داریوش شایگان و بحران معنویت سنتی

معرفی کتاب شکسپیر قدم اول امروزه در اقصی نقاط جهان آثار شکسپیر را به روی صحنه می برند و می خوانند و مورد پژوهش قرار می دهند. چرا چنین اشتیاق و علاقه ای وجود دارد و ومهم تر از همه اینکه از چه رو باید چنین علاقه ای نسبت به یک نویسنده انگلیسی اهل استراتفورد که تقریبا 400 سال پیش چشم از جهان فرو بست وجود داشته باشد.

کتاب مکتب های ادبی به قلم رضا سید حسینی، نویسنده و از چهره های تاثیرگذار امر ترجمه، نخستین بار در سال ۱۳۳۴ منتشر شد و سپس بارها به تجدید چاپ رسید، اکنون چاپ بیستم این اثر دو جلدی توسط انتشارات نگاه در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. اما مکتب ادبی چیست؟ به طور کلی مکاتب ادبی به جمع ویژگی ها و نظریاتی که در نتیجه ی فرهنگ، اجتماع و سیاست یک بازه ی تاریخی در ادبیات کشور یا منطقه ای ایجاد شده، اطلاق می شود. این ویژگی های مشترک در آثار اهل قلم نمود یافته و سپس به طور جداگانه با ضوابط و آیین های تعریف می شود و پیروان خاص خودش را پیدا می کند و آثاری که مربوط به یک سبک یا مکتب اند از آثار دیگر نویسندگان مجزا می شوند. این ویژگی ها یا به اصطلاح معروف ایسم ها از جمله موارد مهمی است که در زمینه ی نقد و بررسی آثار ادبی مورد توجه قرار می گیرد و جز استانداردهای ارزیابی و نقد مجسوب می شود. در کتاب مکتب های ادبی شامل بررسی تعدادی از مهم ترین این مکاتب هستیم که در جلد نخست آن باروک، کلاسیسم (اصول ادب و هنر و فلسفه ی روم و یونان)، رمانتیسم که اساس آن تخیل و احساس با تاکید بر فردگراییست، رئالیسم یا واقع گرایی، ناتورالیسم یا طبیعیت گرایی و هنر برای هنر و مکتب پارناس به چشم می خورد. تولد ادبیات جدید، سمبولیسم یا نماد گرایی، مکتب هایی از سمبلیسم، تحول مکاتب در روسیه، اکسپرسیونیسم یا تعبیرگرایی که ابتدا در نقاشی ایجاد شد و سپس به ادبیات ورود کرد، کوبیسم، دادائیسم که هرگونه اصول و قاعده را مضحک می دانستند، سورئالیسم که آنچه ماورای واقعیت است را بر مبنای خیال و سر ضمیر ارائه می کند، اگزیستانسیالیسم ، تئاتر نو و در نهایت دگردیسی رمان در جلد دوم این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. .

معرفی کتاب مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران باید از همین ابتدا به این امر اشاره کرد که کتاب حاضر در واقع حاصل جمع آوری مقالات مختلف در حوزه جامعه شناسی سیاسی ایران است. گزینش و ترجمه این مقلات توسط «سهیلا ترابی» صورت گرفته است. این کتاب تحت عنوان « مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران» توسط نشر شیرازه منتشر شده است. نویسنده اصلی این مقالات یرواند آبراهامیان است. آن چه بیش از از هر موضوع دیگری روش تاریخ نگاری یراوند آبراهامیان را از روش و یا در اکثر موارد، فقدان یک روش و بینش مشخص دیگر پژوهندگان تاریخ معاصر ایران متمایز می سازد، تأکید خاص اوست بر مبانی اجتماعی تحولات سیاسی ادوار مورد بحث.توجهی که در درجه اول خود را به صورت احتراز از تأکید بر نقش تحولات خارجی بر دگرگونی های داخلی کشور نشان می دهد و آن گاه در بررسی تأثیر تنش های اجتماعی بر چگونگی شکل گیری حرکت های سیاسی.