درآمدي بر نظريه انتقادي

معرفی کتاب غریبه در شهر “غریبه در شهر” رمانی است با پس زمینه ی تاریخی به قلم “غلامحسین ساعدی” که حوادث سال 1288 شمسی را مورد توجه قرار داده است. سالی که تبریز توسط قوای روس اشغال شد و داستان “غریبه در شهر” نیز، در همانجا اتفاق می افتد. این اثر از “غلامحسین ساعدی”، که بیشتر با نمایش نامه ها و فیلم نامه های درخشانش شناخته می شود، آخرین رمانی است که به قلم وی نوشته شد و با پرداختن به برهه ای از تاریخ ایران که درگیر جنگ جهانی بوده، هم یک اثر تاریخی و هم یک داستان اجتماعی به شمار می رود. ”غریبه در شهر” قصه ی روزهایی است که شایعه ی از بین رفتن ستارخان، سردار ملی ایران، بر سر زبان ها افتاده و از طرفی گفته می شود که قرار است عموی او، با نام امامقلی، قیامی را ترتیب دهد. از یک سو روس ها در صدد سرکوب خیزش مردمی هستند و از سوی دیگر مردم، شخصیت امامقلی را باور ندارند و فکر می کنند نام او تنها یک شایعه است که بر سر زبان ها افتاده است. در این بین حضور یک “غریبه در شهر” به اسم حیدر، توجه همه را به خود جلب می کند. از آن جایی که “غلامحسین ساعدی” عمدتا یک نمایش نامه نویس و فیلم نامه نویس است، استفاده ی مناسب و به جا از دیالوگ ها، از فنونی است که وی در آن بسیار چیره و زبردست بوده و در رمان “غریبه در شهر” نیز این مهارت کاملا به چشم می خورد. شخصیت پردازی این رمان بسیار ملموس است و داستان از آهنگ و طنین دلپذیری برخوردار است؛ به نحوی که پس زمینه ی تاریخی رمان نه تنها خسته کننده نیست، بلکه توجه خواننده را بیش از پیش به تاریخ کشور جلب می کند. .

وقتی در اواخر سال ٢٠١٩ ویروس جدید و عجیبی در بزرگ‌ترین شهر مرکزی چین ظاهر شد، یازده میلیون نفر سکنۀ این شهر خبر نداشتند قرار است چه بلایی بر سرشان بیاید. اما خیلی زود شایعاتی دربارۀ بیماری جدیدی پخش شد، مخصوصاً از جانب پزشکان. بلافاصله بیماران پشت ورودی بیمارستان‌ها صف کشیدند. در ابتدا مقامات هر گونه نگرانی را رد کردند اما بعد تمام شهر را قرنطینه و مردم را در خانه‌هایشان حبس کردند.

مورونگ شویی‌چن – یکی از محبوب‌ترین نویسندگان چینی که از سال ٢٠١٣ به دلیل کتاب‌ها و مقالات صریحش در نیویورک تایمز توسط رژیم ساکت شده است – از پکن اخبار رسانه‌های دولتی را دنبال می‌کرد و در ذهنش نگران بدترین احتمالات بود. سپس در ٦ آوریل ٢٠٢٠، بی‌سروصدا به ووهان رفت، مصمم بود که ببیند پشت تصاویر قهرمانانه و از خودگذشتگی‌ها و پیروزی‌هایی که دستگاه پروپاگاندای حزب کمونیست چین پخش می‌کند چه خبر است و ترس، سردرگمی و رنج مردم واقعی را افشا کند که در نخستین و سخت‌گیرانه‌ترین قرنطینۀ کووید ١٩ جهان به سر می‌بردند.

شهری در سکوت مرگبار بر داستان‌های شگفت‌انگیز هشت نفر از ساکنان ووهان تمرکز دارد، از جمله پزشکی در خط مقدم، تاجری جدا افتاده از خانواده، داوطلبی که خودش را وقف بیماران و افراد در حال مرگ کرده و یکی از وفاداران حزب که برای هر چیزی توجیهی دارد. اگرچه حزب کمونیست چین تلاش‌های زیادی را صرف بازنویسی تاریخ شیوع پاندمی در ووهان کرده است، مورونگ از طریق این روایت‌های تکان دهنده و دست اول که به زیبایی نوشته شده‌اند به ما می‌گوید که واقعاً چه اتفاقی در ووهان افتاد و کتاب بی‌همتایی را دربارۀ نخستین روزهای پاندمی در اختیارمان می‌گذارد.

( کندوکاوی در اپیدمی افکار بد و وسواس‌گونه ) « افکار بد » چیست ؟ فکر کردن به ناشایست‌ترین مسائل در نامناسب‌ترین اوقات ، افکار بد تلقی می‌شوند . این افکار ، تمایلات و تصاویر ذهنی به سه دسته تقسیم می‌شوند : افکار ناشایست پرخاشگرانه ، افکار ناشایست درباره روابط جنسی و افکار کفرآمیز مذهبی . در این کتاب با جزئیات کامل و بررسی آخرین تحقیقات درباره علت وجود این افکار بخصوص علت آنها و این که زمانی که فرد آنها را تجربه می‌کند روبرو خواهید شد . دکتر « لی » در این کتاب انواع افکار بدی را که بیمارهایش تجربه کرده‌اند و اختلالاتی را که ممکن است به ایجاد مشکلاتی جدی منجر شوند توضیح می‌دهد . بخصوص اختلال وسواس و افسردگی بعد از زایمان و غیره . . . این افکار از آنچه فکر می‌کنیم رایج‌ترند و از نوع خفیف تا نوع وخیم را که تقریباً همه تصدیق می‌کنند گاهی به سرشان هجوم می‌آورد در بر می‌گیرند . در کمال تأسف ، بسیاری از افراد بزرگسالی که از نوع وخیم این افکار رنج می‌برند ، اغلب متقاعد می‌شوند که از لحاظ اخلاقی افراد بی‌کفایتی هستند که واقعاً دلشان می‌خواهد اعمال نفرت‌انگیزی انجام دهند . دکتر « لی بئر » در مقام یک روانشناس در این کتاب تجربه‌های زیادی را که در طول بیست سال گذشته در زمینه اختلال وسواس فکری -  عملی که اختلالی عصبی است و مشخصه آن وسواس‌های شدید فکری – عملی مانند شستن دست یا کنترل قفل درهاست کسب کرده است ، برای خوانندگان علاقه‌مند توضیح می‌دهد . کتاب « شیطان ذهن » در ٢٠٧ صفحه  راهی بازار نشر شده است .