داستان اضطراب من

اپرای مردان سبیل استالینی رمانی اجتماعی ـ‌ سیاسی است با محوریت کودتای ٢٨ مرداد سال ١٣٣٢. این رمان در سه فصل و با سه نگاه نسبت این حادثه بزرگ و تأثیرگذار تاریخ معاصر نوشته شده است و جانمایه زندگی از سطرهای غبارگرفته خاطرات و نقل‌ها و اسناد سربرآورده و دوان‌دوان چهره انسان‌های مرحله گذار ایرانی را ترسیم نموده. رمان از سور و سات عروسی توران شاهی شروع می‌شود و با مواجهه او و نامزدش، آبنوس با حوادث قبل و بعد کودتای ٢٨ مرداد ١٣٣٢ همراه می‌شود و... و در نهایت کشمش‌ها و دغدغه‌های زندگی اصغر خالدار همراه می‌شود تا دو ریل موازی، قطارهای زندگی این دو شخصیت را به مقصد نهایی ببرد. در قسمتی از کتاب می‌خوانیم: «سال تحصیلی دیگر نرفته‌ام سنگر. می‌خواستم خودم را منتقل کنم تهران تا بیشتر پیش آبنوس باشم. وزارتخانه هم بهم ریخته است. امروز می‌گویند؛ باشد، فردا می‌گویند؛ برو شمیرانات، پس‌فردا هم باز می‌گویند؛ توی شاه‌پسند سنگسر نیروی جایگزین نداریم، باید برگردید سنگسر. ظهر نشده، به خانه مادر تلفن می‌زنند که فردا صبح وزارتخانه باشم تا محل خدمت جدید را معرفی کنند. به سرم زده، درس و مدرسه را ول کنم و به خانه و زندگی‌ام برسم. آبنوس هم کسی را می‌خواهد که کنارش باشد. از دیشب، میهمان آمدند خانه‌مان. سه نفر بودند. آبنوس طوری از من بابت میهمانی‌های رسیده عذرخواهی می‌کرد که از خودم خجالت کشیدم. میهمان‌ها که آمدند، آبنوس مثل همیشه لگن آب را برد جلوی پایشان گذاشت و ازشان اجازه خواست پایشان را بشوید. آن یکی‌شان که چهار شانه و پُر قد و هیکل‌تر از بقیه بود و بهش می‌خورد نظامی باشد و امروز بهم گفت اسمش روزبه خسروانی است، دست آبنوس را گرفت و گفت: «ما همه تلاشمون اینه کسی پای دیگه رو نشوره!» آبنوس خندید و گفت: «یه رسمه! پدر مرحومم واسه مهموناش می‌کرد!» خسروانی خندید و گفت: «پس بیا رسمو بشکن، من پای تو رو بشورم!»

در سال‌های ١٣٣٢ تا ١٣٩٠ خورشیدی نسل‌های گوناگونی از زن‌های یک خانواده با نام‌های «افسون»، «مهوش»، «آتشه»، «پری» و... موجب رخ دادن اتفاقات عجیبی در زندگی یکدیگر می‌شوند، مانند یک دومینو که حرکت مهره‌ای، بقیه مهره‌ها را می‌اندازد. یکی با قدرت‌های فرا طبیعی، تصوراتش را عینیت می‌بخشد. دیگری برای رسیدن به خواسته‌هایش به جادو روی می‌آورد. آن‌ها وقتی دنبال عشق هستند، تنفر را پیدا می‌کنند و می‌فهمند در این دنیا قابل دسترس نیست و فقط می‌شود به خیال آن دست پیدا کرد. آن‌ها حتی گاهی به خاطر ناکامی تا مرز خودکشی هم پیش می‌روند. همچنین زندگی شخصیت‌های مرد داستان، فرامرزخان، نریمان، جهانگیر و... در تحولات اجتماعی و نقاط حساس تاریخی دستخوش تغییر و تحولات می‌شود اما فرامرزخان با درکی که از معنویت دارد تمام هویت‌های قبلی خود را فراموش می‌کند. وقایع زندگی هر یک از این مردان می‌تواند متأثر از افرادی باشد که در زمان‌های دیگری هم بودند مثل «ساشای لهستانی» که در زمان جنگ جهانی دوم به اردوگاهی در ایران آمده بود. در کتاب مرده‌ها در راهند همه در جستجوی این هستند که بفهمند چه چیزی خلأ روح‌شان را پر می‌کند اما در همین حال بازی‌های دنیا آن‌ها را از حقیقت دورشان می‌کند. برای آن‌ها مرگ مهم نیست، مهم آن است که چگونه با آن مواجه شوند و بفهمند از زندگی چه یافته‌اند. ناتاشا امیری پیش از این مجموعه داستان‌های هولا... هولا، عشق روی چاکرای دوم، بعد دیگر نمی‌توان خوابید و رمان با من به جهنم بیا را منتشر کرده است.

گارسیامارکز در دو مجموعه‌ داستان‌ طوفان‌ برگ‌ و داستان‌های‌ دیگر و کسی‌ برای‌ سرهنگ‌ نامه‌ نمی‌دهد و داستان‌های‌ دیگر و نیز ساعت‌ شوم‌، که‌ مرحله‌ نخستِ آثار او را تشکیل‌ می‌دهند، بیش‌تر به‌ سقوط‌ اخلاقی‌، فساد اجتماعی‌ و سرکوب‌ سیاسی‌ تکیه‌ می‌کند و در عین‌ حال‌ مقاومت‌های‌ فردیِ افراد را در برابر شرایط‌ نومیدکننده‌ای‌ که‌ در آن‌ زندگی‌ می‌کنند نشان‌ می‌دهد. این‌ آثار نقطه‌ عطفی‌ در اعتراضِ اجتماعیِ مرسوم‌ در رمان‌ امریکای‌ لاتین‌ بود و سبب‌ آن‌ بیش‌تر ارائه‌ مبهمِ واقعیت‌، سمبولیسمِ غیرمرسوم‌ و حضور عناصر تخیل‌ و شوخ‌طبعیِ به‌ کار رفته‌ در آن‌هاست‌ . گارسیامارکز با نوشتن‌ صد سال‌ تنهایی‌ به‌ اوج‌ خلاقیت‌ خود دست‌ یافت‌. او در این‌ اثر به‌ واقعیت‌ گزارشی‌ پشت‌ می‌کند و به‌ واقعیت‌ خلق‌ شده‌ و تخیل‌ افسارگسیخته‌ روی‌ می‌آورد. این‌ رمان‌ در واقع‌ استعاره‌ واقعیت‌ انسان‌ کنونی‌ است‌. جبر آهنینی‌ که‌ بر زندگی‌ آدم‌ها حکومت‌ می‌کند، تنهایی‌، خشونت‌ و نفرینی‌ که‌ خانواده‌ در زیر آن‌ رنج‌ می‌برند، همه‌ نگاه‌ تراژیک‌ گارسیامارکز را به‌ زندگی‌ تصویر می‌کنند. رمان‌ از عشق‌ و دیگر اهریمنان‌ یکی‌ از آثار زیبای‌ گابریل‌ گارسیامارکز به‌شمار می‌رود.