جلال آل احمد و گذر از سنت به تجدد

همه، قوانین را زیر پا می گذارند. اما صدای ناسازگار درون سر ما چیست که ما را به خاطر آن مورد انتقاد و نکوهش قرار می دهد؟ در روانکاوی به این صدا سوپرایگو گفته می شود که فروید آن را درونی شدن کودکانه اقتدار والدین و مظهر پیچیده ادیپوس تصعید شده تصور می کرد. این کتاب “سوپرایگو”به بررسی اهمیت فراخود در انتقال استانداردهای اخلاقی و کدهای رفتاری از نسلی به نسل دیگر می پردازد – اما در عین حال بررسی می کند که از فراخود چگونه می تواند منجر به ناراحتی های روحی شود که بسیاری از مردم از آن رنج می برند. پریسیلا روث به نمونه هایی از روش های متعددی که ابرخود ما می تواند خود را در رویدادهای آشنا روزمره نشان دهد ، نگاه می کند و نشان می دهد که چگونه احساسات و رفتار ما تحت تأثیر آن قرار می گیرد حتی زمانی که از حضور آن آگاه نیستیم. او با استفاده از مطالب موردی از روانکاوی و روان درمانی ، نشان می دهد که چه نوع تجربیاتی ممکن است در پشت تأثیرات پنهان ، اما بسیار قدرتمند نهفته باشد. .

معرفی کتاب گیله مرد بزرگ علوی، نویسنده و روشنفکر مشهور معاصر است که از پیشگامان عرصه ی داستان نویسی نوین در ایران محسوب می شود. معروف ترین اثر او، مجموعه داستان های گیله مرد است که از داستانی با همین نام و هشت داستان دیگر به نام های دزاشیب، نامه ها، یک زن خوشبخت، رسوایی، یه ره نچکا، خائن، اجاره خونه و پنج دقیقه پس از دوازده تشکیل شده است. داستان گیله مرد حکایت زندگی دهقانی روستایی است که در جنگل های گیلان اتفاق می افتد. او یک مبارز شورشی است که علیه ستم های حاکم قیام کرده و همسر او به دست ماموران کشته شده است. داستان در دو بخش بیرون و درون اتفاق می افتد. بخش بیرون از تعاملات دو ماموری که گیله مرد را به پاسگاه می برند تشکیل شده که یکی از آن ها بد ذات است و با کنایه و توهین گیله مرد را می آزارد. دیگری اما ساکت است و زندانی را در سکوت همراهی می کند. این خاموش بودن مامور دوم خود برای گیله مرد آزار دهنده است. بخش درونی رمان درون ذهن گیله مرد سپری می شود و به افکار او درباره ی صغرا، همسر محبوبش که بی گناه کشته شد و طفل شش ماهه ای که با مرگ مادر در کومه جا مانده و سرنوشت نامعلومی دارد، می پردازد. افکار گیله مرد بین گرفتن انتقام صغرا و پیدا کردن راه فرار برای بازگشت پیش فرزندش در جریان است. همزمان با ورود این سه نفر به قهوه خانه ای که بین راه قرار دارد، مردی بلوچ که به اجبار به گیلان فرستاده شده و از خانواده ی خود دور افتاده است با گیله مرد مواجه می شود و گفت گوی این دو نفر داستان را در مسیری خواندنی و گیرا هدایت می کند. این روایت جذاب از داستان دو تفکر شورشی و انقلابی و در عین حال تضاد طبیعت و خوی آن ها یکی از مهم ترین آثار در ادبیات داستانی ایران محسوب می شود. .

معرفی کتاب یاد بعضی نفرات سیمین بهبهانی علاوه بر اینکه در شاعری استاد بود، در نثرنویسی و خاطره گویی نیز تبحری ویژه داشت. او هم شعر اجتماعی می سرود و هم شاعری اجتماعی و پر حشر و نشر بود. او در این کتاب گوشه هایی از زندگی، احوال و آثار برخی شعرا و نویسندگان معاصر را بعضا در قالب خاطرات و دریافت های شاعرانه به دست می دهد. سیمین بهبهانی درباره این کتاب می نویسد: «بیشترینه نوشته هایم در این مجموعه، حاصل دقت در آثار و احوال یاران و عزیزان و شناخت رفتار و گفتار ایشان بوده و به خاطره همنشینی با آنان در آمیخته، و کمتر فصلی است که از این گونه حال و حکایت بی بهره مانده باشد. اسلوب نگارش یادگزاره ها گاه ساده است و گاه پیرایه مند: نظر به موقعیت و احوال خودم، از هر دو شیوه بهره گرفته ام. این حقیقت را هم هیچ گاه فراموش نکرده ام که هر هنرمند، در آنچه می آفریند، بازتابی از چند و چون روان و ضمیر خویش دارد. از این روست که ضمن اندیشیدن درباره هر اثر، به خلق و خوی آفرینده اش هم توجه داشته ام. » .