درآمدی بر اندیشه سیاسی آنتونیو گرامشی

رمان «مادرم دوبار گریست»، یکی از مهم‌ترین آثار ابراهیم یونسی است که برای بار نخست در سال 1377 منتشر شد. این رمان، روایتی واقع‌گرایانه از زندگی یک پسر نوجوان کرد است. در این اثر همراه با زندگی و سیر تحول پسر جوان – شیرویه – نگاهی انتقادی به مسائل اجتماعی در فرهنگ ایران شده است. شیرویه فرزند روستا است، روستایی مرزی در حوالی کردستان. پدرش رشیدخان از بزرگان روستا و مادرش گلزار، زنی بزرگ‌منش است. روستا تحت‌نظر پاسگاه مرزی اداره می‌شود و درجه‌داران پاسگاه با چراغ‌سبز رشیدخان هرازچندگاهی به غارت مال و جان و نوامیس روستا دست می‌زنند. شیرویه و مادرش با این رفتار رشیدخان مخالف‌اند و در کشاکش داستان در نهایت منجر به اعدام رشیدخان می‌شوند. پس از مرگ پدر، روزگار مهاجرت و خانه‌به‌دوشی شیرویه و مادرش شروع می‌شود و رمان مسائل اصلی‌اش را پی‌ریزی می‌کند. مسئله‌ی اصلی رمان «مادرم دوباره گریست»، مواجه با جهان بیگانه و امر بیگانه است. اینکه من یا ما که هستیم و بیگانگان چه کسانی هستند. تقابل قومیت‌های مختلف که در یک قرن اخیر بسیار بر شدتش افزوده‌شده است، مسائل مهمی هستند که در زمانه‌ی این روایت از مهم‌ترین مسائل بوده است. شیرویه در شهری جدید با مردمی جدید روبه‌رو می‌شود که حتی با گویش متفاوتی صحبت می‌کنند؛ ولی علی‌رغم دانسته‌هایش این مواجه اصلا ترسناک و عذاب‌آور نیست، بلکه موجب خوشایند این نوجوان و مادرش می‌شود. حتی در ادامه وقتی شیرویه باز به روستایش باز می‌گردد، دیگر حس تعلق خاطر و امنیتی قبلی را ندارد. داستان به‌خوبی با تحول شخصیت شیرویه پیش می‌رود و در یک چرخش جالب در پایان داستان، یک حسن‌ ختام جالب را پیش‌روی مخاطب قرار می‌دهد. ابراهیم یونسی که خود اصالت کرد دارد و مدتی هم جزو مقامات دولتی کردستان بوده با اشراف به موضوعات شهر و دیار خود و خلق روایتی ساختارمند، رمان رئالیستی جالبی خلق کرده که نیم‌نگاهی به موضوعات اجتماعی نیز دارد. یونسی یکی از اولین کسانی است که به آموزش داستان‌نویسی در ایران پرداخت و یکی از اولین کتاب‌ها در این زمینه را منتشر کرد. .

کتاب راسل قدم اول در این کتاب مصور، شرح مختصری از زندگانی، عقاید، اندیشه های فلسفی و آثار برتراند راسل فیلسوف انگلیسی در قالب تصاویر و به زبان ساده فراهم آمده است. به تصریح کتاب: برتراند راسل متفکر بزرگ و مبارزی بود که به خاطر عقایدش زندانی شد. وی فلسفه ی غرب را برای همیشه تغییر داد. او شکاکی عمیق بود که هیچ چیز را مسلم فرض نمی کرد و تمام طول زندگی اعتراض کرد. اعتراض به قتل عام بی رحمانه ی جنگ جهانی اول، اعتراض به همه ی زشتی های همه ی انواع دیکتاتوری های تام گرا و اعتراض به سلاح های هسته ای که از نظر او نهایتا همه ی ما را نابود خواهند کرد. راسل با مسائل دشواری هم چون چگونگی کارکرد ذهن، شیوه ی تجربه کردن جهان پیرامون، ذات واقعی معنای کلمات و جملات، دست و پنجه نرم کرد و از این طریق ابزارهای علمی و فلسفی ارزشمندی برای ما به ارمغان آورد. اما تلاش او برای جست وجوی حقیقت فقط به فرمول های خشک منطق، محدود نماند و فعالیت های اجتماعی او در دفاع از حق رای زنان، صلح، حقوق مردم جهان سوم و انتقاد شدید او از حکومت های تام گرا، بخش جدایی ناپذیر فعالیت علمی و فلسفی وی برای کشف حقیقت به شمار می آیند".

در کتاب “راه و رسم زندگی” ،”الکسیس کارل” ، نویسنده ی کتاب “انسان ناشناخته” ،زیست شناس فرانسوی برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۱۲، روشن می کند که چرا تمدن در لبه ی پرتگاه قرار دارد. “الکسیس کارل” در آمریکا کتابی با عنوان” انسان، موجود ناشناخته” در فلسفهٔ زندگانی نوشت که در ۱۹۳۵ منتشر گردید و به ۱۹ زبان ترجمه شد و با تیراژ یک میلیون نسخه به کتابی پرفروش در سطح جهان تبدیل گشت. او بخشی از کتاب انسان، موجود ناشناخته را به زبان انگلیسی و قسمتی دیگر را به فرانسه نوشت، ولی بعدا آن را ترجمه کرد. کتاب “راه و رسم زندگی” سه قانون اساسی طبیعت را مطرح می کند که به اعتقاد او ، تنها راه نجات بشریت در آن نهفته است: اثرات عوامل شیمیایی ، تأثیر عوامل فیزیکی و اثرات عادات فیزیولوژیکی. “الکسیس کارل” می گوید: «کمیت عقل آنجا که عشق قدم در راه می نهد، در می ماند و چنین به نظر می رسد که نیایش، بلندترین قله ی تعبیر را، در پرواز عشق، از میان شب ظلمانی عقل، پیدا می کند. نیایش، اگر با تمام شرایطش انجام شود و با شدت، تداوم و اخلاص همراه باشد هرچه را بخواهد به دست می آورد و هر دری را بکوبد به رویش گشوده می شود. در نظر ما غربی ها، جناب عقل بسی بالاتر از عشق است؛ ما داشتن نیروی دماغی را بر قدرت مکاشفه و احساس ترجیح می دهیم، علم می درخشد در صورتی که مذهب به خاموشی می گراید. ما از دکارت پیروی می کنیم اما پاسکال را رها کرده ایم. ما همچنان در توسعه و تقویت قدرت مغزی خود می کوشیم، اما کوشش های معنوی روح از تکامل باز ایستاده اند. » . . . . .