مفتش»، «دایره ی درگذشتگان»، «مسخره نوانخانه» و «مجلس تودیع». زندگی کارمندی در صحنه های مختلفی در این مجموعه به توصیف کشیده شده است و یک صحنه مراسمی از تودیع کارمندان بازنشسته ی شهرداری است. صحنه ی دیگر داستان ویرانی کارمند اداره ی ثبت آمار و احوال بوده و بعدی به تعویض روسای این اداره به صورت پیاپی می پردازد. یکی از ترس کارمندی که نگران است به اختلاس متهم شود سخن می گوید و دیگری بحث و جدل های کارمندان بر سر به رخ کشیدن فرزندانشان می باشد. وجه مشترک تمام این داستان ها همانطور که مشاهده می شود، زندگی کارمندی بوده و این مساله در فضایی سرد و موقعیت هایی گریزناپذیر وصف می شود. .